παρακολουθούν κάθε βήμα μας δεν χωρά αμφιβολία.
Όσο η τεχνολογία καλπάζει με αστραπιαίους ρυθμούς, τόσα περισσότερα δεδομένα για τη συμπεριφορά και τη ζωή μας αποθηκεύονται και διαμοιράζονται μεταξύ των εμπλεκομένων σε μια γιγαντιαία θεωρία συνωμοσίας άλλοτε που αποδεικνύεται ολότελα αληθινή.
Και τις περισσότερες μάλιστα φορές δεν παίρνουμε καν μυρωδιά τι σκαρώνεται κάτω από τις μύτες μας.
Δεν θα μιλήσουμε βέβαια για τα ολοένα και αυξανόμενα κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης που καταγράφουν κάθε σπιθαμή, μιας και αυτό είναι αυταπόδεικτο. Από τις αρχές του 2016, για παράδειγμα, στη Βρετανία αντιστοιχεί μία κάμερα κλειστού κυκλώματος ανά 11 πολίτες!
Αλλά και οι πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες δεν είναι ακίνδυνες, καθώς κάθε ευρώ που ξοδεύουμε αποθηκεύεται σε λίστες καταναλωτικής συμπεριφοράς διαθέσιμες σε πολλούς και διάφορους. Οι μυστικές υπηρεσίες μπορούν πλέον να παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο ηλεκτρονικές και φυσικές (μέσω κάρτας) συναλλαγές με το πρόσχημα των «ύποπτων» συναλλαγών που έχουν την οσμή της τρομοκρατίας.
Και βέβαια όλοι οι κάτοχοι smartphone, όλοι μας δηλαδή, είναι θύματα τέτοιων πρακτικών, μιας και δεν συνειδητοποιούμε τον όγκο των πληροφοριών που αποθηκεύουν οι συσκευές μας για τα πάντα, από τις κινήσεις και τις ηλεκτρονικές αναζητήσεις μέχρι και ό,τι άλλο βάλει ο νους.
Όσο πιο προχωρημένο τεχνολογικά είναι ένα κινητό τηλέφωνο, τόσο καλύτερος φίλος είναι σε εταιρίες που μοσχοπουλούν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα σε κάθε πιστό πελάτη. Κάθε φορά εξάλλου που κατεβάζουμε μια νέα εφαρμογή, οι πιθανότητες λένε πως αποθηκεύει δεδομένα για μας και το καλύτερο είναι πως για να αποκτήσουμε πρόσβαση στις υπηρεσίες της δίνουμε και τη συγκατάθεσή μας από πάνω να το κάνει!
Κι αυτά δεν είναι παρά μόνο η αρχή…
Έξυπνες τηλεοράσεις
Όποιος έχει μια Smart TV που συνδέεται στο ίντερνετ διατρέχει τον κίνδυνο όχι μόνο να καταγράφει η συσκευή τα προγράμματα που παρακολουθεί και πότε το κάνει, αλλά και κάποιος να τον παρακολουθεί την ώρα που απολαμβάνει την εκπομπή της αρεσκείας του!
Οι περισσότερες έχουν εξάλλου ενσωματωμένα μικρόφωνα, ακόμα και κάμερες, και τα χακαρίσματα στους σέρβερ που λειτουργούν μόνο δύσκολα δεν είναι. Όποιος ξέρει και θέλει, μπορεί να παρακολουθήσει όποιον επιλέξει μέσω της τηλεόρασής του. Τέτοιες υποθέσεις μαζικών παραβιάσεων δεν σπανίζουν καθόλου και έχουν πυροδοτήσει αρκετούς δημόσιους διαλόγους για τις δικλείδες ασφαλείας της συνδεσιμότητας των τηλεοράσεων με τους σέρβερ.
Οι χαλαρές δομές ελέγχου επιτρέπουν παραβιάσεις και υποκλοπές δεδομένων, αλλά και «φύτεμα» προγραμμάτων παρακολούθησης κατευθείαν στην «έξυπνη» συσκευή…
Ηλεκτρονικές αναζητήσεις και ιστορικό αναζητήσεων
Κάθε φορά που πραγματοποιούμε ένα search σε οποιαδήποτε μηχανή αναζήτησης, τα δεδομένα φορτώνονται, αποθηκεύονται και παραμένουν διαθέσιμα σε όποιον έχει πρόσβαση. Οι νομοθεσίες μάλιστα χαλαρώνουν μαγικά όταν πρόκειται για «λόγους εθνικής ασφαλείας» και οι υποθέσεις με αγαστές σχέσεις ιντερνετικών κολοσσών και κυβερνήσεων δίνουν και παίρνουν.
Κανείς δεν περίμενε εξάλλου τον Έντουαρντ Σνόουντεν για να μάθει πώς παρακολουθούνται όλα, ήταν απλώς η έκταση της παραβίασης των δικαιωμάτων του πολίτη που προκάλεσε ρίγη ανατριχίλας. Κι αν εδώ οι ΗΠΑ είναι ο Νο 1 δράστης, δεν είναι κατά κανέναν τρόπο οι μόνες που αναγκάστηκαν να παραδεχτούν την έκνομη παρακολούθηση των πολιτών τους.
Τον Νοέμβριο του 2015 η Βρετανία ανακοίνωσε επισήμως πως στο πλαίσιο της μάχης με την τρομοκρατία, οι διαδικτυακοί πάροχοι της χώρας θα κρατούν το ιστορικό αναζητήσεων των πολιτών της για διάστημα ενός έτους. Και βέβαια υπάρχουν και οι «ύποπτες» λέξεις-κλειδιά που μπορούν να φέρουν στο κατόπι σου όλες τις μυστικές υπηρεσίες, αν κάνεις να πληκτρολογήσεις όλα τα λάθος πράγματα.
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Ανάλογα με τις προσωπικές ρυθμίσεις του λογαριασμού μας, όλοι μπορούν να δουν ό,τι ποστάρουμε στα κοινωνικά μέσα. Και μέχρι εδώ όλα καλά, αυτή είναι εξάλλου η λειτουργία του social networking. Αυτό που κρύβεται ωστόσο στα έγκατα των social media είναι ο τρόπος που διαχειρίζονται οι διαχειριστές τις προτιμήσεις και τα λεγόμενά μας, αλλά και την πρόσβαση που παρέχουν σε κυβερνήσεις και μυστικές υπηρεσίες.
Σήμερα σε πολλά κράτη της Δύσης είναι εντελώς νόμιμο για μια κυβέρνηση να παρακολουθεί όχι μόνο τα posts μας, αλλά και τα προσωπικά μηνύματα, μιας και εμπίπτουν πια στην κατηγορία της «δημόσιας επικοινωνίας» (εξωτερική επικοινωνία) και δεν απαιτούν εντάλματα και τέτοιες τυπικότητες.
Εδώ μπροστάρης ήταν περιέργως η Βρετανία και ακολούθησαν αμέσως ΗΠΑ, Καναδάς, Νέα Ζηλανδία και Αυστραλία. Και έπεται συνέχεια…
Τεχνολογίες ψηφιακής αναγνώρισης
Όλα ξεκίνησαν από τα λογισμικά για την αναγνώριση των πινακίδων κυκλοφορίας των αυτοκινήτων, που αγκάλιασαν όλα λίγο πολύ τα έθνη στην προσπάθειά τους για καλύτερη οδική ασφάλεια και αποφυγή εγκληματικών δράσεων στον δρόμο. Ο ασκός του Αιόλου είχε ωστόσο ανοίξει.
Το 2015 μάλιστα πρώην αστυνομικός διευθυντής της Αγγλίας ομολόγησε πως η αστυνομία δεν μένει εκεί, βάζοντας την τεχνολογία αναγνώρισης σε όλων των ειδών τους σκοπούς. «Ο αριθμός των καμερών που στήθηκαν για την αναγνώριση των πινακίδων κυκλοφορίας είναι ένας από τους μεγαλύτερους παρόχους δεδομένων στον κόσμο», είπε ο Τόνι Πόρτερ και προκάλεσε τη λαϊκή κατακραυγή στη χώρα του.
Την ίδια ώρα, πάμπολλες εταιρίες και εμπορικά καταστήματα φιλοξενούν τεχνολογίες οπτικής αναγνώρισης (αναγνώρισης προσώπου) στους χώρους τους, συλλέγοντας παρανόμως δεδομένα για την καταναλωτική συμπεριφορά και τη φυσική παρουσία των πελατών. Την ίδια ώρα, τα προγράμματα χρησιμοποιούνται από μυστικές υπηρεσίες για μια ποικιλία λόγων, που όλοι τους αφορούν βέβαια στην περιβόητη δημόσια τάξη και ασφάλεια.
Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί η τεχνολογία αναγνώρισης φωνής, η τελευταία λέξη στη μόδα της παρακολούθησης! Παρά το γεγονός ότι δεν είναι ακόμα γενικευμένη, τα επόμενα χρόνια θα φέρουν στις βαλίτσες ακόμα περισσότερα προγράμματα που μπορούν να καταγράφουν, να αποθηκεύουν και να αναγνωρίζουν τις φωνές μας.
Ρωσική εταιρία ήδη από το 2012, αλλά και μια αμερικανική φυσικά λίγο αργότερα, δήλωσαν πως κατέχουν την τεχνογνωσία και έχουν ήδη αποθηκεύσει τις φωνές εκατομμυρίων πολιτών, τις οποίες αναγνωρίζει το λογισμικό από τη βάση δεδομένων μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα.
Η πειραματική τεχνολογία χρησιμοποιείται πια στο Μεξικό και οι ΗΠΑ το συζητούν να την αγκαλιάσουν για την ασφάλεια των πολιτών πάντα. Έστω και χωρίς τη συναίνεση των εν λόγω πολιτών…
Drones
Παρά το γεγονός ότι το αρνούνταν τόσα χρόνια, η αμερικανική κυβέρνηση ομολόγησε τον Μάρτιο του 2016 ότι χρησιμοποιεί αβέρτα drones για να κατασκοπεύει τους πολίτες της και μάλιστα για μη-στρατιωτικούς λόγους! Πολλές λεπτομέρειες δεν έγιναν βέβαια γνωστές, φαίνεται πάντως πως τα drones δεν χρησιμοποιούνται μόνο σε σωστικές αποστολές και φυσικές καταστροφές (ή πολέμους).
Κι όταν έχεις το FBI να παραδέχεται ανοιχτά ότι καταπάτησε τα δικαιώματα του πολίτη, τόσο υπάρχουν σίγουρα πολλά ακόμα που δεν λέγονται. Γεγονός είναι πάντως πως ακόμα και η αμερικανική κυβέρνηση, που ξέρουμε πια πέραν αμφιβολίας ότι παρακολουθεί τους πάντες και τα πάντα, παραδέχτηκε (ειρωνικά;) πως οι νόμοι προστασίας των πολιτών χρειάζονται αναθεώρηση…
