Η 17η Ιουλίου, έχει οριστεί από τη Διεθνή Κοινότητα ως Παγκόσμια Ημέρα Δικαιοσύνης. Η επιλογή της ημερομηνίας δεν είναι καθόλου...
τυχαία, καθώς στις 17 Ιουλίου του 1998, υιοθετήθηκε το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, το οποίο τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου του 2002. Έως τον Μάρτιο του 2016, 124 κράτη είχαν υπογράψει το καταστατικό, το οποίο, μεταξύ άλλων, θεσπίζει τις λειτουργίες, τη δικαιοδοσία και τη δομή του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, ενώ ταυτόχρονα ορίζει τέσσερα θεμελιώδη διεθνή εγκλήματα: τη γενοκτονία, τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, τα εγκλήματα πολέμου και το έγκλημα της επίθεσης.
Το εν λόγω καταστατικό αποτέλεσε την κορύφωση πολλαπλών διπλωματικών προσπαθειών για τη δημιουργία ενός διακρατικού και διεθνούς δικαστηρίου. Στα τέλη του 19ου αιώνα, η διεθνής κοινότητα έλαβε τις πρώτες πρωτοβουλίες και έκανε τα πρώτα δειλά βήματα για τη θέσπιση μόνιμων δικαστηρίων με διακρατική δικαιοδοσία. Με τις δύο Διασκέψεις της Χάγης για την Ειρήνη, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν το 1899 και το 1907 αντίστοιχα, αντιπρόσωποι των πιο ισχυρών κρατών επιχείρησαν να εναρμονίσουν τους πολεμικούς νόμους και να περιορίσουν τη χρήση των τεχνολογικά προηγμένων όπλων. Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και ειδικότερα μετά τα ειδεχθή εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, κατέστη επιτακτική η ανάγκη για τη δημιουργία ενός μηχανισμού δίωξης των ατόμων που ήταν υπεύθυνα για τόσο αποτρόπαια εγκλήματα. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η σοβαρότητα των εγκλημάτων ήταν τέτοια, που η διεθνής κοινότητα υιοθέτησε τον όρο "εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας" για να τα χαρακτηρίσει. Με στόχο την παγίωση των βασικών αρχών του δημοκρατικού πολιτισμού, οι φερόμενοι ως εγκληματίες δε θα εκτελούνταν όπως παλιότερα στις κεντρικές πλατείες ούτε θα βασανίζονταν σε κέντρα βασανιστηρίων, αλλά θα αντιμετωπίζονταν ως εγκληματίες: με τακτική δίκη, με δικαίωμα στην υπεράσπιση και με το τεκμήριο της αθωότητας υπέρ τους.
Σε όλη αυτή την προσπάθεια, η οποία διήρκεσε πάνω από έναν αιώνα, σημείο καμπής αποτέλεσε η Δίκη της Νυρεμβέργης, η οποία διεξήχθη από τις 20 Νοεμβρίου του 1945 έως την 1η Οκτωβρίου του 1946, γράφοντας μια σπουδαία σελίδα στην παγκόσμια νομική ιστορία. Χαρακτηριστική είναι η περιγραφή της δίκης ως “η μεγαλύτερη δίκη στην Ιστορία της ανθρωπότητας”, από τον Νόρμαν Μπίρκετ, βρετανό δικαστή που συμμετείχε στη διαδικασία. Κατά τη διάρκεια της πρώτης Δίκης της Νυρεμβέργης, ενώπιον του δικαστηρίου παραπέμφθηκαν 24 εκ των πιο σημαντικών πολιτικών και στρατιωτικών ηγετών του 3ου Ράιχ.
Αποφασιστικό ρόλο στη διεξαγωγή μιας τόσο πολύπλοκης και μαζικής δίκης, με τη συμμετοχή ανθρώπων από διαφορετικές χώρες και ομιλητές διαφορετικών γλωσσών, διαδραμάτισε η Διερμηνεία, συμβάλλοντας αποφασιστικά στο να ξεπεραστούν οι γλωσσικοί σκόπελοι.
Μέσα από ένα καινοτόμο και επαναστατικό σύστημα της IBM, το οποίο αποτέλεσε τον προάγγελο των σύγχρονων συστημάτων που χρησιμοποιούνται σήμερα για την παροχή υπηρεσιών ταυτόχρονης διερμηνείας, όλοι οι συντελεστές της δίκης, δηλαδή οι συνήγοροι, οι δικαστές, οι μάρτυρες, οι κατηγορούμενοι καθώς και οι εκπρόσωποι του Τύπου, χρησιμοποιούσαν ακουστικά για να μπορούν να καταλαβαίνουν, να παρακολουθούν και να συμμετέχουν ισότιμα στη διαδικασία.
Η ιδέα της χρησιμοποίησης της ταυτόχρονης διερμηνείας στη δίκη ανήκε στον Leon Dostert, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την διερμηνεία στη Νυρεμβέργη. Ο Dostert είχε γεννηθεί στη Γαλλία το 1904 και είχε εργαστεί ως διερμηνέας τόσο για τον γερμανικό στρατό ο οποίος είχε καταλάβει την πόλη στην οποία έμενε κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, όσο και για τον αμερικανικό στρατό ο οποίος την απελευθέρωσε.
Η δίκη της Νυρεμβέργης και ο αντίκτυπος που είχε σε παγκόσμιο επίπεδο, σηματοδότησε επίσης τη σπουδαιότητα καθώς και την αξιοπιστία της ταυτόχρονης διερμηνείας σε εξαιρετικά σημαντικά ζητήματα, αίροντας τη δυσπιστία που επεδείκνυαν αρκετοί.
Είναι σαφές ότι η Δίκη της Νυρεμβέργης αποτελεί γεγονός-σταθμό στις εξελίξεις που έλαβαν χώρα σε παγκόσμιο επίπεδο, όσον αφορά τις προσπάθειες της παγκόσμιας κοινότητας για ειρήνη. Δυστυχώς, όμως, όπως αποδεικνύουν τα γεγονότα που βιώνουμε καθημερινά γύρω μας, η ιδέα ενός «ειρηνικού παγκόσμιου χωριού» , απέχει έτη φωτός από την πραγματικότητα.
Σύμφωνα με τον Ζίγκφριντ Ράμλερ, διερμηνέα κατά τη διάρκεια της Δίκης της Νυρεμβέργης, «η κληρονομιά και τα μαθήματα που αποκομίσαμε, τόσο προσωπικά όσο και συνολικά, από αυτό το αποκαλυπτικό έτος (σ.σ. η Δίκη της Νυρεμβέργης διήρκεσε σχεδόν έντεκα μήνες) ήταν πολύτιμα. Όλα αυτά τα χρόνια, ένα ερώτημα έρχεται και επανέρχεται στο μυαλό μου: “Πώς είναι δυνατόν να συνέβησαν τέτοια πράγματα σε μια χώρα που έβγαλε μεγάλους μουσικούς, που έβγαλε έναν Γκαίτε, έναν Σίλερ, πώς είναι δυνατόν ένας τέτοιος πολιτισμός να βυθίστηκε στην άβυσσο που του επέβαλαν οι Ναζί; Επιχειρώντας να απαντήσω, σκέφτομαι ότι, όταν ζούμε σε μια κοινωνία που δεν ελέγχει τις συμπεριφορές, που δεν αναγνωρίζει το οποιοδήποτε κράτος δικαίου, που δε σέβεται τους κανονισμούς και τις διαδικασίες, τότε τέτοια πράγματα μπορεί να συμβούν σε οποιαδήποτε χώρα. Δεν είναι γερμανικό το πρόβλημα, είναι ανθρώπινο.”»
Πηγή
