Ήταν μόλις πέντε ετών όταν ένας ινδονήσιος στρατιώτης, την άρπαξε με τη βία μέσα από το σπίτι της στο Ανατολικό Τιμόρ και την πήρε μαζί του. Την ξερίζωσε και μαζί ξερίζωσε την παιδική της αθωότητα και την μετέφερε στην Ινδονησία κατά την πολυετή κατοχή της χώρας.
Η ιστορία των χιλιάδων ξεριζωμένων παιδιών από το Ανατολικό Τιμορ, τη χώρα της νοτιοανατολικής Ασίας που ήταν πορτογαλική αποικία από τον 16ο αιώνα, ξεκινάει το 1975 όταν η Πορτογαλία παραχώρησε την ανεξαρτησία.
Εννέα μέρες μετά την διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Α. Τιμόρ, στις 7 Δεκεμβρίου 1975, οι στρατιωτικές δυνάμεις της γειτονικής Ινδονησίας εισέβαλαν στο νησί με την πρόφαση της αποφυγής ενός εμφύλιου πολέμου. Στα πρώτα χρόνια της κατοχής, χιλιάδες κάτοικοι πέθαναν από βασανιστήρια, εκτελέσεις, βομβαρδισμούς ενώ έγινε αναγκαστική μετεγκατάσταση ολόκληρων χωριών.
Δεκαετίες αργότερα, η Pinto βρήκε ξανά την οικογένειά της και πλέον προσπαθεί να φέρει κοντά και άλλους αγνοούμενους όπως εκείνη. Η Pinto διηγήθηκε την ιστορία της στην Rebecca Henschke και το BBC: Η γυναίκα, θυμάται καθαρά την ημέρα που ο εν λόγω στρατιώτης βρέθηκε στο σπίτι της οικογένειάς της, στο χωριό όπου έμεναν, το Viqueque. Ήταν Κυριακή μετά την εκκλησία: «ο στρατιώτης είπε, 'αν δε πάρουμε το παιδί, θα σας σκοτώσουμε όλους'. Ήθελε μια κόρη γιατί δεν είχε. Έκλαιγα διαρκώς... Όταν φτάσαμε στο λιμάνι, έχασε την ψυχραιμία του και με βούτηξε μέσα στη θάλασσα. Με κράτησε μέσα στο νερό ενώ οι άλλοι στρατιώτες τον ρωτούσαν γιατί το κάνει αυτό. 'Για να ξεχάσει το Τιμόρ', ήταν η απάντησή του.
Αλλά εκείνη δεν ξέχασε. Η Isabelina εργάζεται για τον επαναπατρισμό των «χαμένων παιδιών» όπως ήταν και εκείνη - υπολογίζεται, σύμφωνα με το βρετανικό δίκτυο, ότι 4000 παιδιά από το Α. Τιμόρ αποχωριστηκαν τις οικογένειές τους, μεταξύ των ετών 1975 και 1999, από τον ινδονησιακό στρατό, ή από θρησκευτικές οργανώσεις.
«Απομακρυνθηκαν χωρίς τη συγκατάθεση των γονιών τους. Μερικά από αυτά είχαν καλή μόρφωση ενώ άλλα ήταν κακοποιημένα και εγκαταλελειμμένα», λέει στο BBC η Galuh Wandita ειδική σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ασία. «Ο στρατός ήθελε να 'υιοθετήσει' τα παιδιά, ως τρόπο τιμωρίας και εξευτελισμού του εχθρού», προσθέτει.
Αν και ο ένστολος που άρπαξε την Isabelina, επιθυμούσε διακαώς μια κόρη, εκείνη ωστόσο θυμάται ότι κακοποιήθηκε σεξουαλικά. «Έκανε διάφορα από τη πρώτη στιγμή που βρεθήκαμε μέσα στο πλοιάριο, πράγματα που δε τα κάνει ένας πατέρας στην κόρη του. Το μόνο που δε μου έκανε, ήταν να με βιάσει». Η οικογένειά της ποτέ δε σταμάτησε να την αναζητεί και πριν λίγα χρόνια, όταν ο ανιψιός της πήγε στην Ινδονησία για σπουδές μπόρεσε και την εντόπισε 30 χρόνια μετά. «Το μεγαλύτερο παιδί μου, έτρεξε σε μένα και μου είπε ότι ένας συγγενής μου βρισκόταν εδώ που μου μοιάζει εκπληκτικά. Γύρισα στο δωμάτιό μου και άρχισα να προσεύχομαι, μετά ξέσπασα σε λυγμούς...» σημειώνει.
Τα περισσότερα από τα χαμένα παιδιά, δε μιλούν πλέον τη γλώσσα και πολλά έχουν ασπαστεί το Ισλάμ. «Όλα, έχουν ζήσει μια σκληρή ζωή... Τώρα καλούνται να δουλέψουν και πάλι σκληρά για να χτίσουν μια νέα σχέση με τις οικογένειές τους. Πραγματικά τα λυπάμαι«, αναφέρει η Isabelina. Όπως εξηγεί, αυτό που την κράτησε όλα αυτά τα χρόνια όρθια, ήταν κάτι που της είχε μάθει ο πατέρας της. «Όταν κοιτάς τον ουρανό και αισθάνεσαι τη ζέστη του ήλιου και το βράδυ το φως του φεγγαριού, τότε η οικογένειά σου θα βλέπει το ίδιο πράγμα και θα ξέρεις ότι σε σκέφτεται και της λείπεις».
