tromaktiko: Γιατί δεν μπορείς να πεις «όχι»; Πώς μπορείς να το αντιμετωπίσεις

Δευτέρα 6 Αυγούστου 2018

Γιατί δεν μπορείς να πεις «όχι»; Πώς μπορείς να το αντιμετωπίσεις



Από την Αγγελική Τζάνου, Ψυχολόγος
Είναι μία λέξη στενά συνδεδεμένη με...
την απόρριψη και την απογοήτευση, με την απαγόρευση και την άρνηση, είναι, λοιπόν, μοιραία αρνητικά φορτισμένη και για αυτό προσπαθούμε να την αποφύγουμε. Αυτή όμως είναι μία διάσταση αναφορικά με το 'όχι', είναι και η μοναδική;

Μπορούμε όλοι να σκεφτούμε τουλάχιστον 2 εμπειρίες στη ζωή μας που είπαμε όχι, και όχι μόνο δεν νιώσαμε δυσάρεστα, αλλά μας προκάλεσε ανακούφιση και λύτρωση, νιώσαμε την ευχαρίστηση της αυτονομίας και την ικανοποίηση της ανεξαρτησίας. “Όχι, δεν θέλω να το κάνω αυτό. Προτιμώ να κάνω το άλλο.”. Είναι εκείνες οι στιγμές που τα πρέπει, 'μα αφού το κάνουν όλοι', 'τι θα πουν οι άλλοι' μετατρέπονται σε 'εγώ θέλω αυτό'. Εκεί λοιπόν που το 'όχι' βρίσκει χώρο και αντικαθιστά το χλιαρό και άδειο 'ναι', είναι εκεί που το 'θέλω' είναι πιο δυνατό και αποφασισμένο από το 'πρέπει'/'οι άλλοι'. Στις περιπτώσεις που αντιθέτως, είναι πιο εύκολο να πεις 'όχι', επειδή δυσκολεύεσαι να δεχτείς κάτι, υπάρχει και πάλι εξήγηση – και μάλιστα είναι και πάλι η ίδια... Η αντίδρασή μας στους κανόνες και στις επιταγές των άλλων, μπορεί να μας εκπαιδεύσει σε μία αυτόματη αρνητική απάντηση.

Καταλήγουμε, λοιπόν, πως οι υποχρεώσεις που ακολουθούν τα πρέπει, οι απόψεις και οι συμπεριφορές των άλλων, είναι και η πηγή της δυσκολίας μας να πούμε όχι. Πιο συγκεκριμένα:

Πρέπει

Κανόνες και υποχρεώσεις που έχουν θεσπιστεί από κοινωνικές αλλά και οικογενειακές συνθήκες για να μας προστατεύσουν από το...χειρότερο. Υπάρχουν τέτοια πρέπει που τα έχουμε κάνει δικά μας ασυνείδητα κατά το παρελθόν και ακόμη και στο παρόν τα δεχόμαστε ως δεδομένα ενώ ποτέ δεν μάθαμε τι ακριβώς στοχεύουν. Αν για παράδειγμα “Πρέπει να μην φέρνεις αντιρρήσεις στους κοντινούς σου ανθρώπους” και εσύ καταλήγεις να πας διακοπές σε ένα νησί που δεν σου αρέσει, με παρέα που δεν σου αρέσει, σε ένα δωμάτιο που δεν σου αρέσει επειδή το πρότεινα οι καλύτεροί σου φίλοι και δεν είχες την ικανότητα να πεις όχι, αναρωτιέμαι τελικά τι εξυπηρέτηση προσφέρει αυτό το πρέπει και από τι σε προστάτευσε τελικά;

Οι άλλοι

Καθώς το όχι είναι απαντητικό σε κάτι που πρότεινε ή ζήτησε κάποιος, σίγουρα έχει μεγάλη σημασία το τι θα πουν/πως θα το εκλάβουν/πως θα φανεί στους άλλους (άμεσα αλλά και έμμεσα εμπλεκόμενους). Το ζητούμενο όμως εδώ είναι η βαρύτητα που έχει η δική τους αντίδραση, που καταλήγει να είναι μεγαλύτερη από την σημασία της δικής μας επιλογή/ανάγκης/επιθυμίας. Στον βωμό του να είμαστε αρεστοί, να μην δίνουμε δικαιώματα, να μην προκαλούμε αρνητικά συναισθήματα, να μην αφήνουμε περιθώρια για παράπονα, αυτοθυσιάζεται η προσωπική μας επιλογή και μηδενίζονται οι επιθυμίες και τα θέλω μας.

Πώς μπορείς να λες περισσότερα όχι;

Υπάρχουν τόσο σκέψεις όσο και συμπεριφορές που ενδυναμώνουν την ικανότητά σου να μην παγιδεύεις μέσα σου το 'όχι'.



·         Οριοθέτηση

Συχνή παγίδα το να λέμε 'ναι' σε κάτι που μας κάνει να δυσφορούμε και μετά αυτό να επηρεάζει ολόκληρη την συμπεριφορά αλλά και την αίσθησή μας. Βλάπτουμε έτσι και εμάς, και τους άλλους αλλά και τη συνθήκη, ενώ εξ αρχής είχαμε ακριβώς την αντίθετη επιθυμία. Οπότε, η βοηθητική ερώτηση είναι “τι θα μου κοστίσει αυτό το ναι που δεν εννοώ πραγματικά;”.

·         Παρατήρησε το σώμα σου

Η αντίδραση που έχει η αναπνοή μας, η καρδία μας, η θερμοκρασία μας στις συνθήκες όπου πιεζόμαστε και δυσανασχετούμε με ότι συμβαίνει, είναι ένας δείκτης που δεν λέει ψέματα ποτέ.

·         Τι θα έλεγε ένα αγαπημένο σου πρόσωπο;

Την ώρα που αντιλαμβάνεσαι πως θα ήθελες να πεις όχι αλλά δυσκολεύεσαι, κάνε ερώτηση στον εαυτό σου: “Ο Χ. αν του έλεγα την κατάσταση, θα με προέτρεπε να πω όχι; ”

Σημαντική σημείωση: Λέμε όχι για εμάς και όχι για τους άλλους και λέμε όχι στην κατάσταση και όχι στα πρόσωπα. Σε κάθε άλλη περίπτωση, μήπως τελικά δεν είναι το όχι η απάντηση;...
Πηγή


     



Εδώ σχολιάζεις εσύ!