Μαρία, το πρώτο όνομα...
Άντε και το Άννα, ως δεύτερο...
Και σαν μιά υπερεξαίρεση του κανόνα, το Σοφία, ως τρίτο...
Δεν αποτελούν εμπεδωμένη πρακτική τα πολλά βαπτιστικά ονόματα,
στον Ελληνικό χώρο εν γένει, αλλά ούτε και τοπικά στην Μεσσηνία ή την Φθιώτιδα, χώρους καταγωγής του Πατέρα της και της Μητέρας της αντίστοιχα.
Ποιά λοιπόν δύναμη, ποιά ανεξιχνίαστη παρόρμηση, ποιές άδηλες συγκυρίες,
ωθούν τον Γεώργιο Καλογερόπουλο και την Ευαγγελία Δημητριάδου,
τους γονείς της Μαρίας Κάλλας, να της δώσουν και ως τέταρτο όνομα,
το Καικιλία· συμπτωματικά το όνομα της Αγίας-Προστάτιδας της Μουσικής
που εορτάζει 22 Νοεμβρίου.
Η απορία και τα ερωτηματικά γίνονται ακόμα μεγαλύτερα, αν δούμε
ότι τα άλλα δυό μεγαλύτερα αδέλφια της παίρνουν σαν βαπτιστικό,
ένα μόνον όνομα:
Υακίνθη η αδελφή της και Βασίλειος ο αδελφός της.
Μήπως ως μικρότερη υπήρξε, μιά περισσότερη αγαπημένη Βενιαμίν;
Όμως όχι. Είναι γνωστή η έλλειψη μητρικής κυρίως στοργής που αντιμετώπισε·
όχι αναγκαστικά από την απουσία αγάπης, αλλά κάτω και από τις δυσμενείς συνθήκες ζωής· όπως η μετανάστευση της οικογένειας στην Αμερική
μετά την Μικρασιατική καταστροφή του ’22, και το οικονομικό κραχ
που τους περίμενε εκεί το ’29.
Η έλλειψη στοργής έφθανε ως την αδιαφορία ακόμα και την απόρριψη
λόγω ακατανοησίας προς αυτό το ασκητικό παιδί που θα γινόταν η Μαρία Κάλλας: εν μέσω τόσων προβλημάτων (κάτι σαν: «εδώ ο κόσμος καίγεται...»)
αυτή έμενε προσηλωμένη στα μαθήματα Μουσικής της (Σολφέζ και Πιάνο).
Η φράση της, «...δεν πέρασα τα παιδικά μου χρόνια παίζοντας...»
σε συνέντευξή της για την παιδική της ηλικία, λέει πολλά.
Αργότερα στην Ελλάδα, εν μέσω δυσκολιών και μετά Γερμανικής κατοχής
και εξαθλίωσης, συνεχίζει με την Μουσική (Εθνικό Ωδείο και Εθνική Λυρική Σκηνή). Μένει στην οδό Πατησίων 65, στην περιοχή του Μουσείου.
Όταν μιά μέρα έχοντας ένα κέρμα πρέπει να επιλέξει τι από τα δύο αντίστοιχης αξίας πρέπει να πάρει: ένα πορτοκάλι για να θραφεί ή ένα μολύβι για να σημειώνει στο πεντάγραμμο· αυτή επιλέγει συγκλονιστικά το δεύτερο!
Δεν πρόκειται γιά ενέργεια ενός κοινού ανθρώπου.
Μέσα της πνέουν άνεμοι θεϊκοί, πάνω από την κατάρα της θνητής μετριότητας,
και τον φθόνο, την αντιπάθεια, και το παρασκήνιο που αυτή μετέρχεται,
μέσω ανθρώπων που την πολεμούν μόλις φανερωθεί το ποιά είναι.
Άνεμοι, που δικαιώνουν το υλικό της ουράνιας ενέργειας και ύλης,
απ’το οποίο έχει πλασθεί.
Κι ενώ άλλοι χρησιμοποιούν ως δικαιολογία για κάθε ποταπότητά τους
το ότι «είναι άνθρωποι», αυτή δικαιώνει την ετυμολογία της ονόματος
που της δόθηκε, πραγματικά ως άνω θρώσκουσα!
Ανθρωπος: άνω+θρώσκω, που σημαίνει προς τα πάνω κοιτώ.
Έτσι η ματιά της, μπορεί να συναντηθεί μ’εκείνην της προστάτιδας της, Προστάτιδας της Μουσικής, Αγίας Καικιλίας, και αυτή, ως θεά κατά χάριν
(έτσι ονομάζονται οι Άγιοι), δικαιολογημένα να της χαρίσει την υψηλή εύνοια της, σε βαθμό τέτοιο που η όπερα παγκοσμίως να χωρισθεί στην προ Κάλλας
και στην μετά Κάλλας εποχή·
κάνοντας μας με ποιητικότητα να σκεφθούμε, πως στην παράδοξη για Ελληνίδα τετραπλή ονοματοδοσία της με τέταρτο το όνομα Καικιλία, έχουμε τον σταυρό
και την σύμπτωση μιάς θεϊκής μοίρας.
Γεώργιος Κακής Κωνσταντινάτος
Ηθοποιός Σκηνοθέτης Εικαστικός
