Εχουν κάτι επίφοβο τούτα τα δένδρα. Δεν είναι μόνο που άρμοσαν στη μυθολογία μας με τα...
νεκροταφεία. Ούτε η περίεργη αγέρωχη μοναξιά τους στους κάμπους. Ούτε που τα χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να ορίζουν σύνορα ακίνητων περιουσιών, φράχτες πάει να πει, κάπως σαν για να κοντράρουν τον φόβο και τον τρόμο του επέκεινα.
«Οϊ, μου έλεγε ο μπαρμπα-Συμεών, αυτά είναι για τσ’ λιγόψυχοι. Οι ουρθόμυαλοι τα τηρούν όταν φσάει δυνατά, πώς και σια πού γέρνουν, κι που λες, θα κάν’ κρακ, κι ύστιρα σκόντι ουλόρθα μι τα πνέματα, τα κυπαρίσσια είνι χέρια και ποδάρια κομμένα, ότ’ δεν πρόλαβαν να καν’ όσο ήταν ζντανοί οι πθαμένοι, άμα ζούσαν τώρα θα στάλεγαν κι αυτνοί που έχ΄κλειστά τα βλέφαρα…». Υστερα κατάλαβα, εννοούσε τους «σχιστομάτηδες», τους Ασιάτες, κι ακόμη πιο αργά έμαθα ότι εννοούσε τους Βιετναμέζους, που είχαν φτάσει στη Θεσσαλονίκη ως δυνάμεις των αποικιών, κι ακόμη πιο ύστερα ότι ανάμεσά τους ήταν κι ο νεαρός Χο Τσι Μινχ, εξακριβωμένο, με επίσημα κιτάπια. Και το 'χανε συνήθειο, οι ζωντανοί της Αντάντ, απλωμένη μυρμηγκιά στον κάμπο της Σαλονίκης να φυτεύουν δέντρα, κυπαρίσσια, να λυγάνε αλλά να μη σπάνε από τον τρόμο.
Πόσα πνεύματα πρέπει άραγε να σηκώνονται ολόρθα στο Ζέιτενλικ; Στα Συμμαχικά Στρατιωτικά Κοιμητήρια, είκοσι χιλιάδες πεντακόσια άγουρα αγόρια, αλλά και λίγα εξαίσια κορίτσια, που, ώς να σκοτωθούν, είχαν γιατροπορέψει αμέτρητους, είχαν κλάψει για άλλους τόσους και είχανε ποτίσει με δάκρυα τους πόνους - φαντάσματα δεκάδων ακρωτηριασμένων χεριών και ποδιών, στρωμένοι είναι τώρα στη Σταυρούπολη, εκεί που πρώτα ήταν αρχαίος ελαιώνας, τώρα κυπαρισσώνας, ο κλαδεμένος από τα κανόνια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου ευρωπαϊκός ανθός, είκοσι και βάλε χιλιάδες κορμιά, πολλά μαθητών λυκείου, Γάλλοι (8.089), Σέρβοι (7.500), Ιταλοί (3.000), Βρετανοί (1.600), Ρώσοι (400).
Τι είναι σήμερα το Ζέιτενλικ; Ενας «από τους 10 σημαντικότερους και πιο αναγνωρισμένους τόπους ιστορικού και στρατιωτικού ενδιαφέροντος σε ολόκληρο τον κόσμο». Κούφιος θανατερός πλεονασμός. Εκατό χρόνια στα κυπαρίσσια του Ζέιτενλικ θα γίνουν και φέτος μαζέματα απογόνων και συγγενών των θαμμένων εκεί, και μου έρχεται συνέχεια στον ύπνο ο μπαρμπα-Συμεών να μου δείχνει τα κυπαρίσσια στο Ζέιτενλικ ή στον Αγιο Αργύριο Επανομής και να μου ψιθυρίζει στρίβοντας χοντροκομμένο καπνό: «κι αν τα φύτιψι αυτά, ιτούτος που λες, ο χοτσιμίνχις, ε; αν, κατά πού γέρν’ το κυπαρίσι τ’, ε; πάλι κουμένα ποδάρια και χέρια βλέπω στουν ντουνιά, άμα τον βρεις στείλτον να πιούμι ένα ρακί, να διούμι κατά πού γέρν’ η κουρφή απ’ το κυπαρίσιτ’ να βγάλουμι νόημα γιατί δεν σας βλέπω καλά, πάτι να κάνιτι κρακ…».
Πηγή
