Πρόσφατα, ερευνητές από την Αυστραλία αποπειράθηκαν να δώσουν μια εξήγηση, θεωρώντας ότι σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν οι υπερήπειροι και τα «υπερβουνά».
Όπως πιστεύεται, η οξυγονοποίηση της γήινης ατμόσφαιρας πραγματοποιήθηκε σε 6-7 βήματα, με τη διαδικασία να ξεκινά πριν από 2,65 δισεκατομμύρια χρόνια και να ολοκληρώνεται περίπου πριν από 40 εκατομμύρια χρόνια. Ο Ian Campbell και η Charlotte Allen από το Αυστραλιανό Εθνικό Πανεπιστήμιο της Καμπέρα, πιστεύουν ότι τα περισσότερα από αυτά τα βήματα συμπίπτουν με τον σχηματισμό των υπερηπείρων.
Επιχειρηματολογούν ότι οι τεκτονικές συγκρούσεις που δημιούργησαν τις υπερηπείρους Σουπέρια, Κολούμπια, Ροδινία, Γκοντβάνα και Παγγαία, προκάλεσαν επιπλέον τον σχηματισμό υπερβουνών τα οποία γρήγορα εξερράγησαν, απελευθερώνοντας τεράστιες ποσότητες θρεπτικών ουσιών στους ωκεανούς και κατ' επέκταση προκαλώντας τον πολλαπλασιασμό φυκιών και βακτηρίων που παράγουν οξυγόνο.
Για να αποδείξουν τη θεωρία τους, οι επιστήμονες χρονολόγησαν κρυστάλλους ζιρκονίου που βρέθηκαν στα ιζήματα αρχαίων ποταμών και οι οποίοι, όπως πιστεύουν, κρυσταλλοποιήθηκαν όταν ο φλοιός της Γης έλιωσε και στη συνέχεια ψύχθηκε εκ νέου κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων. Η μαζική ιζηματοποίηση εκείνων των περιόδων θα μπορούσε ακόμη να είχε οδηγήσει στην αποθήκευση οργανικού άνθρακα και πυριτίου τα οποία αντιδρούν εύκολα με το οξυγόνο, επιτρέποντας την ακόμη μεγαλύτερη απελευθέρωση οξυγόνου στην ατμόσφαιρα.
Ωστόσο, ο γεωχημικός Dick Holland από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ επισημαίνει ότι δεν πραγματοποιήθηκαν σημαντικές τεκτονικές ανακατατάξεις κατά την περίοδο που συνέβη μεγάλης κλίμακας οξυγονοποίηση, πριν από περίπου 2,3 δισεκατομμύρια χρόνια. «Αυτή η ανακολουθία καταστρέφει την προτεινόμενη σύνδεση ανάμεσα στις συγκρούσεις των ηπείρων και τα επίπεδα του οξυγόνου». ''focus''
p.p
