την ονομασία επειδή από ανασκαφές, οι οποίες έγιναν σε οικόπεδο πίσω από τον Ιερό Ναό του Αγίου Παντελεήμονος Ιλισσού, διαπιστώθηκε πως στην αρχαιότητα υπήρχε εκεί το Γυμνάσιο Κυνόσαργες. Συνορεύει με τις συνοικίες Νέος Κόσμος, Άγιος Σώστης, Κουκάκι, Μακρυγιάννη και Ακρόπολη και εξυπηρετείται από το Μετρό και από πολλές γραμμές λεωφορείων και τρόλεϊ.
Το Κυνόσαργες ήταν περιοχή της Διομείας, δήμου της αρχαίας Αθήνας, ευρισκόμενο εκτός των τειχών της πόλης, νότια του Ναού του Ολυμπίου Διός, στην αριστερή όχθη του Ιλισού ποταμού· χονδρικά συμπίπτει με τη σημερινή συνοικία του Κυνοσάργους. Στην αρχαιότητα φιλοξενούσε τα Ηράκλεια εν Κυνοσάργει και διέθετε μάλιστα ένα από τα τρία μεγαλύτερα και σημαντικότερα γυμνάσια της Αθήνας (μαζί με την Ακαδημία Πλάτωνος και το Λύκειο): το Κυνόσαργες
Ο μύθος της ίδρυσης του Κυνοσάργους
Ονομάσθηκε έτσι διότι κάποτε όταν οι Αθηναίοι προσέφεραν θυσία στον Ηρακλή, ένας σκύλος πήγε και άρπαξε τους μηρούς του θυσίου ζώου και καταδιωκόμενος στη συνέχεια φτάνοντας στο σημείο αυτό (στο «κυνός αργού», δηλαδή «του λευκού / ταχέος σκύλου») τα εγκατέλειψε.
Οι Αθηναίοι μπροστά σε αυτό το απρόσμενο συμβάν έσπευσαν να συμβουλευτούν το Μαντείο των Δελφών με ποιον τρόπο έπρεπε να «εξιλεώσουν» τον ήρωα Ηρακλή. Τότε έλαβαν τον χρησμό να ιδρύσουν «ιερό» εκεί που ο σκύλος μετέφερε τους μηρούς από το θυσίασμα.[1] Έτσι οι Αθηναίοι ίδρυσαν πράγματι «ιερό» και το ονόμασαν εκ του κυνός αργού Κυνόσαργες.
Περιγραφή
Ήταν «ιερό» και γυμνάσιο για τους μη γνησίους (από πατέρα και μητέρα) Αθηναίων παίδες γι αυτό και ήταν «καθ-ιερωμένο» στον νόθο και αυτόν Ηρακλή. Εκεί γυμναζόταν και ο Θεμιστοκλής, νόθος ων, Αθηναίος, (λόγω μητέρας του αλλοδαπής). Λέγεται ότι ο Θεμιστοκλής κατέβαλε πολλές προσπάθειες για να πείσει τους γνήσιους παίδες Αθηναίους να τον ακολουθήσουν στο Κυνόσαργες για να εξαλειφθεί αυτή η διάκριση. Τούτο όμως δεν φαίνεται να το κατόρθωσε αφού στα χρόνια του Πλουτάρχου υπήρχε ακόμη η διάκριση αυτή.[2]
Φημισμένο ήταν και το άλσος που περιέβαλλε το Γυμνάσιο αυτό. Το γυμνάσιο του Κυνοσάργους χρησίμευε και ως κτήριο διδασκαλίας του μαθητή του Σωκράτη, Αντισθένη που υπήρξε ιδρυτής της φιλοσοφικής σχολής των κυνικών.[3] Ο Ηρόδοτος αναφέρεται σε έναν βωμό στη περιοχή αυτή το 490/89 π.Χ.,[4] ο οποίος έγινε ονομαστό ιερό του Ηρακλή, και το οποίο συνδεόταν επίσης με τη μητέρα του Αλκμήνη, τη σύζυγο του Ήβη και τον βοηθό του Ιόλαο.[5] Ευρήματα που ενισχύουν την ύπαρξη του Κυνοσάργους βρέθηκαν κατά τη διάρκεια εργασιών σε οικόπεδο πίσω από τον Άγιο Παντελεήμονα Ιλισού, στον σημερινό Νέο Κόσμο.
Παραπομπές
Παρόμοιος περίπου ήταν και ο προσδιορισμός της θέσης ίδρυσης της Αντιόχειας της Μεγάλης.
«Δημοσθένης, κατά Αριστοκράτους, παράγραφος 213». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 2016-06-07.
«Διογένης Λαέρτιος, Βίοι Φιλοσόφων, Κεφ. α᾽. Αντισθένης». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 2016-06-07.
«Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Βιβλίο 6, κεφάλαιο 116». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 2016-06-07.
«Παυσανίας, Ελλάδος Περιήγησις, βιβλίο Αττικά, κεφάλαιο 19, παράγραφος 3». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 2016-06-07.
Πηγή
