συναδέλφων σας να αποκαλύψετε τη συμπεριφορά τους, έτσι ώστε να μην έχουν πλέον τη δυνατότητα να σας ενοχλούν.
Ο εκφοβισμός μπορεί να μετατρέψει ακόμα και μια ιδανική δουλειά σε κάτι τρομακτικό. Είτε πρόκειται για κάποιον συνάδελφο είτε για το αφεντικό σας, ο εκφοβισμός στον χώρο εργασίας μπορεί να σας κάνει να φτάνετε συνεχώς στα όριά σας, να νιώθετε φοβισμένοι και αβοήθητοι.
Τα άτομα που ασκούν εκφοβισμό γενικά είναι άτομα που εκφοβίζουν ή ελέγχουν τους άλλους προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους τους. Είναι πιθανό να γίνονται συνεργάσιμοι όταν οι στόχοι τους επιτυγχάνονται, αλλά δεν φέρονται ούτε δίκαια ούτε έντιμα. Τέτοιου είδους άτομα στον χώρο εργασίας χειραγωγούν ή τρομοκρατούν όσους έχουν κατώτερη ή ίση θέση με αυτούς. Μπορεί επίσης να εκφοβίζουν και τους ανωτέρους τους, όπως για παράδειγμα απειλώντας τους να παραιτηθούν σε κάποια πολύ κρίσιμη στιγμή.
Εσφαλμένα θεωρούμε ότι τα άτομα αυτά έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, αφού στην πραγματικότητα η συμπεριφορά τους είναι μια αντίδραση εσωτερικευμένης ντροπής. Παρά το γεγονός ότι ορισμένοι άνθρωποι που νιώθουν ντροπή όντως έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, οι εκφοβιστές συνήθως διαθέτουν υψηλή αυτοεκτίμηση και αλαζονεία. Επιτίθενται στους άλλους προκειμένου να απαλλαγούν από την ντροπή – γεγονός που τους επιτρέπει να εξακολουθούν να αγνοούν τα συναισθήματά τους.
Στην παιδική τους ηλικία, οι άνθρωποι διαμορφώνουν διαφορετικούς τρόπους αντίδρασης στο συναίσθημα της ντροπής. Καθώς ενηλικιώνονται, αυτές οι αντιδράσεις μετατρέπονται σε χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους. Οι πιο συνηθισμένες χωρίζονται σε 4 κατηγορίες: επίθεση στους άλλους, στροφή ενάντια στον εαυτό τους, αποφυγή και απόσυρση. Όταν οι εκφοβιστές νιώθουν ντροπή – για παράδειγμα, όταν υπάρχει πιθανότητα να φανούν ανεπαρκείς στη δουλειά τους – επιτίθενται στους άλλους.
Σε ακραίες περιπτώσεις, γίνονται ναρκισσιστές και προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τη βαθιά εσωτερικευμένη ντροπή που νιώθουν επιτιθέμενοι συνεχώς στους άλλους.
Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι τους οποίους βάζουν στόχο, συνήθως είναι ευαίσθητοι και στρέφονται εναντίον του εαυτού τους ως αντίδραση στο συναίσθημα της ντροπής που νιώθουν. Η αυτο-ενοχοποίηση συμβάλλει στη διατήρηση της συγκεκριμένης κατάστασης, συμβάλλει όμως ταυτοχρόνως και στο να νιώθει κάποιος μονίμως θύμα.
Μια άλλη αντίδραση στο συναίσθημα της ντροπής είναι η απόσυρση, με την οποία το άτομο κρύβει τα συναισθήματά του από τους άλλους και μπορεί να οδηγηθεί σε κατάθλιψη. Είναι συνηθισμένη σε άτομα που έχουν πέσει θύματα εκφοβισμού για παρατεταμένο χρονικό διάστημα στον χώρο της εργασίας και είναι εξίσου βλαβερή με τη στροφή εναντίον του εαυτού τους.
Από ψυχολογικής πλευράς, οι εκφοβιστές κάνουν τους άλλους να ντρέπονται εντοπίζοντας και στοχεύοντας τις ανασφάλειές τους. Η επίθεση των τους είναι ουσιαστικά η δική τους ντροπή η οποία στοχεύει τα ευαίσθητα σημεία του θύματος.
Η επίθεση στους άλλους όχι μόνο μειώνει την ντροπή που αισθάνονται οι ίδιοι, αλλά επίσης ενισχύει το αίσθημα της εξουσίας. Παρ’ όλο που μειώνουν τους άλλους σε μια προσπάθεια να νιώσουν καλύτερα, δεν συνειδητοποιούν πόσο άσχημα αισθάνονται για τον εαυτό τους. Μέσα από τη συμπεριφορά τους, τα δικά τους συναισθήματα ανεπάρκειας παραμένουν κρυφά. Η μειωτική συμπεριφορά απέναντι στους άλλους διατηρεί το συναίσθημα της ντροπής ασυνείδητο. Αν ο εκφοβιστής φερθεί υποτιμητικά σε κάποιον συνάδελφό του κι εκείνος του φερθεί με παρόμοιο τρόπο, θα εστιάσει στην άσχημη συμπεριφορά του συναδέλφου του και δεν θα αντιληφθεί ότι ουσιαστικά πρόκειται για μια αντίδραση στη δική του στάση.
Οι ενήλικες στον χώρο εργασίας τους είναι τόσο ευάλωτοι όσο τα παιδιά στην παιδική χαρά, αν παρασυρθούν από τον εκφοβισμό και πιστέψουν ότι υποφέρουν από χαμηλή αυτοεκτίμηση. Οποιαδήποτε προσέγγιση όσον αφορά την αντιμετώπιση του εκφοβιστή δεν θα έχει αποτέλεσμα αν βασιστεί στην πεποίθηση ότι αυτός έχει συνειδητή επίγνωση της ντροπής που νιώθει ή είναι σε θέση να νιώσει τύψεις.
Η αντιμετώπιση των ατόμων αυτών πρέπει να γίνεται με τη βοήθεια των συναδέλφων. Με τον τρόπο αυτό, τα θύματα λαμβάνουν υποστήριξη όσον αφορά τα συναισθήματά τους, δεδομένου ότι διατρέχουν τον κίνδυνο να απομονωθούν. Όταν όλοι μαζί λειτουργήσουν ως ομάδα και συζητήσουν τη συμπεριφορά του συγκεκριμένου ατόμου, τον θέτουν υπό έλεγχο, ενώ ο ίδιος με αυτό τον τρόπο χάνει τη δύναμη να τρομοκρατεί τους άλλους και αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της απομόνωσης.
Οι εκφοβιστές μπορούν να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους μόλις αναπτύξουν την ικανότητα να ανέχονται τη δυσφορία που νιώθουν – αντί να ενεργούν επιθετικά – και μάθουν να διαχειρίζονται θετικά το συναίσθημα της ντροπής.
Πηγή
