Τα αρχικά ίχνη της μνήμης στον ανθρώπινο εγκέφαλο είναι εύθραυστα και πρέπει να περάσουν από μια διαδικασία, που λέγεται παγίωση, όπου παράγεται μια πρωτεΐνη για την ενίσχυση ανάκλησης της. Όμως αν κατά τη διάρκεια της παγίωσης παρεμβληθεί μια νέα εμπειρία, είναι πιθανό να διακόψει ή να επισκιάσει τη διαδικασία.
Για την επίλυση αυτού του προβλήματος ο εγκέφαλος αναβάλει ένα μέρος της παγίωσης για κάποιο διάστημα, όπου δεν θα υπάρχει κάποια παρεμβολή, όπως για παράδειγμα την ώρα που κοιμόμαστε. Τι γίνεται όμως αν κατά τη διάρκεια της παγίωσης ξυπνήσουμε; Πώς ο εγκέφαλος εμποδίζει γεγονότα που συμβαίνουν μόλις ξυπνάμε, από το να καταστρέψουν τη διαδικασία της παγίωσης; Αυτά ακριβώς ήταν τα ερωτήματα στα οποία απαντούν οι επιστήμονες που διεξήγαγαν την έρευνα.
Μυστικό όπλο των ερευνητών δεν ήταν άλλο από το σαλιγκάρι ή λαγό της θάλασσας. Αυτοί οι θαλάσσιοι γυμνοσάλιαγκες είναι ιδανικοί για νευροεπιστημονικές μελέτες, επειδή το νευρικό τους σύστημα είναι απλό, έχουν μεγάλους νευρώνες και είναι ικανοί για βασικές μεθόδους εκμάθησης. Επιπλέον οι ερευνητές επιβεβαίωσαν ότι οι γυμνοσάλιαγκες παγιώνουν μνήμες στον ύπνο τους, όπως ακριβώς οι άνθρωποι.
Η επιστημονική ομάδα έδειξε ότι η έκθεση τους σε γεγονότα και ερεθίσματα αμέσως αφότου ξυπνήσουν δεν προκαλεί τον σχηματισμό αναμνήσεων. Μπορούσαν όμως να ελέγξουν αυτό το φαινόμενο με τη χρήση μιας ουσίας, που μπλοκάρει την πρωτεΐνη. Σε αυτή την περίπτωση το νέο ερέθισμα μπορούσε να παράγει μακροπρόθεσμες αναμνήσεις.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι το μπλοκάρισμα της πρωτεΐνης εμποδίζει τα ερεθίσματα την ώρα που ξυπνάει κάποιος.
Εκτός του ότι αποτελεί μια σπουδαία εξήγηση του γιατί δεν μπορείς να θυμηθείς τίποτα όταν ξυπνήσεις, ακόμη και τα όνειρά σου. Σύμφωνα μάλιστα με τους επιστήμονες, η συγκεκριμένη μελέτη θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα σημαντικό βήμα την εξέλιξη της θεραπείας για τη διαταραχή του μετατραυματικού στρες.
Αλλά πρώτα, επισημαίνουν, είναι το σημαντικό βήμα της ταυτοποίησης της πρωτεΐνης. «Το επόμενο βήμα μας θα είναι να ταυτοποιήσουμε αυτές τις πρωτεΐνες που μπλοκάρουν τη μνήμη και να εμβαθύνουμε στο πώς εμποδίζουν τη δημιουργία νέων αναμνήσεων», λέει ο επικεφαλής της έρευνας, Abraham Susswein.
