Αρτηριακή πίεση είναι η δύναμη με την οποία το αίμα πιέζει τα...
τοιχώματα των αρτηριών μέσα στις οποίες κυκλοφορεί και παρουσιάζει πολλές διακυμάνσεις μέσα στη διάρκεια της ημέρας. Φυσιολογική χαρακτηρίζεται όταν η συστολική (“μικρή”) βρίσκεται στο όριο των 120 mmHg και η διαστολική (“μεγάλη”) στο όριο των 80mmHg (αυτό που λέμε 12 με 8). Όταν η αρτηριακή πίεση ξεπερνάει τα 140/90 mmHg σταθερά, τότε μιλάμε για αρτηριακή υπέρταση. Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι κατηγορίες της αρτηριακής πίεσης.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΥΣΤΟΛΙΚΗ ΔΙΑΣΤΟΛΙΚΗ
Φυσιολογική < 120 & < 80
Προϋπέρταση 120 – 139 ή 80 – 89
ΥΠΕΡΤΑΣΗ
Υπέρταση σταδίου 1 140 – 159 ή 90 – 99
Υπέρταση σταδίου 2
(σοβαρού βαθμού)
> 160 ή > 100
Συμπτώματα και επιπλοκές της υψηλής αρτηριακής πίεσης
Η διάγνωσή της συχνά γίνεται τυχαία, με αφορμή κάποια μέτρηση της πίεσης ή κατά τη διάρκεια προληπτικού ελέγχου, καθώς τις πιο πολλές φορές δεν προκαλεί ιδιαίτερα συμπτώματα. Στην περίπτωση όμως που εμφανιστούν κάποια από αυτά μπορεί να είναι πονοκέφαλος, ζάλη, βούισμα των αυτιών. κ.ά. Η πιο συχνή και επικίνδυνη επιπλοκή της υπέρτασης είναι η εμφάνιση εγκεφαλικού αγγειακού επεισοδίου.
Οι συμβουλές του διαιτολόγου στην Αρτηριακή Πίεση
Η διατροφή αποτελεί καθοριστικό παράγοντα, τόσο για την πρόληψη, όσο και για την αντιμετώπιση της Υπέρτασης. Μέσω της κατάλληλης διατροφής μπορεί να μειωθούν οι δόσεις των φαρμάκων ή και σε πολλές περιπτώσεις να καθυστερήσει, ακόμη και να αποφευχθεί η φαρμακευτική αγωγή.
Διατροφικοί παράγοντες που αυξάνουν την αρτηριακή πίεση είναι η υπερκατανάλωση αλατιού, χλωρίου, θερμίδων και κορεσμένων λιπαρών, καθώς και η αυξημένη πρόσληψη ζάχαρης και η υπερβολική πρόσληψη πρωτεϊνών. Εν αντιθέσει, διατροφικοί παράγοντες που την μειώνουν είναι το κάλιο, το μαγνήσιο, οι φυτικές ίνες και η επαρκής κατανάλωση ω-3 λιπαρών οξέων.
Τα άτομα τα οποία παρουσιάζουν υπερευαισθησία στο νάτριο πρέπει να μειώσουν την πρόσληψη νατρίου σε 1500 έως 2300 mg/ ημέρα, τόσο μειώνοντας το αλάτι, όσο και τρόφιμα που το περιέχουν, όπως είναι τα αλατισμένα τυριά και οι ξηροί καρποί, τα παστά, τα κονσερβοποιημένα και τα καπνιστά προϊόντα. Σημαντικές ποσότητες αλατιού έχουν ακόμα οι ελιές, τα τουρσιά, το αλατισμένο βούτυρο, οι έτοιμες σάλτσες, τα πατατάκια και το πρόχειρο φαγητό τύπου fast food.
Αύξηση της πρόσληψης καλίου από φρούτα κυρίως και λαχανικά, σε ποσότητα που να φτάνει τα 3,5-4,6 γρ καλίου ημερησίως φαίνεται να είναι επίσης σημαντική. Το κάλιο δρα σε συνεργασία με το νάτριο για την καλή ρύθμιση των υγρών του σώματος. Έρευνες έχουν δείξει ότι όσο μεγαλύτερη είναι η πρόσληψη καλίου και μικρότερη αντίστοιχα η πρόσληψη νατρίου, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει το άτομο να διατηρήσει την αρτηριακή του πίεση σε φυσιολογικά επίπεδα.
Σημαντική φαίνεται να είναι ακόμη η συσχέτιση ασβεστίου και νατρίου για την καλή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, καθώς άτομα με χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου φαίνεται να βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση υπέρτασης.
Η συσχέτιση του βάρους με ένα πλήθος παθήσεων, μεταξύ αυτών και της υπέρτασης είναι λίγο έως πολύ γνωστή σε όλους μας. Σε υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα, μια μείωση του σωματικού βάρους της τάξεως των 10 κιλών μπορεί να αποφέρει μείωση της αρτηριακής πίεσης κατά 10-20 mmHg.
Το πιο συχνό διατροφικό σχήμα που συστήνεται σήμερα είναι το μοντέλο της δίαιτας Dash. Έρευνες έδειξαν ότι άτομα που ακολούθησαν το διατροφικό αυτό μοντέλο για οκτώ εβδομάδες είχαν εμφανή μείωση στην αρτηριακή τους πίεση. Σύμφωνα με τις συστάσεις της Αμερικάνικης Καρδιολογικής εταιρείας, το μοντέλο της δίαιτας Dash αποτελεί ένα διατροφικό μοντέλο που εστιάζει περισσότερο στις τροφές που πρέπει να καταναλώνουν τα άτομα και όχι τόσο σ’ αυτές που δεν πρέπει να καταναλώνουν. Προτεινόμενες τροφές είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, οι σύνθετη υδατάνθρακες και τα γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής λιποπεριεκτικότητας.
Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται επιγραμματικά η δίαιτα DASH
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΔΙΑΙΤΑΣ DASH
Ομάδα τροφών Μερίδες
ανά ημέρα
Θρεπτικά συστατικά
Δημητριακά 7-8 Υδατάνθρακες και φυτικές ίνες
Λαχανικά 4-5 Κάλιο, Μαγνήσιο, Φυτικές ίνες
Φρούτα 4-5 Κάλιο, Μαγνήσιο, Φυτικές ίνες
Γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών 2-3 Ασβέστιο, Πρωτεΐνες, Κάλιο, Μαγνήσιο
Κρέας, Πουλερικά , Ψάρια <2 span="" style="white-space: pre;">
Πρωτεΐνες, ΜαγνήσιοΌσπρια, Ξηροί καρποί 4-5/ εβδομάδα Μαγνήσιο, Κάλιο, Πρωτεΐνες, Φυτικές Ίνες
Τρόπος Ζωής και Άσκηση
Η ενθάρρυνση για καθημερινή ή συχνή αερόβια δραστηριότητα (περπάτημα, ποδήλατο, τρέξιμο) για τουλάχιστον 30΄/ ημέρα, σε συνδυασμό με διατροφή στηριγμένη στις αρχές της δίαιτας DASH, έχει βρεθεί ότι μπορεί να συμβάλλει σε επιπλέον μείωση της αρτηριακής πίεσης έως και κατά 4mmHg.
Πηγή
