Ο φόβος για το αεροπλάνο εντάσσεται στην...
κατηγορία των ειδικών φοβιών που εντάσσονται στο μεγάλο σύνολο των αγχωδών διαταραχών. Το βασικό χαρακτηριστικό της ειδικής φοβίας είναι ο έκδηλος και επίμονος φόβος του πάσχοντα, ο οποίος κατά γενική εκτίμηση είναι υπερβολικό και παράλογος, και εκλύεται εξαιτίας της παρουσίας ή της πιθανότητας παρουσίας ενός συγκεκριμένου αντικειμένου ή μιας συνθήκης, όπως είναι ένα αεροπορικό ταξίδι (American Psychiatric Association, 2000).
Η φοβία πτήσης αφορά στον υπερβολικό και παράλογο φόβο που εκλύεται στο άτομο όταν πραγματοποιεί ένα ταξίδι με αεροπλάνο ή ακόμα και στο ενδεχόμενο του ταξιδιού, που μπορεί να φτάσει ακόμα και σε βαθμό πανικού.
Η εστία του φόβου μπορεί να αφορά στην πρόβλεψη κάποιου ενδεχόμενου κινδύνου, όπως για παράδειγμα την πτώση του αεροπλάνου, ωστόσο η πρόβλεψη αυτή είναι υπερβολική και παράλογη.
Το άτομο ενδεχομένως να φοβάται οτι θα χάσει και τον έλεγχο του εαυτού του, οτι θα πανικοβληθεί και θα βιώσει σωματικές εκδηλώσεις άγχους, όπως η ταχυπαλμία και το λαχάνιασμα.
Ο βαθμός του άγχους εξαρτάται από το πόσο κοντά είναι στη συνθήκη που του προκαλεί φόβο και από το πόσο εύκολα μπορεί να ξεφύγει από αυτήν. Τα άτομα που εκδηλώνουν φοβία πτήσης τείνουν είτε να αποφεύγουν εντελώς τα ταξίδια με αεροπλάνο είτε να τα πραγματοποιούν χρησιμοποιώντας διάφορες «βοήθειες» όπως το αλκοόλ, ή αγχολυτικά φάρμακα. Στην πλειονότητα τους τα άτομα με φοβία πτήσης δε ζητούν βοήθεια, αλλά προσπαθούν να αποφύγουν τη συνθήκη αυτή που τους αγχώνει.
Η έναρξη της φοβίας πτήσης συνήθως σημειώνεται κατά την παιδική ή εφηβική ηλικία αλλά είναι δυνατόν να εμφανιστεί και σε οποιαδήποτε ηλικία. Η πιθανότητα εκδήλωσης της φοβίας πτήσης αυξάνεται εάν στην οικογένεια υπάρχει άτομο με την ίδια φοβία.
Σύμφωνα με το ψυχαναλυτικό μοντέλο, οι αγχώδεις διαταραχές εμφανίζονται όταν ένα άτομο με κάποια εσωτερική ευαλωτότητα, η οποία οφείλεται σε δυσμενείς παιδικές εμπειρίες, έρχεται στην ενήλικη ζωή αντιμέτωπο με βιώματα που δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει λόγω αυτής της ευαλωτότητας.
Η φοβία πτήσης συχνά εμφανίζει συννοσηρότητα και με άλλες αγχώδεις διαταραχές. Η αίσθηση εγκλωβισμού και αδυναμίας διαφυγής κατά τη διάρκεια της πτήσης μπορούν να θεωρηθούν και συμπτώματα πανικού και αγοραφοβίας, καθώς είναι πιθανόν αυτοί οι άνθρωποι να αποφεύγουν και άλλα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τη φοβία πτήσης;
* Αποδεχτείτε το άγχος σας. Η ίδια αγωνία «μήπως αγχωθώ;» τείνει να προκαλεί ακόμα μεγαλύτερο άγχος.
* Δοκιμάστε ασκήσεις χαλάρωσης. Η πιο απλή μέθοδος είναι οι διαφραγματικές αναπνοές. Βάλτε το ένα χέρι σας στο στήθος και το άλλο στην κοιλιά και εισπνεύστε αργά και βαθιά από το στόμα, μέχρι να «φουσκώσει» η κοιλιά, με το στήθος να παραμένει ακίνητο. Οι πολλές και μεγάλες «κανονικές» ανάσες δεν βοηθούν στο άγχος, αντίθετα το επιδεινώνουν.
* Μάθετε όσο το δυνατόν περισσότερα για τα αεροπλάνα. Όσα περισσότερα γνωρίζουμε για τη λειτουργία των αεροπλάνων, τόσο καλύτερα μπορούμε να κατευνάσουμε το άγχος μας με τη λογική.
* Απευθυνθείτε σε έναν ψυχολόγο/ ψυχίατρο εάν το άγχος που βιώνετε είναι ανεξέλεγκτο και καταλυτικό.
Πηγή
