tromaktiko: Αποδομώντας βολικούς μύθους για τα όπλα… η VA-111 Shkval

Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2016

Αποδομώντας βολικούς μύθους για τα όπλα… η VA-111 Shkval



Σχολιάζει ο Γιώργος Αναγνωστόπουλος
Ενδιαφέρον το κεντρικό θέμα της χθεσινής ημέρας στον παρόντα ιστοχώρο. Όμως, νομίζω ότι θα ήταν χρήσιμο να ξανακοιτάξουμε ορισμένα πράγματα με την -πρώην- σοβιετική τορπίλη VA-111 Shkval. Η τορπίλη αυτή που...
υποτίθεται ότι εξόπλιζε τα πυρηνικά υποβρύχια της τότε Σοβιετικής Ένωσης. Δεν ήταν προορισμένη να αντιμετωπίζει πλοία επιφανείας, αλλά πυρηνικά υποβρύχια του αμερικανικού Ναυτικού.

Τα πυρηνικά υποβρύχια έχουν ως κύρια αποστολή την επίθεση σε επίγειους στόχους του αντιπάλου με τις πυρηνικές κεφαλές των πυραύλων που έφεραν και δευτερευόντως, αν όχι… τριτευόντως, την εξουδετέρωση αντιπάλων πυρηνικών υποβρυχίων με τορπίλες όταν θα τα εντόπιζαν.

Οι τορπίλες αυτές ήταν πυρηνικές ώστε να μην χρειάζεται να χτυπήσουν τον στόχο αλλά να εκραγούν σε μία απόσταση από αυτόν, επιτυγχάνοντας την καταστροφή του. Ένα υποβρύχιο, μόλις ρίξει τορπίλη γίνεται ευάλωτο σε εντοπισμό της θέσης του και συνεπακόλουθα την πιθανή καταστροφή του, αν δεν αλλάξει αμέσως θέση.

Το ακουστικό ίχνος της τορπίλης επιτρέπει την αναγνώριση της, άρα και τα τεχνικά της χαρακτηριστικά. Επίσης, τον κατά προσέγγιση προσδιορισμό θέσης του υποβρυχίου που την εξαπέλυσε, μετρώντας την απόσταση και την ταχύτητα με την οποία κινείτε η τορπίλη προς τον στόχο.

Κατά συνέπεια, ο κύκλος έρευνας για τον εντοπισμό του αντιπάλου υποβρυχίου περιορίζεται σημαντικά και ως εκ τούτου τα υποβρύχια μετά από την βολή της τορπίλης εκτελούν ελιγμό διαφυγής. Οι τορπίλες συνήθως έχουν ακτίνα πολλών δεκάδων χιλιομέτρων, κινούνται από προπέλες και επομένως έχουν ακουστικό ίχνος ευκρινές, ενώ η ταχύτητα τους δεν είναι αρκετά μεγάλη ώστε να αιφνιδιάσουν τον αντίπαλο.

Οι Σοβιετικοί υποτίθεται ότι ανέτρεψαν όλους αυτούς τους περιορισμούς και τα χαρακτηριστικά των μέχρι τότε τορπιλών, δημιουργώντας την VA-111 η οποία υποτίθεται ότι είχε εξωπραγματική ταχύτητα κινούμενη μέσα σε μία φυσαλίδα αέρα από έναν πυραυλοκινητήρα.

Η μεγάλη ταχύτητα θα αιφνιδίαζε τον αντίπαλο και θα του άφηνε μηδενικό χρόνο αντίδρασης. Εννοείτε, ότι αυτό προοριζόταν για εμπλοκή έναν προς έναν και όχι για επίθεση σε ομάδα πλοίων επιφανείας, γιατί το βεληνεκές της τορπίλης ήταν μικρό, επομένως ένα άλλο πλοίο ή πλοία θα μπορούσε να αντεπιτεθεί στο επιτιθέμενο υποβρύχιο που δεν θα είχε χρόνο διαφυγής.

Το δήθεν μειονέκτημα θορύβου της VA-111 είναι ουσιαστικά ανύπαρκτο, γιατί οι τορπίλες κάνουν θόρυβο ούτως η άλλως, το ουσιαστικό ήταν ότι η ταχύτητα της τορπίλης αντιστάθμιζε το θέμα του θορύβου αφήνοντας μηδέν χρόνο αντίδρασης στον αμυνόμενο.

Το θέμα της φυσαλίδας αέρος είχε διπλή χρησιμότητα, αφενός επέτρεπε μεγαλύτερη ταχύτητα -αλλά όχι όση διαφημίζεται- διότι ναι μεν καταργούσε τον περιορισμό της κίνησης της τορπίλης μέσα στο νερό, αλλά η φυσαλίδα με τη σειρά της πρέπει να εκτοπίζει νερό με μεγαλύτερη ταχύτητα από αυτή που κινείτε η τορπίλη.

Αυτό σημαίνει ύπαρξη δοχείου πεπιεσμένου αέρα μέσα στην τορπίλη, το οποίο εξ ορισμού δεν μπορεί να είναι μεγάλο λόγω του περιορισμένου διαθέσιμου χώρου εσωτερικά, ενώ δεύτερον, έπρεπε στον περιορισμένο χώρο του σώματος της τορπίλης να υπάρχει κινητήρας που θα δημιουργούσε την φυσαλίδα υπό πίεση.

Αυτό σημαίνει ότι ο κινητήρας αυτός έπρεπε να είναι ιδιαίτερα ισχυρός ώστε να διατηρεί την φυσαλίδα στο μέγεθος που ήταν απαραίτητο και να κινεί την φυσαλίδα γρηγορότερα από την ταχύτητα της τορπίλης μέσα στο νερό, ώστε να επιτυγχάνει υψηλή ταχύτητα η τορπίλη. Τρίτος λόγος ύπαρξης της φυσαλίδας, ήταν γιατί μόνο σε αέριο περιβάλλον μπορεί να λειτουργήσει ο πυραυλοκινητήρας που κινεί την τορπίλη.


Όλα αυτά δείχνουν θεωρητικά ότι μπορεί να είναι δυνατά, αλλά στην πράξη η διάταξη και τεχνολογία αυτή είναι ιδιαίτερα περίπλοκη και με άγνωστη αξιοπιστία. Ένα ακόμα ερώτημα θα ήταν το πως διέφυγε της προσοχής των Δυτικών κατά την περίοδο δοκιμών της τορπίλης σε φυσικό περιβάλλον.

Ένα άλλο ζήτημα είναι η διάθεση πολλών οικονομικών και επιστημονικών πόρων, για ένα σύστημα που θα είχε μικρή και μη ουσιαστική στρατιωτική εφαρμογή. Η όλη ιστορία μοιάζει περισσότερο με την αγαπημένη τακτική των Ρώσων να δημιουργούν ανέξοδα μύθους γύρω από οπλικά συστήματα τα οποία τις περισσότερες φορές, στην πράξη αποδεικνύονται πολύ υποδεέστερα από την φήμη τους.

Τα ερωτήματα και οι αμφιβολίες που υπάρχουν για την υποτιθέμενη νέα γενιά VA-111 που θα έχουν απίστευτες ταχύτητες των 370 χιλ. την ώρα αλλά μόνο 7 χιλ. ακτίνα δράσης, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι κάπου το έχουμε ξαναδεί το έργο. Τελευταίο είναι το θέμα του γιατί ανετέθη η μελέτη του έργου σε ένα γραφείο σχεδίασης που ασχολείται με αεροπορικά και αεροδυναμικά θέματα.

Η απάντηση είναι μάλλον εύκολη, η Υδροδυναμική και η Αεροδυναμική στηρίζονται στις ίδιες βασικές αρχές. Αν συνυπολογίσει κανείς και το υποτιθέμενο γεγονός ότι η τορπίλη θα εκινείτο μέσα σε φυσαλίδα αέρα και θα προωθείτο από πυραυλοκινητήρα, δεν πρέπει να εκπλήσσει η επιλογή του μελετητικού γραφείου το οποίο όμως σίγουρα θα συνεργάστηκε με ναυπηγικό γραφείο.

Η αλήθεια γύρω από τον μύθο αυτόν, πρέπει να βρίσκεται στο γεγονός ότι καμία Δυτική χώρα δεν προχώρησε σε ένα τέτοιο εγχείρημα έστω και σε επίπεδο επίδειξης τεχνολογίας, αν και κάτι αναφέρεται για τη Γερμανία. Σίγουρα πάντως, όχι γιατί δεν είχε τις τεχνικές ή τις επιστημονικές γνώσεις και δυνατότητες για κάτι τέτοιο. Επιτέλους, ας μην ξεχνάμε, ότι η επιστήμη είναι λίγο πολύ κοινός τόπος για όλους.

Πηγή
     



Εδώ σχολιάζεις εσύ!