Το 1968 ξεκίνησαν τα γυρίσματα της ταινίας «Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά», με πρωταγωνιστές την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ. Η παραγωγή ήταν της εταιρείας Φίνος Φιλμ και η σκηνοθεσία του Ντίνου Δημόπουλου.
Το σενάριο
Σύμφωνα με το σενάριο του Λάκη Μιχαηλίδη και της Ανθής Δημοπούλου, μια νεαρή δασκάλα, η Μυρτώ (Βουγιουκλάκη) διορίζεται σε σχολείο χωριού της Πιερίας, την Κρυόβρυση, λίγο πριν ξεσπάσει ο ελληνοϊταλικός πόλεμος. Οι χωριανοί την υποδέχονται με καχυποψία και εναντιώνονται με τις μεθόδους που χρησιμοποιεί για να διδάξει τους μαθητές της. Η διαμονή της γίνεται αφόρητη, ειδικά όταν ερωτεύεται τον Στέφανο (Παπαμιχαήλ), γιο του προέδρου του χωριού.
Τελικά το ζευγάρι παντρεύεται στις 27 Οκτωβρίου 1940, αλλά στο τέλος του γαμήλιου γλεντιού ξεσπά ο πόλεμος. Ο Στέφανος αναχωρεί για το μέτωπο και σύντομα γίνεται γνωστό ότι σκοτώθηκε στη μάχη. Μετά τη λήξη του πολέμου, η επιστροφή του Στέφανου, ο οποίος τελικά δεν έχει πεθάνει, αλλά ήταν σοβαρά τραυματισμένος σε κάποιο ιταλικό νοσοκομείο δίνει στην ταινία ευτυχές φινάλε.
Το καστ
Τα γυρίσματα της ταινίας πραγματοποιήθηκαν στην Μακρινίτσα Μαγνησίας. Ωστόσο, για τις ανάγκες της παραγωγής, η περιοχή μετονομάστηκε ‘’Κρυόβρυση’’. Πολλά από τα μεγάλα ονόματα του ελληνικού κινηματογράφου βρέθηκαν στην Μακρινίτσα και πλαισίωσαν τους δύο βασικούς πρωταγωνιστές. Το ρόλο του προέδρου και πατέρα του Στέφανου υποδύθηκε ο Παντελής Ζερβός, ενώ το υπόλοιπο καστ απαρτιζόταν, μεταξύ άλλων, από τους Σπύρο Καλογήρου, Άγγελο Αντωνόπουλο, Μάκη Ρευματά και Αγγέλα Καζακίδου.
Στην ταινία επίσης εμφανίζεται στο ρόλο του τηλεγραφητή του χωριού, του Κυριάκου, ο οποίος αντιτάσσεται στους Γερμανούς και στον δοσίλογο μπακάλη Γαρμπή (Καλογήρου), ο ηθοποιός Γιάννης Τότσικας, πατέρας του Αποστόλη Τότσικα.
Η επιβεβαίωση της εγκυμοσύνης της Βουγιουκλάκη κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων
Το φθινόπωρο του 1968, κατά τη διάρκεια γυρίσματος σκηνής στην πλατεία του χωριού, η Αλίκη Βουγιουκλάκη λιποθύμησε. Μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο Βόλο και υποβλήθηκε σε εξετάσεις, οι οποίες έδειξαν ότι η ηθοποιός διένυε τους πρώτους μήνες εγκυμοσύνης. Παπαμιχαήλ και Βουγιουκλάκη έπλεαν σε πελάγη ευτυχίας, αφού το όνειρο τους ήταν να αποκτήσουν παιδί. Ο Φιλοποίμην Φίνος, όταν πληροφορήθηκε το γεγονός και επειδή λάτρευε τη Βουγιουκλάκη, έστειλε από την Αθήνα γλυκά και λουλούδια.
Η αιμορραγία, η διακοπή των γυρισμάτων και η μεταφορά της Βουγιουκλάκη στην Αθήνα με αυτοκίνητο του Φίνου
Στο γύρισμα, όμως, της σκηνής με το γαμήλιο γλέντι, η Βουγιουκλάκη άρχισε να αιμορραγεί. Αρχικά κανείς δεν αντιλήφθηκε τη σοβαρότητα της κατάστασης. Όλοι θεώρησαν πως επρόκειτο για αδιαθεσία της στιγμής. «Γιατρέ, μπορώ να τελειώσω το γύρισμα του γάμου; Η Αλίκη δεν θα χορεύει και το πλάνο θα την παίρνει από τη μέση και πάνω. Πρέπει να παραδώσω τη σκηνή», έλεγε ο Δημόπουλος στο γιατρό της Βουγιουκλάκη, θέλοντας να τηρήσει την προθεσμία παράδοσης της ταινίας. Η ηθοποιός κινδύνευε να αποβάλλει και γι’αυτό μεταφέρθηκε εσπευσμένα στην Αθήνα, με αυτοκίνητο που είχε στείλει ο Φίνος, για να είναι άνετη κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Όπως ήταν αναμενόμενο, τα γυρίσματα που συμπεριλάμβαναν τη Βουγιουκλάκη, διακόπηκαν οριστικά.
Το υπόλοιπο καστ παρέμεινε στην Μακρινίτσα για να ολοκληρώσει τις άλλες σκηνές. Ωστόσο, η ταινία είχε μείνει στη μέση και το συνεργείο θα έπρεπε να βιαστεί να την ολοκληρώσει, μετά την επιστροφής της πρωταγωνίστριας. Ίσως αυτή να είναι και η αιτία που, στους τίτλους αρχής της ταινίας, η παραγωγή έκανε λάθος, το οποίο μόνο οι πιο παρατηρητικοί θα μπορούσαν να εντοπίσουν. Στο όνομα του Δημήτρη Παπαμιχαήλ, υπάρχει ένα έξτρα «πα» – αναγράφεται ως «Δημήτρης Παπαπαμιχαήλ».
Αυτό το μικρό και ασήμαντο σφάλμα είτε δεν έγινε αντιληπτό από το κοινό, είτε έγινε, αλλά δεν δόθηκε σημασία, αφού τα βλέμματα όλων ήταν στραμμένα στο περιεχόμενο της πολυαναμενόμενης ταινίας και όχι στα τυχόν τυπογραφικά λάθη.
Η ολοκλήρωση των γυρισμάτων
Τα γυρίσματα συνεχίστηκαν και ολοκληρώθηκαν μετά τη γέννηση του Γιάννη Παπαμιχαήλ, τον Ιούνιο του 1969. «Αυτή η ταινία είναι η πιο σημαντική που έχω κάνει έως τώρα. Σε αυτή την ταινία έμεινα έγκυος και τώρα που θα συνεχίσω τα γυρίσματα είμαι ήδη μητέρα», είχε δηλώσει η Αλίκη Βουγιουκλάκη στον Φρέντυ Γερμανό μέσα από το μαιευτήριο. Αυτός θεωρείται και ο λόγος που η εξωτερική εμφάνιση της πρωταγωνίστριας, όσον αφορά το βάρος και την κόμμωση στα μαλλιά, παρουσιάζει διαφορές σε αρκετά στιγμιότυπα της ταινίας.
Η «δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά» προβλήθηκε στους κινηματογράφους το 1969 και έκοψε 739.οοο εισιτήρια. Αποτελεί, μέχρι σήμερα, την τρίτη πιο εμπορική ταινία του ελληνικού κινηματογράφου μετά την «Αρχόντισσα και τον Αλήτη» και την «υπολοχαγό Νατάσα».