Αισθητές μειώσεις στα καθαρά στους «παλαιούς» ασφαλισμένους και «άνθρακας ο θησαυρός» για τους «νέους» μάχιμους εκπαιδευτικούς από 1 Ιούνη 2016…
Ι. Εισαγωγικά
Καθώς πλησιάζουν οι απαραίτητες για την ψυχική ηρεμία διακοπές μαθητών και εκπαιδευτικών η κυβέρνηση ξεδιπλώνει και πρακτικά τους «πρώϊμους» κόφτες και μέσα στην δημόσια εκπαίδευση. Και ενώ ο σχεδιασμός του Υπουργείου «Παιδείας» ακόμη δεν έχει ξεδιπλωθεί στα ΕΠΑΛ, έχουμε ήδη μπροστά μας την δημοσιονομική περικοπή μαθημάτων και ενίσχυσης σε δημοτικό και γυμνάσιο. Κατόπιν έπονται οι «επίσημοι» και θεσμοτημένοι.
Όπως θα δείξουμε σ’ αυτή την μελέτη, οι επιδράσεις του ασφαλιστικού νόμου «Γ. Κατρούγκαλου» στα «καθαρά» του μισθού για τους μάχιμους εκπαιδευτικούς είναι αισθητά αρνητικοί, πλην ελάχιστων ειδικών περιπτώσεων κάποιων «νέων» ασφαλισμένων που είναι «μία η άλλη». Όπως έχουμε γράψει ήδη με άλλη ευκαιρία, δεν «την ακούν» τα μεγαλοστελέχη και οι έχοντες διδακτορικά, που έχουν ήδη ευνοηθεί στα ακαθάριστα με 12 πλασματικά χρόνια για ευνόητους λόγους.
Ταυτόχρονα, λόγω απόλυσης στο τέλος του Ιούνη, έχουμε τις γνωστές περικοπές στους μισθούς των αναπληρωτών, για τους οποίους έχουμε κρούσει τον «κώδωνα του κινδύνου» από τις 12-01-2016 [Το νέο Μισθολόγιο ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ απέναντι στους ελαστικά εργαζόμενους-Αναπληρωτές στο Δημόσιο].
Μέσα από την ανάλυση αυτή ουσιαστικά θα δούμε μια δημοσιονομική πλευρά και μία ορθολογιστική. Από την 1η θα δούμε τον τετραπλό μηχανισμό μείωσης των καθαρών από 1/6/2016 για τους περισσότερους μισθωτούς/εκπαιδευτικούς μέσω του νέου ασφαλιστικού.
Έτσι οι μειώσεις από 1/6/2016 σε σχέση με την 31/5/2016 για τους παλαιούς ασφαλισμένους υπολογίζονται από 20 € το μήνα έως 55 € περίπου. Αντίθετα γίνεται ένας εξορθολογισμός για τους νέους ασφαλισμένος στο πλαίσιο «μία η άλλη».
Έχει όμως σημασία να δούμε τον τρόπο που συνεχίζουν να μας διαιρούν και στα «καθαρά» των μισθών μας, ώστε «τα αφεντικά» να έχουν και σ’ αυτή τη φάση μεγάλες πιθανότητες να μας «εξουσιάζουν» στο …διηνεκές.
Όπως έχουμε σημειώσει ήδη στην μελέτη της επιτροπής μας για χάρη του ΚΕΜΕΤΕ/ΟΛΜΕ από τον Μάρτη του 2016, αναμένοντας και τις επιδράσεις του νεου συνταξιοδοτικού/ ασφαλιστικού/φορολογικού, εκτιμούσαμε βάσιμα ότι η κυβέρνηση οδηγείται σε μείωση των καθαρών και στους μόνιμους εκπαιδευτικούς:
«… Τα καθαρά σχετίζονται με όλα τα είδη των κρατήσεων και επομένως πρέπει να αναμένουμε τουλάχιστον το νέο ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό νομοσχέδιο, που πιθανότατα προμηνύει αύξηση των κρατήσεων, όπως τουλάχιστον φαίνεται να επιδιώκει η κυβέρνηση Α. Τσίπρα… Με βάση την πίεση για μείωση του αφορoλόγητου,… αναμένονται περεταίρω μειώσεις στα τελικά καθαρά των μισθωτών. Η μείωση θα είναι αισθητή στους εκπαιδευτικούς, επειδή η συντριπτική πλειοψηφία τους είναι ΠΕ και μόνιμοι.» [http://kemete.sch.gr/wp-content/uploads/2011/12/MISTHOLOGIO-KEMETE-2015.....
ΙΙ. Οι 4 επιδράσεις του νέου φορολογικού και ασφαλιστικού νόμου στα καθαρά των εκπαιδευτικών
Για να κατανοήσουμε τον τρόπο και το «πόσο» των μειώσεων από το ν.4387/12-05-2016 θα σημειώσουμε τις τέσσερις νέες παραμέτρους με ισχύ από 1/6/2016:
1) Η κράτηση 6,67% για την κύρια σύνταξη επιδρά αρνητικά μόνο στους «παλαιούς ασφαλισμένους». Παραμένει (από 1/1/1993) ίδια ως πσοστό, αλλά από 1/6/2016 θα υπολογίσεται επί του συνόλου των καθάριστων αποδοχών, δηλαδή των «πάσης φύσεως», ενώ μέχρι τώρα υπολογιζόταν επί των «ασφαλιστέων αποδοχών» που ίσχυαν στις 31/10/2011.
2) Αυξάνεται η κράτηση κατά 0,5% για την επικουρική σύνταξη στο νέο υπερταμείο (πρώην Τ.Α.Α.Δ.Υ., μέχρι τώρα Ε.Τ.Α.) από 3% επί των πάσης φυσεως αποδοχών σε 3,5% για τους εργαζόμενους. Κι αυτή από 1/6/2016.
3) Θεσμοθετήθηκε σημαντική μείωση του αφορολόγητου. Η μείωση αυτή είναι πλήρης στις γυναίκες (με τέκνα ή χωρίς) και στους άνδρες χωρίς τέκνα.
4) Ψηφίστηκε, τέλος, αύξηση της «εισφοράς αλληλεγγύης» από 0,7% σε 2,2% για μισθούς από 12.000 € εως 20.000 €, δηλαδή για την διαφορά των 8.000 €. Μεγαλύτερη είναι για μισθούς άνω των 20.000 €.
ΙΙΙ. Μέθοδος επεξεργασίας
1) Επειδή οι υποπεριπτώσεις είναι πάρα πολλές θα απλοποιήσουμε την μέθοδο. Έτσι ενώ τα ακαθάριστα ποσά των μάχιμων εκπαιδευτικών ξεπερνούν ακόμη και τις 25.000 € (νέα ΜΚ από 15 έως 19), θε περιοριστούμε στην μελέτη για τα καθαρά «μετά φόρου» κυρίως μέχρι τις 20.000 €. Κατά καλή προσέγγιση περιλαμβάνουν ακαθάριστους «προ φόρου» μισθούς και μέχρι 25.000 €.
Οι υπολογισμοί θα στοχεύσουν στην μείωση των «καθαρών» από τον «καθαρό» μισθό στην 1/1/2016 (νέο μισθολογιο – ν. 4354/16-12-2015) σε σχέση μ’ αυτόν στην 1/6/2016. Η διαφορά αυτή θα γίνει αισθητή όταν θα υπολογιστούν οι «καθαροί» μισθοί από τους διαχειριστές με βάση το νέο νόμο. Εννοείται ότι θα υπάρξουν αναδρομικές μειώσεις από 1/6/2016.
2) Για τον υπολογισμό θα επιλέξουμε συγκεκριμένα παραδείγματα, ώστε να είναις χετικά ακριβείς οι υπολογισμοί μας.
3) Θα υπολογίσουμε τις μειώσεις για εκπαιδευτικούς «χωρίς τέκνα», αφ’ ενός γιατί οι έγγαμες γυναίκες θεωρούνται φορολογικά «άτεκνες», δηλαδή δεν έχουν «εξαρτώμενα τέκνα» όπως και αρκετοί συνάδελφοι άνδρες φορολογικά δεν «προστατεύουν» τέκνα. Αφ’ ετέρου, διότι αυξάνουν υπερβολικά τις υποπεριπτώσεις υπολογισμού. Παρ’ όλα αυτά θα κάνουμε μια κάποια επεξεργασία ξεχωριστή για να φανεί κι αυτή η παράμετρος.
4) Θα μελετήσουμε ξεχωριστά τους «παλαιούς ασφαλισμένους», δηλαδή όσους/όσες είχαν έστω και ένα «ένσημο» μέχρι 31/12/1992 και μάλιστα σε δύο υποπεριπτώσεις. Μία για όσους εργάζονταν (ως εκπαιδευτικοί ή αλλού) όλα τα χρόνια στο δημόσιο και μία όσους έχουν εργαστεί στον «ιδιωτικό τομέα», αφού οι τελευταίοι έχουν μικρούς σχετικά ακαθάριστους μισθούς.
5) Για να έχουμε καθαρή εικόνα όλες οι μειώσεις θα γίνουν στην αρχή ανά μήνα, αφού τα εκκαθαριστικά μας είναι μηνιαία. Κατόπιν θα γίνονται και ετήσια γιατί ετήσια συγκρίνουμε και με τον ιδιωτικό τομέα.
IV. Τα επίμαχα σημεία στον νέο ασφαλιστικό νόμο
1) Για τον τρόπο υπολογισμού των νέων κρατήσεων για την κύρια-ανταποδοτική πλέον- σύνταξη (άρθρο 38, παρ. 1):
«Από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, το συνολικό ποσοστό ειφοράς κύριας σύνατξηςασφαλισμένου μισθωτού και εργοδότη ορίζεται σε 20% επί των πάσης φύσεως αποδοχών των εργαζομένων … και κατανέμεται κατά 6,67% σε βάρος των ασφαλισμένων και κατά 13,33% σε βάρος εργοδοτών, συμπεριλαμβανομένου από 1.1.2017 και του Δημοσίου και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίουμε…».
Παρατηρήσεις:
i) Οι «παλαιοί ασφαλισμένοι», οι οποίοι από τον Οκτώβριο του 2011, έχουν ασφαλιστές αποδοχές το άθροισμα του τότε βασικού μισθού (έχει ήδη ενσωματωμένο το χρονοεπίδομα) και των 140,85 € (μέρος του ποσού των τότε επιδομάτων), ήδη από τον ν. Πετραλιά. Όλοι οι «παλαιοί ασφαλισμένοι» έχουν ήδη μεγαλύτερες «πάσης φύσεως αποδοχές», ακόμη και αν δεν έχουν κανένα επίδομα. Επομένως η αύξηση των κρατήσεων θα είναι αισθητή. Η επίπτωση όμως στους «νέους ασφαλισμένους» θα είναι μικρή, επιδή από την 1/1993 είχαν κρατήσεις «επί των πάσης φύσεως αποδοχών».
ii) Οι επιπτώσεις θα είναι πολύ μεγαλύτερες σε όσους έχουν επιδόματα (τέκνων, παραμεθορίων, θέσης, κλπ).
iii) Από 1/1/2017 θα υφίστανται και εισφορές 13,33% σε βάρος του εργοδότη μας (Δημοσίου), διπλάσιες των εργαζομένων. Επομένως για τον υπολογισμό απεργίας θα υπολογίζονται και αυτές οι μεγάλες εισφορές –όπως και η αύξηση κατά 0,5% για ΤΕΑΔΥ/ΕΤΕΑ- οπότε θα αυξηθεί αισθητά η παρακράτηση της ημερήσιας απεργίας ή στάσης.
Σημείωση: Δεν έχει εκδοθεί ακόμα, και αναμένεται, η ερμηνευτική εγκύκλιος του Υπ. Οικονομικών.
2) Για τον νέο τρόπο υπολογισμού της επικουρικής σύνταξης (ΤΕΑΔΥ/ΕΤΕΑ) (άρθρο 97, παρ. 1):
«Από 1.6.2016 και μέχρι τις 31.5.2019, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς για την επικουρική ασφάλισηστο Ε.Τ.Ε.Α. όλων των μισθωτών, ασφαλισμένων πριν και μετά την 1.1.1993, υπολογίζεται σε ποσοστό 3,5% για τον ασφαλισμένο και σε ποσοστό 3,5% για τον εργοδότη επί των ασφαλιστέων αποδοχών του εργαζομένου, όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 38. Από 1.6.2019 και μέχρι την 31.5.2022…».
Παρατηρήσεις:
i) Στην κράτηση αυτή έχουμε ενιαία ποσοστιαία αύξηση για όλους τους εκαπιδευτικούς κατά 0,5, αφού μέχρι τώρα ήταν 3%.
ii) Μεγαλύτερη επίπτωση στους «παλαιούς ασφαλισμένους» δεν θα υπάρξει, αφού ήδη πολύ πριν την 1.1.2016 υπήρχε και επί πλέον κράτηση για τις υπόλοιπες αποδοχές που ίσχυαν στις 31/10/2011 με «μνημονιακά μέτρα». Στις μισθολογικές καταστάσεις αυτή αναφέρεται ως «ΤΕΑΔΥ πρόσθετων αποδοχών» με κωδικό 4012504.
3) Αύξηση παρακράτησης μόνο μισθωτών/συνταξιούχων στον νέο τρόπο υπολογισμού της «εισφοράς αλληλεγγύης» (άρθρο 112, παρ. 9):
«… 9. Στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος(ν.4172/2013)προστίθεται άρθρο 43Α ως εξής: Άρθρο 43 Α Επιβολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα 1. Επιβάλλεται…».
Σημειώνουμε συνοπτικά από την ερμηνευτική εγκύκλιο του Υπ. Οικονομικών (ΑΔΑ: 6ΧΜΙΗ 30/5/2016, Γεώργιος Πιτσιλής):
«…4. Με τις διατάξεις της παρ.9 του άρθρου 112 του ν.4387/2016, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 29 του ν.3986/2011 ενσωματώνεται στον ΚΦΕ. Συγκεκριμένα, με τις διατάξεις αυτές προστίθεται νέο άρθρο 43Α στον ν.4172/2013. Η παρακράτηση ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στο εισόδημα από μισθούς – συντάξεις (βάσει αναγωγής του μηνιαίου εισοδήματος σε ετήσιο καθαρό εισόδημα), διενεργείται σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα και όχι με συντελεστές στο σύνολο του εισοδήματος όπως συνέβαινε στο παρελθόν:
