«Οταν ήμουν έντεκα χρονών, ένας φίλος, μεγαλύτερος από μένα, μου έδωσε το...
παρατσούκλι “ο αγώνας της γυναίκας”, που ήταν ο τίτλος του περιοδικού που εξέδιδε και εκδίδει ο Σύνδεσμος για τα Δικαιώματα της Γυναίκας και εγώ αγνοούσα εκείνον τον καιρό. Επίσης η μητέρα μου με αποκαλούσε στο σπίτι “σουφραζέτα” γιατί από παιδί η στάση μου ήταν: άρνηση να αποδεχτώ τη μοίρα του “δεύτερου φύλου” και υπεράσπιση της ισότιμης αξίας των γυναικών. Νομίζω ότι η βασική μου αιτία για αυτή μου τη στάση ήταν το γεγονός ότι φοίτησα σε μεικτό σχολείο κι έτσι είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω ότι τα αγόρια δεν ήταν καθόλου ανώτερα από τα κορίτσια και επομένως το ύφος ανωτερότητας που υιοθετούσαν ήταν απαράδεκτο. Μετά από μερικές δεκαετίες, το 1965 έγινα διευθύντρια του “Αγώνα της Γυναίκας” και θυμήθηκα το παρατσούκλι μου...».
Αυτό το απόσπασμα από την ομιλία της Αλίκης Γιωτοπούλου-Μαραγκοπούλου, κατά την ανάληψη της προεδρίας της Διεθνούς Ενωσης Γυναικών το 1989, επέλεξε η Ειρήνη Φερέτη, πρόεδρος του Συνδέσμου για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, στο κείμενο που προλογίζει το ειδικό λεύκωμα του περιοδικού «Ο Αγώνας της Γυναίκας», το οποίο είναι αφιερωμένο στη γενέθλια εκατονταετία της Αλίκης Γιωτοπούλου–Μαραγκοπούλου.
Στο λεύκωμα αυτό, συνοδοιπόροι στους αγώνες της, συνεργάτες/τριες, φίλοι/ες της γυναίκας που ταύτισε το όνομά της με τον ιστορικό φεμινιστικό Σύνδεσμο που ίδρυσε η Αύρα Θεοδωροπούλου το 1920, αλλά και άνθρωποι που τη γνώρισαν μέσα από την πολυσχιδή δράση της εντός της Ελλάδας αλλά και στον διεθνή στίβο θυμούνται στιγμές της κοινής τους πορείας και σταχυολογούν σταθμούς σε ένα έργο που σφράγισε πολλές πλευρές της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας.
Ενώ ομιλίες και κείμενα παρεμβάσεών της πλαισιώνουν το αφιέρωμα προσφέροντας μια συνοπτική εικόνα των ιδεών, προτάσεων και τοποθετήσεών της σε σειρά επίκαιρων ζητημάτων και του τρόπου με τον οποίο ξεσκέπαζε προκαταλήψεις, νοοτροπίες και θεσμούς που διαιώνιζαν την ανισότητα.
Ανθρώπινα δικαιώματα, εγκληματολογία και ισότητα των φύλων είναι οι τρεις τομείς στους οποίους άφησε βαθιά τα χνάρια της η Αλίκη Γιωτοπούλου–Μαραγκοπούλου, με βασική τομή ότι ανήγαγε για πρώτη φορά τους δύο τελευταίους τομείς σε αναπόσπαστο κομμάτι του κινήματος για τα δικαιώματα του ανθρώπου.
Νομικός, ομότιμη καθηγήτρια Εγκληματολογίας και πρώτη γυναίκα πρύτανης στην Ελλάδα (δύο φορές πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου), η πολυβραβευμένη στην Ελλάδα και το εξωτερικό Αλίκη, όπως την προσφωνούν όσες και όσοι μοιράστηκαν τους αγώνες της, πρωταγωνίστησε στην ίδρυση της Ελληνικής Εταιρείας Εγκληματολογίας, της οποίας διετέλεσε πρόεδρος, του Ιδρύματος Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΙΜΔΑ) και του επίσης πνευματικού της τέκνου, της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, ενώ διετέλεσε πρόεδρος της Διεθνούς Ενωσης Γυναικών (IAW).
Η Αλίκη Γιωτοπούλου–Μαραγκοπούλου έγινε μέλος του Συνδέσμου για τα Δικαιώματα της Γυναίκας το 1936, μετείχε στο Δ.Σ. του για περισσότερα από 50 χρόνια, ήταν πρόεδρός του για 30 και, όπως αποκαλύπτουν με τις «από καρδιάς αφηγήσεις» τους όσες και όσοι υπογράφουν τα κείμενα που φιλοξενεί αυτή η ειδική έκδοση, όλες αυτές τις δεκαετίες δούλεψε ακατάπαυστα για όλα όσα πίστευε, ενώ υπηρέτησε ακάματα το κύμα του φεμινισμού που πάλεψε για ισονομία.
Ηταν καταλυτική η δράση της για την τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου της χώρας ώστε να σέβεται, να προάγει και να θωρακίζει τα δικαιώματα των γυναικών:από τη συνταγματική αναθεώρηση του 1975 (για την οποία έδωσαν μάχη 6 συνεργαζόμενα γυναικεία σωματεία) με την εισαγωγή της αρχής της ισότητας των φύλων και το νέο Οικογενειακό Δίκαιο του 1983, που καθιέρωσε την ισότητα των γονέων σε ό,τι αφορά την οικογένεια και το παιδί, ώς την αναθεώρηση το 2001 του άρθρου 116, παρ. 2 του Συντάγματος για θετικά μέτρα για την ενίσχυση της θέσης των γυναικών και την εισαγωγή ποσοστώσεων ως προσωρινό μέτρο έως την επίτευξη της ουσιαστικής ισότητας.
Ασυμβίβαστη, δυναμική, δημιουργική, εργατική, παθιασμένη, διορατική, ορμητική, μαχητική, αποτελεσματική, δίκαιη, αποφασιστική, δραστήρια, σθεναρή, άνθρωπος με ευαισθησίες που συνδυάζει τις αρετές της επιστημονικής κατάρτισης και της ακτιβιστικής δράσης...
Αυτά είναι μερικά από τα πάμπολλα χαρακτηριστικά που συνθέτουν την εικόνα της μέσα από τα κείμενα αυτού του τόμου.
Ενα αφιέρωμα που αποτελεί απότιση σεβασμού, τιμής και αγάπης για την Αλίκη Γιωτοπούλου–Μαραγκοπούλου, που στη γενέθλια εκατονταετία της εξακολουθεί να έχει ενεργό παρουσία και να παρεμβαίνει στις κοινωνικές ζυμώσεις της εποχής μας.
Και στον συνεχή αγώνα κατά των διακρίσεων και των στερεοτύπων, όπως γράφει η καθηγήτρια και συγγραφέας Φωτεινή Τσαλίκογλου, μεταφέροντας από την τελευταία τους συνάντηση μια εικόνα που συμπυκνώνει μια στάση ζωής:
«Ησουν αυτό που ανέκαθεν ήσουν... μια νεαρή εμπνευσμένη κοπέλα που ξεκινά να κατακτήσει με το μυαλό και την καρδιά της τον κόσμο και να τον κάνει καλύτερο».
Πηγή
