χωρίς επιστροφή. Κι αυτός είναι δρόμος της διάλυσης. Το Brexit έχει αρχίσει να προκαλεί συνεχές ντόμινο. Η κρίση έχει χτυπήσει για τα καλά την Ιταλία. Τον “μεγάλο ασθενή” της Ευρώπης. Και η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα. Αυτό, η μόνη που δεν το καταλαβαίνει είναι η Γερμανία που είναι και η βασική υπεύθυνη για τα δεινά που βιώνουν οι Ευρωπαίοι πολίτες.
Η πολιτική Σόιμπλε και Μέρκελ έχει καταστροφικά αποτελέσματα για την Ευρώπη. Είναι πλέον πασιφανές. Όσο το Βερολίνο μαζί με τους δορυφόρους του, όσους του έχουν απομείνει, επιμένουν να αγνοούν τις επιπτώσεις που έχει επιφέρει η δογματική τους αντίληψη με τις πολιτικές λιτότητας και την απαρέγκλιτη στάση στα ελλείμματα αλλά και της τιμωρητικής αντίληψης όσων δεν μπορούν να ακολουθήσουν τον βηματισμό τους αλλά τόσο θα ενισχύονται τα διαλυτικά φαινόμενα και θα ενισχύεται η αμφισβήτηση του ευρώ.
Η Βρετανία ήδη έχει επιλέξει τον δρόμο της. Την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση παρά το γεγονός ότι κάποιοι επιμένουν πώς τελικώς αυτό μπορεί και να μην συμβεί. Αποφάσεις και κινήσεις ωστόσο, όπως αυτή του υπουργού Οικονομικών της χώρας Τζόρτζ Όσμπορν να μειώσει το συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων κάτω του 15% δείχνουν πώς η Βρετανία ετοιμάζεται για την επόμενη ημέρα.
Μάλιστα το Brexit θα γίνεται ακόμη πιο ισχυρό όσο χώρες της ΕΕ, όπως η Ουγγαρία ζητούν συνεχώς δημοψηφίσματα για να καταγγείλουν τη στάση των Βρυξελλών και την πολιτική του “αποφασίζουμε και διατάσσουμε” χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η βούληση των λαών σε θέματα όπως η οικονομία και το μεταναστευτικό.
Ο Γερμανός υπουργός Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε, απαντώντας στον Βρετανό ομόλογο του, ότι, “δεν έχουμε πρόθεση να ξεκινήσουμε μια κούρσα για τον χαμηλότερο φόρο στις επιχειρήσεις”.
Κι αυτό είναι το μείζον ζήτημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πώς η Γερμανία και οι Βρυξέλλες δεν μπορούν να αντιληφθούν τις εθνικές ιδιαιτερότητες και τις ανισότητες που υπάρχουν ούτως ή άλλως μεταξύ των χωρών που την απαρτίζουν. Συνεπώς, οι χώρες θα κοιτάξουν να βγουν από την ΕΕ για να αντιμετωπίσουν μόνες τους τα προβλήματα που οι Βρυξέλλες επιχειρούν να αντιμετωπίσουν με καθυστέρηση, παζάρια και ισορροπίες, που τελικά έχουν αντίθετα αποτελέσματα.
Είναι αυτό που γίνεται με την Ιταλία αυτή τη στιγμή. Η Γερμανία την πιέζει για “κούρεμα καταθέσεων” προκειμένου, όπως λέει το Βερολίνο, να μην καταρρεύσουν οι τράπεζες και επιβαρυνθούν οι πολίτες και ο Ματέο Ρέντσι απαντάει “δεν θα μας κάνετε το δάσκαλο”. Με λίγα λόγια η Ιταλία οδηγείται στην έξοδο, καθώς οι οικονομικές επιπτώσεις και το ντόμινο του Brexit θα έχουν τεράστιες συνέπειες στην πιο ευάλωτη οικονομία της Ευρώπης.
Και αν “σκάσει” η Ιταλία τότε Ευρωπαϊκή Ένωση και ευρωζώνη απλά τέλος. Ήδη εδώ και μερικές ημέρες οι τραπεζικοί τίτλοι βρίσκονται στο στόχαστρο των επενδυτών, με τις ρευστοποιήσεις να επεκτείνονται πέραν των ιταλικών και στις γερμανικές τράπεζες. Οι απώλειες χθες για τις τραπεζικές μετοχές στην Ιταλία κυμάνθηκαν από 2,5% έως και 12%, ενώ η μετοχή της Deusche Bank υπέστη καθίζηση 7%. Και όπως έχει επισημάνει και το ΔΝΤ η Deusche Bank είναι πολύ εκτεθειμένη.
Διεθνείς αναλυτές χαρακτηρίζουν την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην ιταλική τραπεζική σκηνή ως ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα των επόμενων μηνών για την Ιταλία αλλά και για την ίδια τη συνοχή και τη... συνέχεια της Ευρωζώνης και της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κι αυτό γιατί από την ημέρα του Brexit ο τραπεζικός κλάδος στην Ιταλία έχει χάσει το 30% της αξίας του.
Μάλιστα, σύμφωνα με εξαιρετικά δυσοίωνα σενάρια, τα οποία μεταδίδει το Reuters απειλείται μετάδοση της κρίσης και σε άλλες χώρες της ΕΕ, ενώ αυτή η κρίση μπορεί να στείλει την Ιταλία πίσω στην ύφεση. Τα πλέον απαισιόδοξα σενάρια θεωρούν ότι η υποχώρηση των ιταλικών τραπεζών μπορεί να προκαλέσει μια κατάρρευση «τύπου Ελλάδας», την οποία όμως, θα είναι σχεδόν αδύνατο να περιορίσει η Ευρώπη.
Και η Ιταλία δεν είναι μόνο εύθραυστη οικονομικά αλλά και πολιτικά. Το κόμμα του Μπέπε Γκρίλο έχει ανοδική πορεία και στις τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνει να επικρατεί αυτού του Ματέο Ρέντσι. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Πως αν το Βερολίνο επιμείνει σε αυτές τις πολιτικές ένα δημοψήφισμα στην Ιταλία με το ερώτημα τς παραμονής στην Ε.Ε. είναι πιθανό και το αποτέλεσμα προφανές. Και τότε όλα θα έχουν φτάσει στο τέλος τους.
