Γιατί το παιδί μου δεν ξεκολλάει με τίποτα από τον υπολογιστή;

Διανύουμε μια εποχή στην οποία οι περισσότεροι από εμάς χρησιμοποιούμε αν όχι σε καθημερινή βάση, πολύ συχνά το διαδίκτυο... και διάφορα μέσα τεχνολογίας. Απαντάμε σε mails, κατεβάζουμε ταινίες, μιλάμε με συγγενείς και φίλους μέσω διαδικτύου, χρησιμοποιούμε το wifi σε εξωτερικούς χώρους για να βρούμε κάτι που χρειαζόμαστε ή θέλουμε να τσεκάρουμε. Τι διδάσκουμε με αυτό τον τρόπο στα παιδιά; Ότι δεν μπορούν να κάνουν ούτε αυτά χωρίς να είναι συνεχώς ενημερωμένα για αυτά που κυκλοφορούν. Ενώ είχαμε συνηθίσει εμείς να έχουμε στα χέρια μας το tablet ή το κινητό για να σερφάρουμε στο διαδίκτυο, πλέον βλέπουμε τα παιδιά να υιοθετούν με μεγάλη άνεση τη δική μας στάση. Τι γίνεται όμως όταν ο χρόνος στον υπολογιστή, το tablet και το διαδίκτυο περνάει και το παιδί μας ξεχνιέται εκεί;

Το παιδί μπορεί πολύ εύκολα να χάσει την αίσθηση του χρόνου και των προτεραιοτήτων που χρειάζεται να βάλει. Βομβαρδιζόμενο από φανταχτερές εικόνες με τις οποίες όχι μόνο μπορεί να παίξει αλλά και να επιβραβευτεί δε θέλει με τίποτα να αποχωριστεί μια τέτοιου είδους διαδικασία.

Ο γονιός πολλές φορές θέλοντας να ηρεμήσει ή να βρει λίγο χρόνο για να κάνει κάποια πράγματα καταλήγει όχι μόνο να «ξεφορτώνεται» το παιδί όταν κάνει φασαρία αλλά και να χάνει τη δυνατότητα να επικοινωνεί ουσιαστικά με το ίδιο. Με λίγα λόγια, δίνει στο παιδί ένα «εργαλείο» για να το χρησιμοποιήσει, χωρίς να του δείξει τι πρόκειται να του προσφέρει και πόσο χρειάζεται να επωφεληθεί από αυτό.

Αφήνοντας το παιδί κάποια ώρα σε ένα παιχνίδι το οποίο το επιβραβεύει για το πόσο καλά παίζει, πόσο δυνατό, έξυπνο ή όμορφο έχει καταφέρει να γίνει, κερδίζει την προσοχή του, σε αντίθεση με τη στάση του γονιού που γίνεται αυστηρή και ίσως τιμωρητική όταν το παιδί έχει περάσει πολλές ώρες παίζοντας. Με βάση τη θεωρία της συμπεριφορικής θεραπείας στην Ψυχολογία, όσο ενισχύεται θετικά μια συμπεριφορά, τόσο περισσότερο το άτομο θέλει να την επαναλάβει. Το παιδί νιώθοντας καλά μέσα στο παιχνίδι δε θέλει με τίποτα να το αποχωριστεί. Όσο μειώνεται η θετική ενίσχυση από το γονέα και αυξάνεται από το παιχνίδι, τόσο το παιχνίδι αρχίζει και γίνεται εθιστικό για το ίδιο.

Τι μπορούμε να κάνουμε για να «ξεκολλήσει» από τις μικρές και μεγάλες οθόνες;

Γιατί το παιδί μου δεν ξεκολλάει με τίποτα από τον υπολογιστή;Το μυστικό ώστε ένα παιδί να καταφέρει να εξερευνήσει τον κόσμο με διαφορετικό τρόπο και να εξελιχθεί με υγιή τρόπο είναι και θα είναι ένα, η ουσιαστική επικοινωνία με τους γονείς του. Όσο δεν εξηγούμε σε ένα παιδί για ποιο λόγο χρειάζεται να ασχοληθεί με κάτι και τι δεν το ωφελεί, το παιδί θα εξακολουθεί να ασχολείται με πράγματα που του προσφέρουν άμεση ανταμοιβή.

Όταν επικοινωνούμε με το παιδί χρειάζεται να είμαστε δίπλα του όχι από πάνω του, ούτε μακριά του. Δεν χρειάζεται να του φωνάζουμε ούτε να σκεφτόμαστε τι θα του στερήσουμε «για να του βάλουμε μυαλό». Είναι απαραίτητο να χτίσουμε την επικοινωνία μας. Ακόμα και αν για κάποιο λόγο την έχουμε χάσει ή ελαττώσει, είναι καιρός να την αναπτύξουμε σωστά.

Το παιδί δε χρειάζεται πολλά, δεν βγαίνει μαζί με οδηγίες χρήσεως. Το παιδί απλά έχει ανάγκη το δικό μας νοιάξιμο, το δικό μας ενδιαφέρον και τη δική μας ενίσχυση. Όσο η ενίσχυσή του χτίζεται από κάτι ψηφιακό αντί πραγματικό τόσο θα σπεύδει να καλύψει τις εσωτερικές του ανάγκες εκεί.

Το κείμενο αποτελεί μια συνεργασία του flowmagazine.gr με την κα Σταυρούλα Γεωργακοπούλου- Ψυχολόγος Ε.Κ.Π.Α., Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία- Εκπαίδευση κατά της προβληματικής χρήσης διαδικτύου.