Πρόκειται για ένα ανησυχητικό ποσοστό που προβληματίζει και υπογραμμίζει για ακόμη μία φορά τη σημασία της ενημέρωσης πάνω σε ζητήματα υγείας. Γιατί, λοιπόν, κάποιος επιλέγει να μην παίρνει τα φάρμακά του; Τι πρέπει να γνωρίζουμε για το κρίσιμο αυτό θέμα και πώς μπορούμε να αλλάξουμε τη νοοτροπία των ασθενών;
Η πληροφόρηση είναι το πρώτο βήμα, προκειμένου να αλλάξουν τον τρόπο που σκέφτονται, να ακολουθούν τη θεραπεία τους και να οδηγηθούν στην επίλυση σημαντικών προβλημάτων υγείας που μπορεί να αντιμετωπίζουν. Παρακάτω συγκεντρώσαμε σημαντικές πληροφορίες που πρέπει να γνωρίζουμε για τη Φαρμακευτική Συμμόρφωση.
Τι είναι η Φαρμακευτική Συμμόρφωση;
Πρόκειται για τον βαθμό κατά τον οποίο ο ασθενής ακολουθεί τις συμβουλές του γιατρού, συμμετοχικά και όχι παθητικά, για την καλύτερη αντιμετώπιση της νόσου του. Όπως υποστήριζε και ο Ιπποκράτης ήδη από την αρχαιότητα, ο γιατρός «δεν πρέπει να κάνει αυτό που πιστεύει ο ίδιος ότι είναι σωστό, αλλά να κάνει και τον ασθενή να συνεργαστεί σε αυτό…». Ο ασθενής δηλαδή πρέπει να συμφωνήσει με τον γιατρό του σε όλα τα βήματα και τις ενέργειες σχετικά με τη θεραπεία του. Κάθε ιατρική συνταγή, αλλά και συμβουλή προς τον ασθενή αποσκοπεί στην εξασφάλιση των επιθυμητών κλινικών αποτελεσμάτων με σκοπό τη βέλτιστη διαχείριση των παθολογικών του καταστάσεων.
Γιατί είναι σημαντική η Φαρμακευτική Συμμόρφωση;
Γιατί επηρεάζει σημαντικά το προσδοκώμενο θεραπευτικό αποτέλεσμα. H ελλιπής συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή αυξάνει τις πιθανότητες αποτυχίας της θεραπείας, επιδείνωσης της νόσου, εμφάνισης ανεπιθύμητων φαρμακευτικών ενεργειών και επιβάρυνσης της ποιότητας ζωής. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ελλιπής φαρμακευτική συμμόρφωση σε ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο νοσηλείας κατά 10% έως 40%, αλλά και της θνητότητας κατά 50% έως και 80%.
Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη Φαρμακευτική Συμμόρφωση;
Το πρόβλημα της ελλιπούς Φαρμακευτικής Συμμόρφωσης είναι πολυδιάστατο, για αυτό και είναι δύσκολο να επιλυθεί. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι ο ασθενής διαδραματίζει τον πιο σημαντικό ρόλο. Συνήθως, οι ασθενείς υποστηρίζουν ότι απλά ξέχασαν να λάβουν το φάρμακό τους.
Παρόλα αυτά, η ίδια η θεραπεία, ο φόβος μίας ανεπιθύμητης ενέργειας ή η αδυναμία κατανόησης των οδηγιών λήψης μπορεί να αποτελούν λόγους που τους οδηγούν στο να σταματήσουν να λαμβάνουν τη φαρμακευτική τους αγωγή. Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν μπορεί να είναι η ίδια η νόσος, η οποία μπορεί να μην έχει συμπτώματα, οπότε θεωρούν πως είναι καλύτερα και να σταματήσουν την αγωγή τους.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα;
Η τήρηση ενός θεραπευτικού πλάνου αποτελεί μία συνεχή και δυναμική διαδικασία. Επιπλέον, η σαφής και αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ των επαγγελματιών υγείας και των ασθενών τους πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Στις προτεινόμενες παρεμβάσεις συμπεριλαμβάνονται, επίσης, η εποικοδομητική και εξατομικευμένη θεραπευτική εκπαίδευση και επιμόρφωση του ασθενή πάνω στην ασθένεια του, καθώς και η αναγνώριση και αντιμετώπιση των πραγματικών αναγκών των ασθενών.
Ας μην ξεχνάμε ότι, όπως είχε πει κάποτε και ο Αμερικανός παιδοχειρουργός C. Everett Koop, «τα φάρμακα δεν δουλεύουν σε ασθενείς που δεν τα παίρνουν».
Προκειμένου λοιπόν να καταπολεμήσουμε το πρόβλημα, είναι σημαντικό να αλλάξουμε τον τρόπο που σκέφτονται και αντιμετωπίζουν την κατάσταση οι ασθενείς. Έτσι, αφού κατανοήσουν πως τα φάρμακα μπορούν ακόμη και να σώσουν τη ζωή τους, θα είναι σε θέση να ακολουθήσουν τη θεραπεία τους και να παραμείνουν υγιείς.