πάντων. Τι χρειάζεται για να εκμεταλλευτούμε ψυχικά στο έπακρο τον χρόνο μας; Πώς μπορούμε να μεγιστοποιήσουμε την απόλαυση της πολυπόθητης αυτής περιόδου της χρονιάς;
Κουίζ
Ας αρχίσουμε με μια ερώτηση. Ποια πιστεύετε ότι είναι η πιο απολαυστική περίοδος των διακοπών; Πριν τις διακοπές; Κατά τη διάρκειά τους; Μετά τις διακοπές;
Σύμφωνα με τις έρευνες, η περίοδος που είμαστε πιο ευτυχισμένοι αναφορικά με τις διακοπές μας είναι πριν καν αυτές αρχίσουν. Όταν τις περιμένουμε με ανυπομονησία και τις σχεδιάζουμε. Όταν τις προσμένουμε και τις πλάθουμε στο μυαλό μας σύμφωνα με τις προσδοκίες μας. Η δεύτερη καλύτερη περίοδος των διακοπών είναι αφού έχουμε επιστρέψει από τον προορισμό μας. Όταν καθόμαστε στο σπίτι ή με φίλους και διηγούμαστε σε εκείνους (ή σε εμάς) το πώς τα περάσαμε.
Είναι τότε που ξεχνάμε τις ατυχίες, τα στραβά και τα ευτράπελα και θυμόμαστε μόνο τις όμορφες στιγμές. Όταν εξωραΐζουμε και απωθούμε τις δυσκολίες που συναντήσαμε. Όσο περνάει ο καιρός μάλιστα, τόσο καλύτερες μας φαίνονται οι διακοπές μας. Είναι όπως το κρασί. Ωριμάζουν με τον χρόνο. Τελευταία από άποψη απόλαυσης είναι η περίοδος που όντως είμαστε σε διακοπές. Όταν είμαστε στον προορισμό που ονειρευτήκαμε και κάνουμε, ή προσπαθούμε να κάνουμε, όσα φανταστήκαμε ότι θέλαμε να γίνουν.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί ο χρόνος που είμαστε στις διακοπές μας είναι ο χειρότερος από τη σκοπιά της ευτυχίας; Πώς μπορούμε να αντλήσουμε μεγαλύτερη ικανοποίηση από την εμπειρία μας;
Οι προσδοκίες
Συχνά, πριν πάμε στον προορισμό μας έχουμε στο μυαλό μας συγκεκριμένες προσδοκίες για το πώς θέλουμε να περάσουμε. Πού θέλουμε να πάμε, πού να φάμε, μέχρι τι ώρα να κάτσουμε στην παραλία, ποια είναι η ώρα του ποτού, του μπάνιου. Έχουμε ονειρευτεί τη θάλασσα, την αμμουδιά, το ηλιοβασίλεμα
Η εμπειρία μας όμως υπόκειται σε όλους τους περιορισμούς της πραγματικότητας. Κάποιος θα αργήσει να ξυπνήσει. Κάπου θα έχει κίνηση. Θα έχει σίγουρα κόσμο στην παραλία, τον οποίο θα βρίσκουμε και ενοχλητικό. Δε θα έχει το φαγητό που θέλουμε. Δε θα βρούμε θέση να φάμε ή τραπέζι για το ποτό μας ή ξαπλώστρα μπροστά στην παραλία. Ενώ όλα αυτά είναι απολύτως φυσιολογικό να συμβούν, δεν τα περιλαμβάνουμε στον «σχεδιασμό» των διακοπών μας και έτσι η σύγκριση των αισιόδοξων προσδοκιών μας με τη ρεαλιστική εξέλιξη της εμπειρίας μας προκαλεί ένα βαθμό δυσφορίας.
Αντίδοτο
Εστίασε στο θετικό βίωμα, όχι στο πρόβλημα. Ένας βαθμός ανεκτικότητας είναι απαραίτητος στις διακοπές μας. Έχουμε το αίσθημα πως επειδή είναι η μοναδική στιγμή μέσα στο χρόνο που ξεκουραζόμαστε, όλα πρέπει να δουλεύουν ρολόι. Όλα πρέπει να γίνονται σύμφωνα με τις επιθυμίες μας. Αυτή η έντονη ανάγκη είναι που μας προκαλεί τη δυσφορία όμως και όχι οι εκάστοτε συνθήκες. Προσαρμόζοντας τις προσδοκίες μας, αυξάνουμε την απόλαυση.
Εστίασε στο θετικό βίωμα:
– Δεν πειράζει αν έχει κόσμο η παραλία. Είναι καλύτερα από το να έχει κόσμο και να είσαι μέσα στο μετρό.
– Δεν πειράζει αν έχει κίνηση ο δρόμος. Τουλάχιστον φοράς μαγιό.
– Δεν πειράζει αν δε βρίσκεις ξαπλώστρα μπροστά στη θάλασσα. Πέρνα περισσότερο χρόνο μέσα στη θάλασσα!
Το πρόγραμμα
Πηγαίνουμε διακοπές και θέλουμε συχνά να κάνουμε πολλά πράγματα. Να δούμε όλες τις παραλίες (τι όλο στην ίδια θα καθόμαστε; βαριέμαι), να επισκεφθούμε όλα τα αξιοθέατα, να φάμε σε όσο πιο πολλές ταβέρνες γίνεται. Ειδικά αν πρόκειται για μέρη του εξωτερικού όπου έχουμε την αίσθηση ότι μια φορά μόνο θα πάμε σε αυτό το μέρος.
Μας πιάνει μια μανία να τα κάνουμε όλα, να τα ζήσουμε όλα, που ξεχνάμε να ζήσουμε και αυτά τα οποία τελικά επιλέγουμε. Είμαστε με το βλέμμα στο ρολόι για την επόμενη δραστηριότητα ώστε να χωρέσουν όλα στο πρόγραμμά μας. Να μη μείνει τίποτα απ’ έξω. Είτε πρόκειται για ένα μουσείο ακόμα, είτε για φαγητό στο συγκεκριμένο μαγαζί είτε για απογευματινό κοκτέιλ στο κατάλληλο μπαρ. Έτσι, η εμπειρία των διακοπών γεμίζει με άγχος.
Αντίδοτο
Άκου το σώμα σου, όχι το πρόγραμμά σου. Ενώ ακούγεται θεμιτό να θέλω να κάνω όσο πιο πολλά πράγματα μπορώ, εντούτοις εμπεριέχει και μια μεγάλη παγίδα.
Ας αναρωτηθώ. Τι έχει μεγαλύτερη αξία τελικά; Να βιάσω τον εαυτό μου, να σηκωθώ και να αλλάξω παραλία για να τις δω όλες ή να κάτσω εδώ που περνάω καλά και να απολαύσω; Γιατί να δω όλες τις παραλίες του νησιού; Τι κι αν αφήσω την καλύτερη απ’έξω (άσε που μάλλον θα είναι τίγκα στον κόσμο αφού είναι η καλύτερη), αν αυτή στην οποία είμαι, με ικανοποιεί;
Όταν έχουμε πολλές επιλογές, γινόμαστε πιο δυστυχισμένοι. Από τις πιο ξεκούραστες διακοπές που έχω κάνει, ήταν στην Ανάφη όπου για πέντε ημέρες πηγαίναμε στην ίδια παραλία. Τίποτα να διαλέξεις. Απόλυτη χαλάρωση. Μια οικογένεια Δανών έρχονται εδώ και τέσσερα χρόνια στην Τήνο και μένουν για δυο βδομάδες. Περνούν όλο το διάστημα στην ίδια παραλία. Χωρίς αυτοκίνητο. Κάθε φορά.
Η μεγιστοποίηση της απόλαυσης μιας εμπειρίας έρχεται από το πόσο εστιασμένοι και αφοσιωμένοι είμαστε κατά την πραγματοποίησή της και όχι από το γεγονός ότι την πραγματοποιήσαμε. Πόσο δοθήκαμε στην εμπειρία; Πόσο διασπασμένη ήταν η προσοχή μας; Πόσο σκεφτόμασταν την επόμενη δραστηριότητα;
Μήπως είσαι πάντα με το ρολόι στο χέρι; Ακούς το πρόγραμμα ή ακούς τι σου λέει το σώμα σου και η διάθεσή σου; Έχω ταξιδέψει πάρα πολύ και γνωρίζω από πρώτο χέρι πόση διαφορά κάνει στην ευχαρίστηση ενός ταξιδιού το να τα κάνεις όλα, από το να κάνεις μερικά αλλά να τους δίνεις τη σημασία που τους αρμόζει.
Τα social media
Πώς περνάς τις διακοπές σου; Σου αρέσει να βγάζεις φωτογραφίες; Ενώ οι διακοπές υποτίθεται πως είναι μια διακοπή από την καθημερινότητα, στον τομέα της κοινωνικής δικτύωσης φαίνεται να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Κάτι μας πιάνει στις διακοπές μας. Πρέπει να ανεβάσουμε οπωσδήποτε φωτό. Να απαθανατίσουμε το χταποδάκι με το ούζο, την ξαπλώστρα με το freddo και τη θάλασσα με το ηλιοβασίλεμα. Αλλιώς είναι σαν να μην πήγαμε.
«You are what you share» έγραφε μια αφίσα στο Σίδνεϊ μιας μάρκας φωτογραφικής μηχανή. Σοκαρίστηκα όταν την είδα. Δυστυχώς όμως, για πολλούς αυτή η φράση αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Περνάμε το χρόνο μας πάνω από το κινητό και περνάει η μέρα δίχως να τη ζήσουμε. Ανησυχούμε αν αυτή είναι η τέλεια στιγμή για να μοιραστούμε και χάνουμε τη στιγμή την ίδια.
Τσεκάρουμε συνέχεια τι αναρτούν οι άλλοι κι έτσι μπαίνουμε αυτόματα στη διαδικασία να συγκρίνουμε το βίωμά μας με το «φιλτραρισμένο», εξιδανικευμένο δικό τους. Δύσκολα να βγούμε ψυχικά νικητές από τέτοιες συγκρίσεις…
Αντίδοτο
Βάλε το κινητό στο αθόρυβο στον πάτο της τσάντας. Πιάσε ένα βιβλίο. Είσαι διακοπές για να χαλαρώσεις και να γεμίσεις μπαταρίες. Για πολλούς ανθρώπους το να χαλαρώσουν είναι ιδιαίτερα κουραστικό, καθώς ο εγκέφαλός τους έχει συνηθίσει στα διαρκή ερεθίσματα τα οποία προσφέρει η τεχνολογία και τα social media. Οποιαδήποτε αλλαγή από το σύνηθες (ακόμα και αν είναι ευχάριστη) μας ταλαιπωρεί λίγο.
Αν θέλεις όντως να κάνεις διακοπές όμως, τότε προσπάθησέ το. Δώσε το χρόνο στον εαυτό σου. Μια νέα χρονιά αρχίζει το Σεπτέμβρη. Γέμισε με εμπειρίες, όχι με αναρτήσεις στο Instagram.
Συμπέρασμα
«Διακοπές είναι οι άνθρωποι», είπε μια φίλη. Είναι ακριβώς έτσι. Εστίασε στους ανθρώπους που έχεις γύρω σου. Όχι στους διαδικτιακούς. Εστίασε στο θετικό, κάψε το πρόγραμμα και κλείσε το κινητό. Ακόμα και αν δεν έχεις μοιραστεί κάτι που έχεις ζήσει, θα έχεις ζήσει κάτι άξιο να μοιραστείς!
Πηγή
