και το τμήμα ηλεκτρολογίας που περιγράφει και καταγράφει του θανάσιμους
τραυματισμούς από ανελκυστήρες….
Μάλιστα η εργασία αυτή παρουσιάστηκε στο Παγκόσμιο Συνέδριο ELEVCON που
διεξήχθη στην Λουκέρνη στις 2 – 4 Ιουνίου 2010.
Διαβάστε αναλυτικά.
Με αφορμή πρόσφατα θανατηφόρα ατυχήματα σε ανελκυστήρες και κυλιόμενες
σκάλες αναλάβαμε την πρωτοβουλία διενέργειας στατιστικής μελέτης στον
Ελλαδικό χώρο σχετικά με το θέμα. Η ερευνητική αυτή μελέτη γίνεται
αποκλειστικά στα πλαίσια της ερευνητικής δραστηριότητας του Τ.Ε.Ι. Λαμίας
και τα μέλη της Δρ.-Μηχ. Νικόλαος Παπανικολάου, Δρ. Βασίλειος Ζαρίκας,
Μαρία – Παρασκευή Κουτσοβασίλη, και Δρ.-Μηχ. Χάιδω Κυρίτση έχουν σημαντική
εμπειρία και δραστηριότητα στο αντικείμενο του έργου. Η πρωτοβουλία αυτή
έχει ως σκοπό την καλλιέργεια της νοοτροπίας πρόληψης παρόμοιων ατυχημάτων
στο προσωπικό τεχνικών εταιρειών αλλά και σε χρήστες, ώστε η χρήση τόσο του
ανελκυστήρα όσο και των κυλιόμενων σκαλοπατιών / διαδρόμων να είναι στο
μέλλον ασφαλέστερη.
Η έρευνα αυτή αποσκοπεί στην καταγραφή και ανάλυση όλων των ειδών σοβαρών
ατυχημάτων που έχουν λάβει χώρα σε ανελκυστήρες στο σύνολο της Ελληνικής
επικράτειας. Η χρονική έκταση αυτής της έρευνας αποφασίστηκε να είναι τα
τελευταία 12 έτη (1998 – 2009), για τους εξής λόγους:
*
Τα διαθέσιμα στοιχεία προηγούμενων ετών δεν είναι αντιπροσωπευτικά
και έτσι δεν μπορούν να οδηγήσουν σε αξιόπιστα αποτελέσματα.
*
Η σχετική Ελληνική νομοθεσία πριν από το 1998 δεν ήταν πλήρως
εναρμονισμένη με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες και επομένως δεν είναι δυνατή η
αξιολόγηση των παρελθόντων ατυχημάτων με βάση τα προαναφερθέντα πρότυπα.
Μετά τον καθορισμό του αντικειμένου και της χρονικής έκτασης της έρευνας,
η προσπάθεια επικεντρώθηκε στην επιλογή των κατάλληλων πηγών δεδομένων.
Έτσι αφού η συγκεκριμένη μελέτη αναφέρεται στο σύνολο των σοβαρών
ατυχημάτων που έχουν προκληθεί σε ανελκυστήρες στον Ελληνικό χώρο, οι πηγές
δεδομένων πρέπει να είναι αντιπροσωπευτικές για ολόκληρη τη χώρα. Προφανώς
η αρχική προσπάθεια έγινε στην αναζήτηση δεδομένων στις διευθύνσεις
ανάπτυξης των Νομαρχιών της χώρας. Όμως, διαπιστώθηκε ότι ακόμα και στις
μεγαλύτερες Νομαρχίες της χώρας τα συγκεντρωμένα στοιχεία δεν μπορούν να
χρησιμοποιηθούν για τους εξής λόγους:
*
Την υστέρηση στον τομέα της μηχανογράφησης των υπηρεσιών, με
αποτέλεσμα τα στοιχεία να διατηρούνται σε μεγάλο ποσοστό χειρόγραφα.
*
Την έλλειψη συστηματικής συλλογής δεδομένων για το χρονικό ορίζοντα
της μελέτης λόγω των συχνών μεταβολών της σχετικής νομοθεσίας και των
ελλείψεων σε προσωπικό.
*
Και για το λόγο ότι πρέπει να γίνει σχετική καταγγελία για να
καταγραφεί τέτοιου είδους ατύχημα.
Από την άλλη πλευρά η αναζήτηση στοιχείων στις ασφαλιστικές εταιρείες και
στα νοσηλευτικά ιδρύματα δεν είναι ικανή για τη συλλογή αντιπροσωπευτικού
δείγματος, καθώς σε πολλές περιπτώσεις τα αιτία του ατυχήματος
αποκρύπτονται από τους παθόντες (ακούσια ή εσκεμμένα) ή δεν δηλώνονται
καθόλου για την αποφυγή περαιτέρω υποχρεώσεων (χρηματικές αποζημιώσεις,
επιβάρυνση ασφαλίστρων κλπ).
Επομένως, η μόνη συστηματική πηγή που καλύπτει το σύνολο των ατυχημάτων σε
όλη τη χώρα είναι ο ημερήσιος τύπος (έντυπος ή ηλεκτρονικός). Στα μεγάλα
πλεονεκτήματα της χρήσης του ημερήσιου τύπου περιλαμβάνονται το ευρύ
δημοσιογραφικό του δίκτυο σε ολόκληρο τον αστικό ιστό, οι καταγεγραμμένες
λεπτομέρειες γύρω από τα αίτια και τις επιπτώσεις των ατυχημάτων και το
γεγονός ότι οι σημαντικές εφημερίδες πανελλήνιας κυκλοφορίας διαθέτουν
ηλεκτρονικό αρχείο με μηχανές αναζήτησης, το οποίο καλύπτει το ζητούμενο
χρονικό διάστημα και είναι διαθέσιμο για το κοινό.
Έτσι η αναζήτηση πραγματοποιήθηκε στα ηλεκτρονικά αρχεία όλων των
εφημερίδων πανελλήνιας κυκλοφορίας, καταλήγοντας σε ένα αντιπροσωπευτικό
δείγμα που αποτελείται από 41 καταγεγραμμένα σοβαρά ατυχήματα σε
ανελκυστήρες για το χρονικό διάστημα 1998-2009. Το μέγεθος του δείγματος
σε αναλογία με τον αριθμό των εγκατεστημένων ανελκυστήρων κρίνεται
ικανοποιητικό, συγκρινόμενο με αντίστοιχα δείγματα σχετικών μελετών που
διεξήχθησαν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Στη συνέχεια επιτεύχθηκε ο σχεδιασμός της στατιστικής μελέτης όπου αρχικά
οριστήκανε οι παράμετροι και οι μεταβλητές και αποφασίστηκε να γίνει
διάκριση των εργατικών από τα επαγγελματικά ατυχήματα, διότι είναι
σημαντική για το λόγο ότι τα πρώτα αναφέρονται σε ατυχήματα με θύματα μέλη
εργατοτεχνικού προσωπικού εγκατάστασης ή συντήρησης του ανελκυστήρα, ενώ τα
δεύτερα αναφέρονται σε ατυχήματα με θύματα εργαζόμενους στο κτίριο όπου
είναι εγκατεστημένος ο ανελκυστήρας. Προφανώς στην εργατική νομοθεσία και
οι δύο αυτές κατηγορίες ατυχημάτων χαρακτηρίζονται ως «εργατικά», όμως
πηγάζουν από διαφορετικές συνθήκες οι οποίες πρέπει να διευκρινισθούν.
Μετά από 6 μήνες έρευνας βρισκόμαστε στη θέση να σας ανακοινώσουμε τα
πρώτα αποτελέσματα της στατιστικής μελέτης:
*
Το 39% των ατυχημάτων έγιναν κατά τα έτη 2008 & 2009.
*
Το συντριπτικό ποσοστό 41,5% αναφέρεται σε θανατηφόρα ατυχήματα ενώ
το 39% σε σοβαρούς τραυματισμούς.
*
Το 43,9% περιλαμβάνει τα ατυχήματα που προκλήθηκαν από την παραβίαση
των κανονισμών «ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ» που είτε
παραβιάζεται από τα τεχνικά γραφεία ανελκυστήρων είτε από άλλες
επιχειρήσεις.
*
Το 17,1% περιλαμβάνει τα ατυχήματα που προκλήθηκαν από την παραβίαση
των κανονισμών «ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ», ενώ το 12,2% από την
παραβίαση των «ΚΑΝΟΝΩΝ ΧΡΗΣΗΣ».
*
Το 34,1% των ατυχημάτων προκλήθηκε κατά τη διάρκεια εργασιών
εγκατάστασης ανελκυστήρα.
*
Το 19,5% των ατυχημάτων οφείλεται στην έλλειψη εξαρτημάτων και κατά
κύριο λόγο στην έλλειψη της εσωτερικής πόρτας bus, ενώ το 17,1% στο
συνδυασμό ηλεκτρολογικής και μηχανολογικής βλάβης.
*
Το 35,1% των ατυχημάτων είναι επαγγελματικά, το 24,6% χρήσης ενώ το
21,1% εργατικά.
Όσον αφορά τα εργατικά ατυχήματα πρέπει να σημειωθεί ότι:
*
Έχουμε σχεδόν 1 με 2 θανάτους εργαζομένων κάθε χρόνο κατά την
διάρκεια εγκατάστασης και συντήρησης ανελκυστήρων.
Πρόκειται για απαράδεκτο αριθμό θυμάτων λόγω της μικρής κλίμακας τεχνικών
έργων, σε σύγκριση με τoν αριθμό των θυμάτων της Δ.Ε.Η. Α.Ε. όπου
καταγράφεται λιγότερο από 0,5 θάνατος ανά έτος.
Η έρευνα συνεχίζεται και σύντομα θα βρισκόμαστε στην θέση να σας
ανακοινώσουμε νέα στατιστικά στοιχεία. Γι’ αυτό το λόγο θα εκτιμούσαμε
ιδιαίτερα την συνεργασία των αρμόδιων αρχών (Υπουργείο Ανάπτυξης, Μέλη –
Σωματεία της Π.Ο.Β.Ε.Σ.Α., ΕΣΥΔ, Φορείς Πιστοποίησης).
Να σας ενημερώσουμε ότι μέρος της έρευνάς μας παρουσιάστηκε στο Παγκόσμιο
Συνέδριο ELEVCON που διεξήχθη στην Λουκέρνη στις 2 – 4 Ιουνίου 2010.
ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ.
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ , ΚΟΥΤΣΟΒΑΣΙΛΗ ΜΑΡΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΖΑΡΙΚΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ,
ΚΥΡΙΤΣΗ ΧΑΙΔΩ
