«Οι άρχοντες φοβήθηκαν μην πάθουνε ζημιά
και την κουτάλα χάσουνε μαζί με τα ζουμιά...
ρε θες να κάνουν κίνημα του γάτου οι καρποί
κι ό,τι γλυκά ροκάνιζαν σαν φούσκα να χαθεί»
Θανάσης Παπακωνσταντίνου
Ο κ. Κ. δεν αγαπούσε τις γάτες, αλλά κάθε που νιαούριζαν μπροστά στην πόρτα του τούς άνοιγε, γιατί οι γάτες φωνάζουν και «το να φωνάζεις είναι πρόοδος».
Ο πρόεδρος της Κόστα Ρίκα, Κάρλος Αλβαράδο, σίγουρα δεν έχει διαβάσει αυτή την ιστορία του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Αλλά θα πάρει σήμερα μια γεύση της δύναμης της διαμαρτυρίας, την ώρα που στην πρωτεύουσα θα καταφτάνει η πανεθνική «Πορεία των Γάτων: η μεγάλη κινητοποίηση των συνδικάτων ενάντια στο πρόγραμμα δημοσιονομικής μεταρρύθμισης της κυβέρνησης, που πήρε το όνομά της από την απαξιωτική δήλωση του προέδρου για την προηγούμενη μαζική κινητοποίησή τους στις 12 Σεπτεμβρίου ότι απλώς “διαδήλωσαν τέσσερις γάτοι”».
Χρειάστηκαν λιγότεροι από πέντε μήνες από την ανάληψη της προεδρίας από τον Κάρλος Αλβαράδο για να αντιμετωπίσει την πρώτη του -και τεράστια- κρίση, καθώς η χώρα μπαίνει στην τρίτη εβδομάδα μιας απεργίας διαρκείας που κήρυξαν τα εργατικά κέντρα συσπειρωμένα γύρω από τη Συνδικαλιστική Ενότητα.
Η μεγαλύτερη απεργιακή κινητοποίηση των τελευταίων 18 ετών στρέφεται κατά του πακέτου λιτότητας που κατέθεσε στη Βουλή η κυβέρνηση με στόχο τη μείωση του ελλείμματος, που φέτος μπορεί να φτάσει το 7,1% του ΑΕΠ, και του δημόσιου χρέους, που εκτιμάται να ανέλθει στο 53,1%.
Πλήγματα στους φτωχούς
Μιλώντας για ένα «πικρό ποτήρι αλλά αναγκαίο για τη διάσωση της χώρας», η κυβέρνηση υπεραμύνεται του «Σχεδίου Ενδυνάμωσης των Δημόσιων Οικονομικών», που ακολουθεί κατά πόδας τις αποτυχημένες και κοινωνικά καταστροφικές συνταγές του ΔΝΤ: αύξηση της φορολογίας, επιβολή ΦΠΑ 13% σε όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες και περικοπές δαπανών που μεταφράζονται σε μειώσεις μισθών και απολύσεις στον δημόσιο τομέα.
Συνδικαλιστικά κινήματα καταγγέλλουν ότι αυτό το σχέδιο πλήττει ιδιαίτερα τους πιο φτωχούς και τη μεσαία τάξη, ενώ προσφέρει φορολογικές απαλλαγές σε ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα και επιχειρηματικούς κλάδους (όπως επιχειρήσεις που λειτουργούν σε καθεστώς ελεύθερης ζώνης) και συρρικνώνει τις δημόσιες υπηρεσίες.
«Αυτή η δημοσιονομική μεταρρύθμιση θα φτωχοποιήσει ακόμη περισσότερο την Κόστα Ρίκα, γιατί επιβάλλει σειρά φόρων που θα επιβαρύνουν το βασικό καλάθι των νοικοκυριών μέσα σε ένα σκηνικό απειλών για απολύσεις δημόσιων υπαλλήλων και περικοπών» λέει ο Χιλμπέρτο Κασκάδε, εκπρόσωπος του ANDE, του συνδικάτου των εκπαιδευτικών, καταγγέλλοντας ότι οι εργατικές ενώσεις είχαν διατυπώσει συγκεκριμένες προτάσεις πολύ προτού κατατεθεί αυτό το νομοσχέδιο, αλλά αγνοήθηκαν.
«Το νομοσχέδιο συζητήθηκε αποκλειστικά με την οικονομική ελίτ, πλήττει μεσαία και φτωχά στρώματα, ενώ ευνοεί τους ισχυρούς».
Περασμένα μεγαλεία
Η Κόστα Ρίκα έχει εδώ και πολλά χρόνια πάψει να είναι μια «μικρή Ελβετία», όπως την αποκαλούσαν. Από τα 5 εκατομμύρια των κατοίκων της, το 1,1 εκατομμύριο (20,5% του πληθυσμού) ζει στη φτώχεια, ενώ 86.663 νοικοκυριά επιβιώνουν στην ακραία φτώχεια.
Η ανεργία το 2018 αυξήθηκε στο 10,3%, πλήττοντας κάπου 200.000 πολίτες. Σήμερα είναι η ένατη πιο άνιση χώρα του πλανήτη, με την ανισότητα να έχει φτάσει στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 28 χρόνων, την ώρα που στην υπόλοιπη Λατινική Αμερική μειώνεται: τα εισοδήματα του 20% των πλουσιότερων είναι 13 φορές μεγαλύτερα των εισοδημάτων του 20% των φτωχότερων νοικοκυριών.
«Οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι, οι φτωχοί φτωχότεροι και η μεσαία τάξη όλο και βλέπει τα εισοδήματά της να μειώνονται, έτσι που το ταξικό χάσμα διευρύνεται συστηματικά. Κι αν η οικονομική ανάπτυξη προχωρά με ρυθμό 3,6%, η Κόστα Ρίκα δεν έχει επιτύχει την κοινωνική ανάπτυξη ούτε έχει βελτιώσει την ποιότητα ζωής της πλειονότητας των πολιτών. Φτώχεια, ανεργία και ανισότητα είναι οι τρεις χρόνιες πληγές που καμιά κυβέρνηση δεν είχε την πολιτική βούληση να αντιμετωπίσει, καθώς το οικονομικό μοντέλο που ακολουθείται δίνει έμφαση σε μακροοικονομικά μεγέθη όπως δημοσιονομικό έλλειμμα, δημόσιο χρέος, επιτόκια, μεγέθυνση, αδιαφορώντας για την ευημερία των πολιτών. Και αυτές οι πληγές θα βαθύνουν αν εφαρμοστούν τα μέτρα που προτείνει η κυβέρνηση», λένε τα συνδικάτα.
Καταστολή
Αγανακτισμένοι διαδηλωτές έχουν αποκλείσει σημαντικές οδούς και αυτοκινητόδρομους, ενώ δεν έχουν λείψει τα βίαια επεισόδια και οι συγκρούσεις με δυνάμεις ασφαλείας, καθώς η κυβέρνηση έχει ενισχύσει τις αστυνομικές μονάδες σε πολλές περιοχές, επιμένοντας να κατασταλούν οι κινητοποιήσεις στο πλαίσιο αυτής της απεργίας, που χαίρει της στήριξης του 52% των πολιτών.
Παρότι η χώρα έχει παραλύσει, ιδίως στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγείας, της διανομής καυσίμων και του τουρισμού, ο διάλογος που ξεκίνησε με τη διαμεσολάβηση της Καθολικής Εκκλησίας έχει υπάρξει μέχρι στιγμής άκαρπος, καθώς η κυβέρνηση αρνείται έστω και τις ελάχιστες αλλαγές στο σχετικό νομοσχέδιο, ενώ τα συνδικάτα το απορρίπτουν στο σύνολό του, ζητώντας να υπάρξει ένα άλλο νομοθετικό κείμενο, «δίκαιο και αλληλέγγυο».
Πηγή
