κατέθεσε η χήρα Φύτρου, η οποία έχασε στη φονική πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου το σύζυγο και τα δυο της παιδιά.
Σύμφωνα με τον πληρεξούσιο δικηγόρο της, Βασίλη Καπερνάρο, οι ευθύνες είναι εγκληματικές και τα στοιχεία αδιάσειστα ότι έχει τελεστεί το αδίκημα της ανθρωποκτονίας από πρόθεση ή με ενδεχόμενο δόλο.
Όπως ανέφερε ο κ. Καπερνάρος η μήνυση της οικογένειας θα ανοίξει το δρόμο για την διερεύνηση ευθυνών πολιτικών προσώπων από τη Βουλή.
Σημειώνεται ότι μεταξύ των 96 θυμάτων της φωτιάς ήταν ο Γρηγόρης Φύτρος, ο 11χρονος γιος του Ανδρέας και η 15χρονη κόρη του Εβίτα, η οποία έπεσε από μεγάλο ύψος στα βράχια της παραλίας.
Ολοκλήση η μήνυση της κ. Φύτρου
ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ κ. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΣ ΠΛΗΜΜΕΛΕΙΟΔΙΚΩΝ ΑΘΗΝΩΝ
ΜΗΝΥΣΗ
της Βαρβάρας Βουκάκη του Αντωνίου, χήρας Γρηγορίου Φύτρου, ιδιωτικού υπαλλήλου, κατοίκου Δροσιάς Αττικής.
ΚΑΤΑ
1. Ηλία Ψινάκη, Δημάρχου Μαραθώνος, κατοίκου, ως εκ της ιδιότητος του ως Δημάρχου, Μαραθώνος
2. Ειρήνης Δούρου, Περιφερειάρχη Αττικής, κατοίκου, ως εκ της ιδιότητος της ως Περιφερειάρχη, Αθηνών
3. Ιωάννη Καπάκη, πρώην Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Εσωτερικών, κατοίκου, ως εκ της εργασίας του, Αθηνών
4. Νικολάου Τόσκα, πρώην Αναπληρωτή Υπουργού Εσωτερικών αρμοδίου για θέματα Προστασίας του Πολίτη και νυν Βουλευτή Β’ Αθηνών, κατοίκου, ως εκ της ιδιότητος του ως Βουλευτού, Αθηνών, Μέγαρο της Βουλής των Ελλήνων
5. Παναγιώτη Σκουρλέτη, Υπουργού Εσωτερικών, κατοίκου, ως εκ της ιδιότητος του ως Υπουργού, Αθηνών
6. Σωτήριου Τερζούδη, πρώην Αρχηγού Πυροσβεστικού Σώματος κατοίκου, ως εκ της ιδιότητος του, Αθηνών
7. Κωνσταντίνου Τσουβάλα, πρώην αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας, κατοίκου, ως εκ της ιδιότητος του, Αθηνών
8. Κατά παντός υπευθύνου, κατ’ άρθρον 45 ΠΚ, καθ’ οποιονδήποτε τρόπο προκύψει η οποιασδήποτε μορφής συμμετοχή τους.
Αξιότιμε κ. Εισαγγελεύ,
Μηνύω, ενώπιον Σας, τους ανωτέρω αναφερόμενους, καθώς και όποιον άλλον προκύψει από τη δικαστική έρευνα, διότι διέπραξαν εις βάρος της άμεσης οικογένειας μου, τα εγκλήματα της ανθρωποκτονίας με ενδεχόμενο δόλο, το οποίο προβλέπεται και τιμωρείται στο άρθρο 299 ΠΚ και της εκθέσεως, το οποίο προβλέπεται και τιμωρείται στο άρθρο 306 ΠΚ.
Είμαι η σύζυγος του Γρηγόριου Φύτρου και η μητέρα των Ανδρέα και Ευδοκίας Φύτρου, οι οποίοι υπήρξαν θύματα της πυρκαγιάς της 23ης Ιουλίου 2018, στο Μάτι, Δήμου Μαραθώνος, Ανατολικής Αττικής. Η πυρκαγιά υπήρξε καταστροφική για το περιβάλλον και φονική για δεκάδες συνανθρώπων μας, μεταξύ των οποίων και της οικογένειας μου, ένεκα πράξεων και παραλείψεων των ανωτέρω αναφερομένων μηνυομένων, αλλά και όποιων άλλων προκύψει, από την εισαγγελική και ανακριτική έρευνα.
Την ημέρα της καταστροφής, βρισκόμουν στην εργασία μου, στο κέντρο της Αθήνας και επικοινωνούσα συνεχώς με το σύζυγο μου, ο οποίος βρισκόταν με τα τέκνα μας, στην οικία μας στο Μάτι. Από κάποιο χρονικό σημείο και μετέπειτα δεν μπορούσα να επικοινωνήσω μαζί τους.
Ώρες μετά, ο σύζυγος μου και ο υιός μου βρέθηκαν απανθρακωμένοι, ενώ η κόρη μου, βρέθηκε μέσα στη θάλασσα, όταν κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς, φλεγόμενη, πήδηξε από γκρεμό πολλών μέτρων σε μια απέλπιδα προσπάθεια να διασωθεί.
Με την παρούσα ζητώ την ποινική δίωξη και την κατά νόμο τιμωρία των ανωτέρω μηνυομένων και όσων θα προκύψουν από τη δικαστική διερεύνηση της υπόθεσης. Κατωτέρω αναφέρω γεγονότα, πράξεις και παραλείψεις των ανωτέρω, όλως ενδεικτικώς, και επιφυλάσσομαι να προσκομίσω σε μεταγενέστερο στάδιο, περισσότερα στοιχεία που θα βοηθήσουν την δικαστική έρευνα.
Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες βρήκαν το θάνατο τα 3 μέλη της οικογένειάς μου, περιγράφονται σε σωρεία δημοσιευμάτων ηλεκτρονικού και έντυπου τύπου, και είμαι πλέον βεβαία, ότι ο θάνατος τους, όπως και ο θάνατος δεκάδων συμπολιτών μας, θα μπορούσε να αποφευχθεί, εάν ο κρατικός μηχανισμός και οι εντεταλμένοι λειτουργοί του, λειτουργούσαν,όπως ο νόμος ορίζει.
Συγκεκριμένα:
Α. Ευθύνες Δημάρχου Μαραθώνα:
Ο Δήμος Μαραθώνος στο πρακτικό της 5/19-4-2018 συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Μαραθώνος, αποφάσισε κατά πλειοψηφία και ενέκρινε τον στρατηγικό Σχεδιασμό του Δήμου Μαραθώνος 2018 του Επιχειρησιακού Προγράμματος και η απόφαση έλαβε αύξοντα αριθμό 104/2018 (σχετ. 1).
Στην σελίδα 119 του «ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΔΗΜΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ 2018», στη παράγραφο 1.2.12.9 γίνεται παραδοχή ότι «ο τομέας πολιτικής προστασίας στο Δήμο δεν λειτουργεί ικανοποιητικά από πλευράς οργάνωσης δυνατοτήτων, προσβασιμότητας στην επέμβαση και διαχειριστικής αποτελεσματικότητας στο Δήμο»
Δεν καταλείπεται καμία αμφιβολία, ότι οι υπηρεσιακοί παράγοντες του Δήμου, οι δημοτικοί σύμβουλοι, οι υπάλληλοι και ο ίδιος ο Δήμαρχος,ομολόγησαν και αποδέχθηκαν ότι ήταν ανίκανοι στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων τους, να προστατεύσουν ανθρώπινες ζωές και περιουσίες στα διοικητικά όρια του Δήμου. Γνώριζαν ότι υπάρχει παντελής έλλειψη και ανικανότητα στην αντιμετώπιση θεμάτων πολιτικής προστασίας και αποδέχθηκαν ως ενδεχόμενο όλα όσα, εν τέλει, επήλθαν, δηλαδή τον θάνατο δεκάδων συμπολιτών μας, μεταξύ των οποίων και των τριών μελών της οικογένειας μου.
Ως απόρροια των ανωτέρω παραδοχών, προκύπτει, ότι καμία προετοιμασία δεν υπήρξε από τον αρμόδιο Δήμο για τη θερινή περίοδο 2018. Ο δημοτικός σύμβουλος Μαραθώνα Στέργιος Τσίρκας, ανέφερε σε ρεπορτάζ της εφημερίδας REAL (φύλλο 05.08.2018 – αρ. φυλ. 507, σελ. 18) ότι «δεν είχαν καθαριστεί οι χώροι του δήμου εδώ και δύο μήνες». Ο δημοτικός σύμβουλος Αλέξανδρος Σόμογλου δηλώνει στην εφημερίδα REAL (φύλλο 05.08.2018 – αρ. φυλ. 507, σελ. 21) ότι «έπρεπε να ήταν εδώ ο κύριος Ψινάκης και δεν ήταν». Στο ίδιο φύλλο, στην ίδια σελίδα, ο δημοτικός σύμβουλος Χρήστος Στάμου, αναφέρει: «Που ήταν το συντονιστικό όργανο του Δήμου, όπου αυτός εδρεύει και που έχει συγκροτηθεί με την υπ. Αριθ. 17/18-1-2018 απόφαση Δ.Σ., έχοντας σκοπό την προστασία των δημοτών μας από φυσικά φαινόμενα; Πότε αυτό συνεδρίασε για τη λήψη μέτρων πρόληψης ενόψει της καλοκαιρινής περιόδου και τι μέτρα πήρε για την προστασία ζωών και περιουσιών; Ποιος συντόνισε το έργο την ημέρα της φονικής πυρκαγιάς από πλευράς δήμου και ποια ήταν η ενημέρωση των πολιτών; Πότε έγινε καθαρισμός των στερεών αποβλήτων, παρά τις εκκλήσεις των δημοτών;» (σχετ. 2)
Η άποψη περί της ανεπάρκειας του Δήμου Μαραθώνα για την οποιαδήποτε προστασία, επιβεβαιώνεται ακόμη περισσότερο από την αντίδραση του Δήμου Αθηναίων την ίδια χρονική στιγμή, σε τοποθεσία εκτός των τοπικών ορίων του, και εντός των ορίων του Δήμου Μαραθώνα. Συγκεκριμένα και σύμφωνα με ανάρτηση στο ιστότοπο της εφημερίδας «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» την 30/07/2018, με τίτλο «Τα παιδιά των κατασκηνώσεων του Αγίου Αντρέα σώθηκαν χάρη στην προνοητικότητα», «Όταν ο Δήμος Αθηναίων κατάλαβε πώς η φωτιά πλησιάζει την κατασκήνωση, δεν δίστασε καθόλου. Γύρω στις 5 το απόγευμα πάρθηκε η απόφαση για την εκκένωση 617 παιδιών και μπήκε σε εφαρμογή ένα σχέδιο που υπήρχε εκ των προτέρων. Ναι, υπήρχε σχέδιο εκκένωσης και υλοποιήθηκε μέχρι κεραίας με ό,τι αλλαγές χρειάστηκαν. Τα παιδιά έπρεπε να φύγουν άμεσα, πώς; Με τι μέσα? Ο Δήμος είχε προνοήσει και είχε σύμβαση με εταιρία λεωφορείων. Έτσι δεν φοβήθηκε να στείλει τα λεωφορεία να πάρουν τα παιδιά, μια εκκένωση ουσιαστικά μέσα στις φλόγες. Η Δημοτική αστυνομία ήταν φυσικά παρούσα και σε επιφυλακή. Η κατάσταση στην κατασκήνωση γινόταν δύσκολη. Απλά να πούμε ότι οι στρατιωτικές κατασκηνώσεις, δίπλα ακριβώς, κάηκαν ολοσχερώς. Ο Δήμος Αθηναίων είχε φυσικά προνοήσει και είχε στείλει δυο υδροφόρες που πολέμησαν εκεί με δημοτικούς υπαλλήλους μέσα στις φλόγες. Και νίκησαν. Στάλθηκε και τρίτη και τέταρτη (υδροφόρα) μέσα στη νύχτα. Συνολικά φορτώθηκαν 15 πούλμαν για τα οποία δημιουργήθηκε εναλλακτική διαδρομή της Μαραθώνος και συνοδεία περιπολικών της δημοτικής αστυνομίας πέρασαν «σφαίρα» απόπαντού, δίπλα από φλόγες και την καταστροφή, αλλά πέρασαν με ασφάλεια. Μαζί με τα παιδιά έφυγαν από τις φλόγες και πενήντα περίπου πρόσκοποι. Τα παιδιά δεν κινδύνεψαν χάριν στην προνοητικότητα. Ταυτόχρονα το τηλεφωνικό κέντρο του δήμου ελάμβανε οδηγίες και πώς θα ενημερώνει ανά πεντάλεπτο. Κανείς γονιός δεν έμεινε χωρίς σωστή και έγκυρη ενημέρωση. Ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο. Απλά μια σύγκριση με το ότι η επίσημη πολιτεία δεν ενημέρωνε για δέκα ώρες! [....].
Μπορεί λοιπόν να φαίνεται απλό αλλά δεν ήταν καθόλου. Μέσα σε τέσσερις ώρες τα παιδιά ήταν με τους γονείς τους. Κανείς δεν κατάλαβε το παραμικρό, ουδεμία διαφήμιση, συνδέσεις με κέντρα επιχειρήσεων και φιέστες. Απλά, μεθοδική δουλειά. Βοήθεια από κάπου αλλού; Καμία» (σχετ. 3). Το κείμενο περιγράφει την επιχείρηση εκκένωσης στις κατασκηνώσεις του Αγίου Αντρέα, όπως την αφηγείται ο κ. Θοδωρής Ψυρρής.
Το σχέδιο εκκένωσης που επικαλείται το κείμενο της εφημερίδας, είναι αυτό, που περιγράφεται στον οργανισμό αντιμετώπισης καθημερινών προβλημάτων «Ο.Α.Κ.Π» του δήμου Αθηναίων με την κωδική ονομασία«ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ», εκπονηθέντος επί Δημαρχίας Ν. Κακλαμάνη. Για την κατάστρωση του σχεδίου «Θεμιστοκλής», υπήρξαν συνεννοήσεις με το Λιμενικό Σώμα και το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, αφού δεν μπορούσε να προσεγγίσει κανένα πλοίο στην συγκεκριμένη περιοχή των κατασκηνώσεων του Αγίου Αντρέα, μικρό ή μεγάλο, ούτε «παντόφλα», διότι η παραλία είναι αβαθής και βραχώδης. Έτσι αποφασίστηκε να γίνει μεταφορά των παιδιών με πούλμαν, όπου η αντισυμβαλλομένη εταιρία είναι υποχρεωμένη να στείλει τον απαραίτητο αριθμό πούλμαν για την διάσωση των παιδιών.
Σημειωτέον, ότι το επιχειρησιακό σχέδιο πολιτικής προστασίας «ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ» από της δημιουργίας του, είναι εις χείρας της πυροσβεστικής υπηρεσίας Οινοφύτων για τις κατασκηνώσεις του ΥΠΕΧΩΔΕ. Επίσης, το ίδιο υπηρεσιακό σχέδιο είχε σταλεί και στο Υπουργείο Παιδείας που το είχε ζητήσει για τις δικές του κατασκηνώσεις. Ήδη, στις κατασκηνώσεις του Δήμου Αθηναίων το σχέδιο αυτό είναι έτοιμο να εφαρμοστεί και εφαρμόζεται κάθε στιγμή από το καλοκαίρι του 2007.
Οι κατασκηνώσεις του Δήμου Αθηναίων στον Άγιο Αντρέα εκκενώθηκαν μεθοδικά και αποτελεσματικά βάση σχεδίου χάριν στην άμεση κινητοποίηση του Δημοτικού Μηχανισμού του Δήμου Αθηναίων, σε πλήρη αντίθεση με τα όσα έπρεπε να γίνουν από το Δήμο Μαραθώνα και μάλιστα, μέσα στα διοικητικά του όρια! Από τις κατασκηνώσεις του Αγίου Αντρέα –περιοχή που βρέθηκε στη ζώνη πυρός- απομακρύνθηκαν εγκαίρως και σώθηκαν 621 παιδιά και 50 πρόσκοποι, χάριν σε μια καλά οργανωμένη επιχείρηση του Δήμου Αθηναίων (σχετ 4).
Είναι χαρακτηριστικό, ότι τις προηγούμενες μέρες είχε λάβει χώρα, άσκηση ετοιμότητας στον ίδιο χώρο!
Στο δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων, της Πέμπτης 26/07/2018, σύσσωμο το Δημοτικό Συμβούλιο, όλοι οι δημοτικοί Σύμβουλοι όλων των παρατάξεων, συνεχάρησαν μετ’ επαίνων τους αρμοδίουςυπαλλήλους του μηχανισμού για την απόλυτη επιτυχία αυτής της διάσωσης.
Από όλα τα ανωτέρω, αποδεικνύεται, ότι σε αντιδιαστολή με το Δήμο Αθηναίων, οι υπηρεσιακοί παράγοντες του Δήμου Μαραθώνος, αντιλαμβάνονται επιδερμικά την προστασία και πρόληψη δασών, περιβάλλοντος, κατοικιών και κατοίκων με τρόπο αχαρακτήριστα επιπόλαιο, αδιάφορο – με την έννοια της αποδοχής και επιδοκιμασίας της πραγμάτωσης του απειλουμένου κινδύνου. Αντίθετα, ο δήμος Αθηναίων καιτο τμήμα του υπηρεσιακού σχεδιασμού μεταξύ άλλων θεμάτων που χειρίζεται, θέτει σε ετοιμότητα, αξιοποιεί και συντονίζει το ανθρώπινο δυναμικό και τα μηχανικά μέσα που διατίθενται, για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών στο πλαίσιο δράσεων πολιτικής προστασίας. Επίσης, προβαίνει στον σχεδιασμό, και λαμβάνει προληπτικά μέτρα αντιμετώπισης προβλημάτων που απαιτούν την συμμετοχή της Δημοτικής Αστυνομίας σε προγράμματα πολιτικής προστασίας όπως σεισμοί – πλημμύρες – πυρκαγιές – καύσωνες κλπ.
Η επέμβασή του Δήμου Αθηναίων ήταν άμεση και αποτελεσματικότατη, στέλνοντας και πράττοντας, όπως ακριβώς οι νόμοι και οι κανονισμοί ορίζουν. Επενέβησαν δηλαδή ως «κομάντος» σε χώρο που υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Μαραθώνα, με δικά του μέσα όπως μηχανήματα, πούλμαν, υδροφόρες και προσωπικό, ενώ ο τελευταίος όχι μόνον δεν απέστειλε απολύτως τίποτα αλλά και ο ίδιος ο Δήμαρχος, σύμφωνα με δημοσιεύματα, αγνοείτο (σχετ 5).
Β. Ευθύνες Περιφερειάρχη Αττικής
Η περιφέρεια Αττικής δια των αρμοδίων εντεταλμένων οργάνων της ήταν παντελώς απούσα. Τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς κανείς υπάλληλος ή «πολιτικός προϊστάμενος» της περιφέρειας δεν ασχολήθηκε με τις συνθήκες της πυρκαγιάς. Αντίθετα, συνεδρίασαν περί τις δύο ώρες μετά την καταστροφή και αφού πλέον δεν υπήρχε κανένας λόγος να το κάνουν, αφού δεν υπήρχε καμία δυνατότητα να βοηθήσουν (σχετ 6)
Φυσικά, η Περιφέρεια Αττικής, με επικεφαλής την μηνυόμενη Ειρήνη Δούρου, έλαβε γνώση, της, ως άνω, δημοσιευμένης απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Μαραθώνος, 104/2018 του από 19.04.2018 Δημοτικού Συμβουλίου, και πληροφορήθηκε ότι ο τομέας πολιτικής προστασίας στο Δήμο, «δεν λειτουργεί ικανοποιητικά» και δεν έπραξε, απολύτως τίποτε, επ’ αυτού. Απεναντίας, αποδέχθηκε δια των αρμοδίων υπηρεσιακών τηςπαραγόντων και συνομολόγησε την απόφαση του Δήμου Μαραθώνα ως προς την ελλειμματική λειτουργία, και ανικανότητα του τομέα πολιτικής προστασίας του υφιστάμενου Δήμου.
Πέραν τούτου, ουδέν στοιχείο εμφάνισαν μέχρι σήμερα αποδεικνύον, ότι εφαρμόσθηκε κάποιο ειδικό σχέδιο αντιμετώπισης πυρκαγιάς, από την περιφέρεια. Ουδεμία συμμετοχή της περιφέρειας και γενικότερα της κρατικής Δημόσιας Διοίκησης υπήρξε προς αποφυγήν του γνωστού πλέον κινδύνου, αφού είχαν ήδη ενημερωθεί ακόμη και δια των μέσων μαζικής ενημέρωσης.Απεναντίας επέδειξαν παντελή αδιαφορία και έλλειψη σχεδιασμού. Ενώ, λοιπόν, γνώριζαν τον κίνδυνο, τον αποδέχθηκαν και συμβιβάστηκαν μαζί του.
Απόδειξη των ανωτέρω αποτελεί ότι στις 23/07/2018 και ώρα 17.09 και ενώ ήδη είχαν εκκενωθεί οι κατασκηνώσεις στον Άγιο Αντρέα, ο ΥπουργόςΕθνικής Άμυνας, Πάνος Καμμένος, δήλωνε ότι ενημερώθηκαν μόλις στις 16:00. Προφανώς, αρμόδιες υπηρεσίες, δήμοι, Περιφέρεια και Υπουργοίενημερώθηκαν από την τηλεόραση, αφού είναι πλέον γνωστή η ώρα που η φωτιά «πέρασε» την Λ. Μαραθώνος.
Γ.Ευθύνες Γεν. Γραμ. Πολιτικής Προστασίας, Αρχηγού Πυροσβεστικού Σώματος και Αρχηγού ΕΛΑΣ
Η Συντονιστική Αρχή Πολιτικής Προστασίας έχει ως αποστολή το συντονισμό των δράσεων για την κατάρτιση και την εφαρμογή του σχεδιασμού πολιτικής προστασίας σε εθνικό επίπεδο, την έρευνα, τη μελέτη και την τεκμηρίωση του ως άνω σχεδιασμού, σύμφωνα με τα σύγχρονα επιστημονικά και τεχνολογικά δεδομένα, τη λήψη μέτρων εκτίμησης του κινδύνου, πρόληψης, ετοιμότητας, ενημέρωσης και αντιμετώπισης των φυσικών, τεχνολογικών και λοιπών καταστροφών ή καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, την ενημέρωση των πολιτών για τα ζητήματα αυτά, το συντονισμό των δράσεων αποκατάστασης καταστροφών, τον έλεγχο της εφαρμογής των ανωτέρω μέτρων και δράσεων, τη συνεργασία με το Πυροσβεστικό Σώμα, το οποίο αποτελεί τον επιχειρησιακό βραχίονα στη διαχείριση των ως άνω καταστροφών, και άλλους φορείς και υπηρεσίες του Δημοσίου.
Η γενική γραμματεία πολιτικής προστασίας, όμως, μόνον κατ’ όνομα υφίστατο, αφού:
δεν προσέφερε απολύτως τίποτα για την αποτροπή της πυρκαγιάς
δεν προσέφερε απολύτως τίποτα για τον περιορισμό της πυρκαγιάς
δεν προσέφερε απολύτως τίποτε για τον περιορισμό των θυμάτων.
Πρόκειται για μια άχρηστη υπηρεσία που εδιοικείτο από παντελώς ανίκανους προϊσταμένους, όπως εκ του αποτελέσματος αποδείχθηκε (σχετ. 7).Άμεσα προϊστάμενος του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας είναι ο υπουργός Εσωτερικών Παναγιώτης Σκουρλέτης.
Προς επίρρωση των ανωτέρω, ο ίδιος ο πρωθυπουργός προανήγγειλε την δημιουργία νέας «Εθνικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών» που θα αντικαταστήσει τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Όπως, δε, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, επικεφαλής θα τοποθετηθεί πρόσωπο εγνωσμένης εμπειρίας, που θα πλαισιωθεί από επιστημονικό συμβούλιο και εκπροσώπους φορέων που εμπλέκονται στον τομέα των φυσικών καταστροφών, αποδεχόμενος δηλαδή με τη δήλωση του αυτή, ότι μέχρι τώρα δεν υπηρετούσαν πρόσωπα εγνωσμένης εμπειρίας, ενώ ταυτοχρόνως, δήλωσε ότι θα «διορθώσουμε πιθανά κενά και παραλείψεις»αποδεχόμενος και πάλι κενά και παραλείψεις της υπάρχουσας υπηρεσίας (σχετ. 8).
Γ1. Περαιτέρω, αναφορικώς με τις ευθύνες των αρχηγών του Πυροσβεστικού Σώματος και της Ελληνικής Αστυνομίας
Έλλειψη σχεδίου για το Μάτι
Η Πυροσβεστική Υπηρεσία δεν είχε σχέδιο διαχείρισης πυρκαγιάς της ευρύτερης περιοχής. Η περιοχή που επλήγη, δε, περισσότερο, το Μάτι, μια περιοχή ιδιαιτέρως δασώδης, δεν περιλαμβανόταν στο επιχειρησιακό σχέδιο για την θερινή περίοδο του 2018 (εφημ. Παραπολιτικά 11.08.2018 – φ. 308, σελ 14 - σχετ 9).
Είναι, δε, χαρακτηριστικό, ότι κανένα όχημα της πυροσβεστικής υπηρεσίας, καμία υδροφόρα και κανένα δημόσιο και δημοτικό όχημα καταστράφηκε κατά την διάρκεια της πυρκαγιάς, παρά μόνο, εκατοντάδες οχήματα πολιτών, και τούτο δια τον απλούστατο λόγο ότι δεν υπήρξαν στον τόπο της καταστροφής. Απουσίαζαν παντελώς την ώρα της παρουσίας του θανάτου των 96 συνανθρώπων μας.
Έλλειψη ενημέρωσης
Καμία υπηρεσία, ούτε ο Δήμος, ούτε η Περιφέρεια, ούτε η Πυροσβεστική Υπηρεσία, δεν ενημέρωσε καθ’ οποιονδήποτε τρόπο, ότι πρέπει οι ένοικοι να εγκαταλείψουν εγκαίρως τις εστίες τους, για να προστατευθούν. Είναι, δε, χαρακτηριστικό, ότι λίγες μέρες μετά, και συγκεκριμένα στις 12.08.2018, σε πυρκαγιά σε δασική έκταση της Εύβοιας, έξω από το χωριό Κοντοδεσπότι Ψαχνών, ο πληθυσμός ενημερώθηκε με μεγάφωνα (!) για την άμεση εκκένωση του χωριού. Αντίθετα, οι πολίτες στο Μάτι, μεταξύ των οποίων και η οικογένεια μου, εγκαταλείφθηκαν στο έλεος της πυρκαγιάς.
Ασυνεννοησία στην τροχονομική διαχείριση των οχημάτων
Μετά το ξέσπασμα της πυρκαγιάς και ενώ πλήθος κόσμου είχε βγει με τα αυτοκίνητα του, για να κατευθυνθεί – άγνωστο προς τα ποια κατεύθυνση, αφού δεν υπήρχαν εντολές και οδηγίες – αποκλείστηκε η κυκλοφορία της Λεωφόρου Μαραθώνος. Λόγω της απόλυτης ασυνεννοησίας και σύγχυσης μεταξύ των αρμοδίων δημοσιών λειτουργών και υπηρεσιών, δεν αποκλείστηκε ο παραλιακός δρόμος που οδηγούσε από τη Ραφήνα στο Κόκκινο Λιμανάκι και το Μάτι. Σε αυτόν τον δρόμο κατευθύνθηκαν πολλά οχήματα, από την αποκλεισμένη Λ. Μαραθώνος, μεταξύ των οποίων και η οικογένεια μου. Στο δρόμο αυτό, υπήρξε κυκλοφοριακή συμφόρηση ενώ η φωτιά μαίνονταν πολύ κοντά στο δρόμο (εφημερίδα Πρώτο Θέμα – ηλεκτρονική έκδοση, ανάρτηση 02.08.2018 ώρα 07.13 - σχετ 10).
Οι επιβάτες ενστικτωδώς εγκατέλειψαν τα οχήματα τους για να συνεχίσουν πεζοί προς τη θάλασσα για την προστασία τους. Εκεί η φωτιά πέρασε κυριολεκτικά από πάνω τους και τους κατέκαψε. Στη συγκεκριμένη τοποθεσία, βρέθηκαν απανθρακωμένοι, ο σύζυγος μου και ο υιός μου.
Δ. Ευθύνες υπουργών
Στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Εσωτερικών, περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων και η αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Αρμόδιος υπουργός ήταν ο Παναγιώτης Σκουρλέτης και αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός «προστασίας του πολίτη», με την ευθύνη της πολιτικής προστασίας ήταν ο μηνυόμενος Νικόλαος Τόσκας. Μάλιστα, ο γενικός γραμματέας πολιτικής προστασίας, Ιωάννης Καπακης, υπάγεται απευθείας στον υπουργό Εσωτερικών.
Ο Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας κατά την συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου την 27η Ιουλίου 2018, ανέλαβε την πολιτική ευθύνη εκ μέρους όλης της κυβερνήσεως, δηλαδή την ευθύνη των λανθασμένων πολιτικών επιλογών.
Ο Πρωθυπουργός, όμως, γνωρίζει, ότι δεν υπάρχει «πολιτικοδικείο» στη χώρα, και δεν δικάζονται πολιτικές ευθύνες. Συνεπώς, η πολιτική ευθύνη που ανέλαβε ο πρωθυπουργός μεταφράζεται αυτομάτως σε ποινικές και διοικητικές ευθύνες των μηνυομένων, και οποιονδήποτεάλλων συνυπεύθυνων και συνυπαίτιων κρατικών αξιωματούχων.
Περαιτέρω, οι μηνυόμενοι, Νίκος Τόσκας, πρώην υπουργός παραιτήθηκε από τη θέση του αναπληρωτή Υπουργού και η παραίτηση του έγινε δεκτή. Επίσης, αντικαταστάθηκαν ο αρχηγός της ΑστυνομίαςΤσουβάλας και ο αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος Τερζούδης, αφού προφανώς κρίθηκαν ανεπαρκείς εκ του αποτελέσματος. Όμως, το γεγονός ότι δεν παραιτήθηκε ο άμεσος πολιτικός προϊστάμενος και υπεύθυνος για τον συντονισμό και καλή λειτουργία όλων των ανωτέρω, Παναγιώτης Σκουρλέτης, δεν σημαίνει ότι δεν ευθύνεται στον ίδιο βαθμό με τουςυπολοίπους παραιτηθέντες, υφιστάμενους του.
Και τούτο, διότι, οι ευθύνες των δύο υπουργών προκύπτουν ξεκάθαρα από τον επιχειρησιακό ρόλο που ανέλαβαν εκ της θέσεως τους, στο κέντρο επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής την 23.07.2018. Στις διαδοχικές συσκέψεις που διεξήγοντο στο Κέντρο Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, οι δύο Υπουργοί, απεκδύθηκαν του πολιτικού τους ρόλου και ανέλαβαν επιχειρησιακά καθήκοντα. Μάλιστα, σε όλα τα δημοσιεύματα, γίνεται σαφής διαχωρισμός της «ενημέρωσης» που είχε ο Πρωθυπουργός στο κέντρο Επιχειρήσεων, από τον «συντονισμό στο έργο της κατάσβεσης» που είχαν αναλάβει οι δύο υπουργοί (σχ. 11 και 12).
Παραιτήσεις υπαλλήλων και καταλογισμός ευθυνών
Στις 27.07.2018 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη τύπου στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, στην οποία συμμετείχαν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, και οι μηνυόμενοι, αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας, ο αρχηγός της Πυροσβεστικής, Σωτήριος Τερζούδης και ο αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας,Κωνσταντίνους Τσουβάλας. Όλοι οι ανωτέρω δήλωσαν «περήφανοι» για τις συνολικές προσπάθειες, ενώ απέδωσαν την ευθύνη για την καταστροφή, στους ισχυρούς ανέμους και την καθυστερημένη αναχώρηση των κατοίκων. Εν ολίγοις, οι μηνυόμενοι, εκπρόσωποι της κυβέρνησης, της αστυνομίας και της πυροσβεστικής, επιχείρησαν με κάθε τρόπο να αποδείξουν ότι η πολιτεία έκανε ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατό για να σωθούν οι κάτοικοι. Ο, δε, αρχηγός της Πυροσβεστικής, αντιστράτηγος ΠΣ, Σωτήρης Τερζούδης, στην ίδια συνέντευξη τύπου, δήλωσε, ανερυθρίαστα, ότι «Δεν θα έκανα τίποτα διαφορετικό, γιατί δεν θα μπορούσε να γίνει τίποτα διαφορετικό», ενώ ο αναπληρωτής υπουργός Νικόλαος Τόσκας, δήλωσε ότι «Οι πολιτικές ευθύνες αφορούν εμένα. Προσπαθώ να βρω ποια είναι τα λάθη και ποιοι έχουν την ευθύνη, σας λέω ότι δεν μπορώ να βρω μεγάλα λάθη επιχειρησιακά σε όλη αυτήν την κατεύθυνση των επιχειρήσεων» (εφημερίδα Πρώτο Θέμα, ηλεκτρονική έκδοση – ανάρτηση 26/07/2018, ώρα 20.38 - σχετ. 13).
Λίγες μέρες μετά, οι μηνυόμενοι, αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας, ο αρχηγός της Πυροσβεστικής ΣωτήριοςΤερζούδης και της Αστυνομίας Κωνσταντίνος Τσουβάλας, παραιτήθηκαν ή εξαναγκάστηκαν σε παραίτηση από τις θέσεις τους. Στην πράξη τους αυτή, προέβησαν διότι αντελήφθησαν ότι όλα όσα δημοσίως εδήλωναν, κατά την ανωτέρω κοινή συνέντευξη τύπου της 27ης.07.2018, ήσαν ψευδή και ανεπαίριστα αφού δεν εβασίζοντο σε πραγματικά περιστατικά και δεν αποδεικνύοντο με στοιχεία απόδειξης. Τούτο, βεβαίως, ήταν γνωστά στον προϊστάμενο τους, υπουργό Εσωτερικών Παναγιώτη Σκουρλέτη, ο οποίος, ως συνυπεύθυνος εσιώπησε συμφωνών στην παραίτηση τους, ή στον εξαναγκασμό τους σε παραίτηση. Όλα τα ανωτέρω, αποτελούν αποδείξεις ότιοι εν λόγω μηνυόμενοι, επιόρκως, όχι μόνον δεν έπραξαν, ως όφειλαν, τα προβλεπόμενα αλλά ενήργησαν όλως αντιθέτως, εξαναγκαζόμενοι σε ταπεινωτική παραίτηση. Με την παραίτηση αυτή, παραδέχθηκαν ταυτοχρόνως, ότι όχι μόνον δεν έκαναν «ότι είναι ανθρωπίνως δυνατό», όπως ανέφερε ο αρχηγός της Πυροσβεστικής Σωτήριος Τερζούδης, όχι μόνον «δεν μπόρεσαν να βρουν μεγάλα λάθη επιχειρησιακά σε όλη αυτήν την κατεύθυνση των επιχειρήσεων», όπως δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Νίκολαος Τόσκας,αλλά απεναντίας δεν έκαναν τίποτε από αυτά που προβλέπονται σ’ αυτές τις περιπτώσεις, οπότε και παραιτήθησαν αυτοευτελιζόμενοι και αποδεχόμενοι παραχρήμα τις ποινικές ευθύνες των κακουργηματικών ενεργειών και παραλείψεων τους, που στοίχισαν τη ζωή σε ενενήντα έξι συνανθρώπους μας, μεταξύ των οποίων τα παιδιά μου και ο σύζυγος μου.
Έτσι, αποδεικνύεται τόσο η ευθύνη των ιδίων, αλλά και των προϊσταμένων τους, αφού οι παραιτηθέντες ή οι εξαναγκασθέντες σε παραίτηση, είτε δεν έκαναν σωστά την δουλειά τους, που η πολιτεία τους είχε ορίσει, είτε ήταν ανεπαρκείς για αυτές τις επιτελικές θέσεις.
Κ. Εισαγγελεύ,
Η πολιτεία δια των οργάνων και των δομών της, μεταξύ των οποίων και του Υπουργείου Εσωτερικών και Προστασίας του Πολίτη, έχει ως αρμοδιότητα την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, επιτελώντας την αποστολή της πυρασφάλειας και της δασοπυρόσβεσης. Ο Υπουργός, δε, και οι συναρμόδιοι αναπληρωτές και υφιστάμενοι, στο πλαίσιο της κυβερνητικής πολιτικής, έχει την ευθύνη και κατευθύνει, εποπτεύει, συντονίζει και ελέγχει την δράση των σωμάτων και υπηρεσιών του Υπουργείου του, στο οποίο βεβαίως υπάγεται η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, η οποία έχει ως αποστολή την μελέτη, τον σχεδιασμό, την οργάνωση και τον συντονισμό, της δράσης για την πρόληψη, ετοιμότητα, ενημέρωση και αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών ή καταστάσεων έκτακτης ανάγκης καθώς και την ενημέρωση της για τα ζητήματα αυτά.
Σε όλες τις ως άνω περιπτώσεις, οι μηνυόμενοι, αποδέχτηκαν την επέλευση του αποτελέσματος, ως ενδεχόμενη συνέπεια της συμπεριφοράς τους, και μάλιστα προβλέποντες το εγκληματικό αποτέλεσμα, των πράξεων τους, ως ενδεχόμενο. Δηλαδή ενήργησαν εν γνώσει του ενδεχομένου πραγμάτωσης της αντικειμενικής υπόστασης του εγκλήματος, όπως εν προκειμένω. Τούτο επιτυγχάνεται με τη θεώρηση της «αποδοχής» του άρθρου 27, παρ. 1 ΠΚ, ως «συμβιβασμό», δηλαδή οι μηνυόμενοι συμβιβάστηκαν ψυχικά με την ενδεχόμενη πραγμάτωση του κινδύνου και αποδέχθηκαν τελικώς στην ουσία και το αξιόποινο αποτέλεσμα.
Μεγαλύτερη, δε, σημασία εκλαμβάνει, εν προκειμένω, και το γεγονός ότι οι μηνυόμενοι, με τις αντίστοιχες ιδιότητες τους, ως θεσμικοί φορείς, συναποτελούν την διάρθρωση της έννομης τάξης, η οποία, ως τοιαύτη, αποδοκιμάζει τέτοιες συμπεριφορές, δηλαδή αυτές που οι μηνυόμενοι είναι εντεταλμένοι να μην υπηρετούν. Είναι εντεταλμένοι να υπακούουν στις προσταγές του Δικαίου και να εφαρμόζουν τον Νόμο.
Απεναντίας, επιδοκίμασαν με τις εγκληματικές, εν προκειμένω, συμπεριφορές τους, αυτά τα οποία είναι ανεπιθύμητα στην έννομη τάξη. Ανυπάκουοι, απείθαρχοι, έκνομοι δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι με τις εγκληματικές συμπεριφορές τους, έτσι όπως τελέσθηκαν, αποδείχθηκαν επίορκοι προϊστάμενοι και κατά νόμον ανεύθυνοι και αντικοινωνικοί, ανάξιοι να εκπληρώσουν τα εκ του νόμου εκπορευόμενα καθήκοντα τους.
Πέραν των ανωτέρω, θα πρέπει να τονισθεί ότι ως προς την «αποδοχή» και «επιδοκιμασία» των εγκληματικών τους ενεργειών ή παραλείψεων και των αποτελεσμάτων τους, τούτα αποκτούν ιδιαίτερη βαρύτητα, ως προς το υποκειμενικό στοιχείο, καθ’ όσον η κατάληψη σοβαρότατων δημόσιων - κοινωνικών θέσεων και κυρίως ανωτάτων κλιμακίων της διοίκησης της χώρας, απαιτούν προσωπικότητες με ευρύτερες διανοητικές ικανότητες, ειδικές γνώσεις και εξέχοντα διοικητικά προσόντα. Είναι εντονότερη συνεπώς, η κοινωνική δυσαρέσκεια από την εντονότατη έλλειψη δέσμευσης των μηνυομένων από το καθήκον τους, δηλαδή την εφαρμογή των Νόμων, η οποία έλλειψη δεσμεύσεων έρχεται σε άμεση αιτιώδη σχέση με τα τραγικά αποτελέσματα της δόλιας συμπεριφοράς τους, της 23ης Ιουλίου 2018.
Αυτός άλλωστε, είναι κατά πρώτο λόγο, η αιτία που ορισμένοι λόγοι άρσης της ενοχής δεν ισχύουν για όσους κατέχουν μία θέση που επιβάλλει ιδιαίτερα καθήκοντα. Ο Πυροσβέστης ή ο Αστυνομικός λ.χ., δεν μπορούν να επικαλεστούν κατάσταση ανάγκης που αίρει την ενοχή, όταν πρόκειται για υποχρεώσεις συνυφασμένες με το επάγγελμα τους (αρ. 15 ΠΚ: Όπου ο νόμος για την ύπαρξη αξιόποινης πράξης απαιτεί να έχει επέλθει ορισμένο αποτέλεσμα, η μη αποτροπή του τιμωρείται όπως η πρόκλησή του με ενέργεια, αν ο υπαίτιος της παράλειψης είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να παρεμποδίσει την επέλευση του αποτελέσματος (πρβλ λ.χ. ΑΠ 356/1981, ποιν. Χρον. ΛΑ’ (1981), 646).
Όλοι οι ανωτέρω μηνυόμενοι, ενώ εγνώριζαν ότι η πολιτική προστασία είναι ανίκανη να αντιδράσει, ενώ εγνώριζαν ότι ο κρατικός μηχανισμός δεν έχει τις δυνατότητες αντίδρασης σε περίπτωση καταστροφής, επέλεξαν να αποδεχθούν και να συμβιβασθούν με την πραγμάτωση του κινδύνου που έβλεπαν να έρχεται με συγκεκριμένο τρόπο και που θα επέφερε, όπως και έγινε τον θάνατο των οικείων μου. Τις πράξεις τους δε αυτές και τις παραλήψεις τους υποστύλωναν στη βεβαιότητα ότι:
- Στο παρελθόν, σε παρόμοιες περιπτώσεις (πυρκαγιές Ηλείας 2007) οι διώξεις και οι καταδίκες ήταν πλημμεληματικού χαρακτήρα, που συνεπάγεται, ούτε μια ώρα στέρηση της ελευθερίας των καταδικασθέντων.
- Δεν πρόκειται να τιμωρηθούν οι έχοντες ασυλία, αφού ποτέ στο παρελθόν, σε αντίστοιχες περιπτώσεις, υπουργοί, δεν κλητεύθηκαν να διευκολύνουν την ποινική δικαιοσύνη, ούτε καν να καταθέσουν ως μάρτυρες
