Επί δεκαετίες δεν υπήρχε ίχνος πολιτικής στρατηγικής ανάπτυξης στον αγροτικό τομέα...
Στο κόμμα μας έχει ξεκινήσει και συνεχίζεται ένας εσωτερικός διάλογος για το θέμα της Ευφυούς Γεωργίας, ο οποίος παρά τις διαφορετικές απόψεις που υπάρχουν και ''συγκρούονται'', είναι παραγωγικός ακριβώς γιατί αποτελεί στοιχείο της δημοκρατικής έκφρασης και λειτουργίας μας αλλά κυρίως γιατί μέσα απ' αυτόν εντοπίζονται και αναδεικνύονται προβληματισμοί, απόψεις και προτάσεις τις οποίες μπορεί να αξιοποιήσει το αρμόδιο υπουργείο και η κυβέρνησή μας στις τελικές της αποφάσεις.
Κάνοντας καταρχήν μια αποτίμηση του τοπίου επί του οποίου καλούμαστε να ασκήσουμε πολιτικές, πρέπει να συμφωνήσουμε ότι επί δεκαετίες δεν υπήρχε ίχνος πολιτικής στρατηγικής ανάπτυξης στον αγροτικό τομέα. Όλες οι κυβερνήσεις επέλεξαν ένα καθεστώς ομηρίας για τον αγροτικό κόσμο. Τον περιόρισαν σχεδόν αποκλειστικά στη χρήση των επιδοτήσεων και των αποζημιώσεων και ταυτόχρονα τον απομάκρυναν από τις έννοιες της αγροτικής επιχειρηματικότητας και της παραγωγής, της εξωστρέφειας, της αύξησης της παραγωγικότητας, της ποιότητας των παραγομένων προϊόντων κλπ. Δημιούργησαν έτσι ένα στρεβλό μοντέλο προστατευτισμού, στο οποίο η δυνατότητα κοινωνικής επιδότησης υπερτερούσε της ανάγκης (και μάλιστα επείγουσας) αύξησης του αγροτικού εισοδήματος μέσω της μείωσης του κόστους, της αύξησης της παραγωγής, της βελτίωσης της ποιότητας και της συλλογικής οργάνωσης δομών εμπορίας.
-Αυτό το έτσι κι αλλιώς στρεβλό μοντέλο σήμερα δεν μπορεί να συνεχιστεί γιατί απλούστατα το περιβάλλον έχει αλλάξει. Οι νέες στοχεύσεις της ΕΕ για τον τρόπο διάθεσης των ευρωπαϊκών κονδυλίων της ΚΑΠ, θέτουν το πρόβλημα σε εντελώς νέα βάση. Πλέον, χωρίς την χρήση των νέων τεχνολογιών οι αγρότες μας δεν θα μπορούν να εκμεταλλευτούν τα χρηματοδοτικά προγράμματα, ακόμα και τις άμεσες ενισχύσεις στην σημερινή μορφή τους. Η ΕΕ ήδη χρησιμοποιεί στις ανακοινώσεις της τον όρο smart-farming (ευφυής γεωργία) σαν ένα από τα βασικά μέσα επίτευξης του εκσυγχρονισμού του πρωτογενούς τομέα. Η χώρα μας για πρώτη μάλλον, φορά φαίνεται να προηγείται από τις υπόλοιπες της ΕΕ. Κι αυτό γιατί από το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής σχεδιάζεται και οδεύει προς υλοποίηση μια εθνική υποδομή ευφυούς γεωργίας επί της οποίας διεξάγεται ήδη ο διάλογος που προαναφέρθηκε. Αυτή η υποδομή θα αποτελείται από τηλεμετρικούς σταθμούς συλλογής δεδομένων, δορυφορικές εικόνες, πληροφοριακά συστήματα υποστήριξης. Όλα αυτά με την ουσιαστική φυσικά συμβολή αγροτικών συμβούλων θα καταλήγουν σε αυτοματοποιημένες συμβουλές προς τους παραγωγούς. Δημιουργείται έτσι μια τελείως διαφορετική εικόνα για την γεωργία του μέλλοντος με χαρακτηριστικά όπως αύξηση της αποδοτικότητας των καλλιεργειών ˗ μείωση του κόστους παραγωγής ˗ απόλυτη ιχνηλασιμότητα και διευκόλυνση πιστοποίησης ˗ ποιότητα προϊόντων ˗ μείωση περιβαλλοντικών συνεπειών.
-Ένα τέτοιο όμως κεντρικό σύστημα, για να λειτουργήσει αλλά και να επικοινωνηθεί πολιτικά στον χρόνο που απομένει ως τις εκλογές, είναι αναγκαίο να στηριχθεί σε ένα ευρύτερο πλαίσιο στρατηγικών παρεμβάσεων σε πολιτικό επίπεδο. Σε άμεσες συνέργειες υπουργείων με απολύτως απαραίτητη την εμπλοκή και εποπτεία του Μαξίμου έτσι ώστε αυτή η ολιστική παρέμβαση να έχει άμεσα και απτά οικονομικά αλλά και πολιτικά αποτελέσματα. Επιπρόσθετα απαιτούνται άμεσες κινήσεις όπως:
1.Διασφάλιση του δημοσίου ελέγχου με την ανάθεση λειτουργίας του έργου σε φορέα του ΥΠΑΑΤ. Πιστεύω ότι το Ινστιτούτο Γεωπονικών Μελετών (ΙΓΕ) παρά την σχετικά μικρή δομή του θα μπορούσε να είναι μια καλή λύση, με δεδομένες τις αρμοδιότητες του που ταιριάζουν απολύτως με το περιεχόμενο της ευφυούς γεωργίας και με προϋπόθεση την αναδιοργάνωσή του. Ο ΕΛΓΟ οφείλει να οργανώσει στοχευμένα την ερευνητική του δραστηριότητα, να προγραμματίσει την επιστημονική αξιολόγηση του συστήματος, την λειτουργία των μητρώων συμβούλων και συμβουλευτικών δομών, κλπ.
2.Το υπουργείο Εργασίας να στραφεί στην δημιουργία εξειδικευμένου στελεχικού δυναμικού με παρεμβάσεις και προγράμματα για τους άνεργους του πρωτογενούς τομέα. Διαμορφώνεται με αυτόν τον τρόπο ένας νέος τομέας, η αγροτική συμβουλευτική κατευθείαν στο χωράφι με την χρήση και αξιοποίηση των νέων τεχνολογικών εργαλείων.
3.Χρηματοδότηση από το υπουργείο Παιδείας, μέσω συγκεκριμένου προϋπολογισμού των επιστημόνων-ερευνητών του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ προκειμένου να αναπτύξουν εργαλεία για την αξιοποίηση του όγκου δεδομένων που θα συγκεντρώνει ο κεντρικός αγροδιατροφικός κόμβος.
4.Από την Γεν. Γραμματεία Βιομηχανίας να καθιερωθεί ένα Εθνικό Σήμα Προϊόντων Μειωμένων Εισροών που έχουν παραχθεί από το σύστημα ευφυούς γεωργίας, το οποίο θα προσδίδει προστιθέμενη αξία στην τιμή του προϊόντος. Έτσι οι ελληνικές επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού τομέα θα έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστη βάση δεδομένων, θα επιλέγουν τους συνεργάτες τους και θα ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος για την ποιότητα του προϊόντος.
5.Το υπουργείο Τουρισμού να δώσει μέσα από στοχευμένες δράσεις την δυνατότητα στους παραγωγούς τέτοιων προϊόντων, να αποκτήσουν πρόσβαση στην τεράστια αγορά σίτισης των τουριστικών επιχειρήσεων προωθώντας και διαφημίζοντάς τα.
6.Τέλος το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής είναι αυτό που διαχειρίζεται την βάση δεδομένων, σαν δημόσια κρατική περιουσία.
Όλα τα παραπάνω είναι το δικό μου προσωπικό συμπέρασμα από τον διάλογο που έχει γίνει μέχρι σήμερα και όπως είπα τον θεωρώ εξαιρετικά γόνιμο. Θεωρώ το θέμα της ευφυούς γεωργίας ιδιαίτερα σημαντικό και εξαιρετικά επείγον. Είναι από τα θέματα που έπρεπε να είχαμε προωθήσει περισσότερο έγκαιρα. Η ανάταξη του πρωτογενούς τομέα, απολύτως απαραίτητη για την χώρα μας συνδέεται με την αποδοχή, την κατανόηση και την λειτουργία της ευφυούς γεωργίας. Οι όποιες μικρές ή μεγαλύτερες διαφωνίες πρέπει να ξεπεραστούν μπροστά σ 'αυτόν τον μεγάλο και επείγον στόχο. Δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια χρόνου ούτε για τον αγροτικό κόσμο αλλά ούτε και για την χώρα. Πιστεύω ότι η χώρα έχει τεράστιες και αναξιοποίητες δυνατότητες στον αγροδιατροφικό τομέα καθώς και επάρκεια επιστημονικού δυναμικού. Αυτό ακριβώς αποτελεί την εγγύηση για την τελική επιτυχία. Αυτό, μαζί φυσικά με την κυβέρνηση της αριστεράς που μπορεί να υπηρετήσει τέτοιους μεγάλους στόχους χωρίς ιδιοτέλειες και μακριά από ιδεοληψίες.
*Μέλος της Πολιτικής Γραμματείας, Υπεύθυνος τμήματος Αγροτικής Πολιτικής
Πηγή
