Ο Okakura Kakuzo αναφέρει "Η εκτίμηση των λουλουδιών θα πρέπει να ήταν σύγχρονη με την ποίηση του έρωτα"... "Ο πρωτόγονος άνθρωπος, με το να προσφέρει το πρώτο λουλουδένιο στεφάνι στην αγαπημένη του, υψώθηκε πάνω από το θηρίο. Έγινε ανθρώπινος γιατί ξεπέρασε τις ωμές φυσικές του ανάγκες. Πέρασε στη σφαίρα της τέχνης γιατί διέκρινε τη χρησιμότητα του άχρηστου"[1].
Η γιαπωνέζικη παράδοση λέει ότι οι πρώτες συνθέσεις φτιάχτηκαν από μοναχούς όταν, μετά από κάποια θύελλα, μάζεψαν με συμπόνια τα ξεριζωμένα και σκόρπια λουλούδια και τα συγκέντρωσαν σε δοχεία με νερό για να παρατείνουν τη ζωή τους, να ελαφρύνουν τον πόνο τους και να τους προσφέρουν ένα ένδοξο θάνατο.
Πάντως, σε όλους τους πολιτισμούς η ανθοδετική τέχνη γεννήθηκε σαν μια προσφορά στους θεούς και οι πρώτες συνθέσεις τοποθετήθηκαν σαν θυσία στους βωμούς. Είναι η θυσία του ωραίου, η προσφορά της ζωής που ανανεώνεται κυκλικά και συνεχόμενα. Είναι το σύμβολο του εύθραυστου και του εφήμερου που, όμως, έχει μέσα του τη δύναμη της ανανέωσης, όπως είναι η ίδια η ζωή και η ανθρώπινη ύπαρξη.
Το άνθος είναι το σύμβολο της αρμονίας, παιδί της γης και του ουρανού. Από τη γη και την υγρασία αποκτά τη δύναμη εξάπλωσής του και τη στήριξή του. Από τον ουρανό και το φως, τη δύναμη της αύξησης και του ύψους. Θυσιασμένο ανάμεσα σε δύο αβύσσους, αναζητάει το φως σε μια προσπάθεια απελευθέρωσης.
Αυτά τα "όντα φωτός", όπως τα αποκάλεσε ο Jung, είναι το ίδιο το σύμβολο του πνευματικού εγώ του ανθρώπου, που παλεύει να υψωθεί πάνω από τα γήινα στοιχεία του για να αγγίξει το πνευματικό φως, για να ανθίσει από επαφή με τις ακτίνες του ηλίου της γνώσης. Και όταν ο άνθρωπος ανθίζει προσφέρει ότι καλύτερο έχει μέσα του, τον ανώτερο εαυτό του, όπως κάνει το λουλούδι, με το άρωμα και το χρώμα του.
Ο Παράκελσος μας λέει ότι τα φυτά είναι κανάλια κοσμικής ενέργειας και ότι κάθε μέρος του φυτού δέχεται την ευεργετική επίδραση των ενεργειών κάποιου πλανήτη. Έτσι, ο Κρόνος κυβερνάει τις ρίζες, ο Ερμής το σπόρο, η Σελήνη τα φύλλα και ο Δίας το καρπό. Τα άνθη, διοχετεύουν την ενέργεια της Αφροδίτης και είναι, επομένως, όντα αγάπης, ομορφιάς και ζωής. Ίσως γι' αυτό το λόγο έχει ειπωθεί για τα λουλούδια πως είναι "αστέρια πάνω στη γη".
Η προσφορά λουλουδιών και το στόλισμα χώρων με συνθέσεις ή βάζα είναι σήμερα, όχι μόνο μια κοινωνική συνήθεια αλλά και, όπως ήταν πάντοτε, ένα δείγμα αγάπης, εκτίμησης και ευαισθησίας. Όμως, γι' αυτό το ευγενικό σκοπό κόβονται καθημερινώς χιλιάδες λουλούδια σ' όλο τον κόσμο. Μπροστά στη θυσία τόσων λουλουδιών, ποια είναι η στάση μας; Δεν μπορεί μια τέχνη αγάπης και ευαισθησίας να μείνει αναίσθητη μπροστά στη σπατάλη και τη περιφρόνηση της ζωής, στην έλλειψη εκτίμησης του ωραίου, βλέπoντας λουλούδια πεταμένα ή μαραμένα στα βάζα τους. Τους αξίζει καλύτερη μοίρα.
"Γιατί να μην καταστρέψουμε τα λουλούδια αν μπορούν μ' αυτό τον τρόπο να αναπτυχθούν νέες μορφές που εξευγενίζουν την ιδέα του Κόσμου; Το μόνο που τους ζητάμε είναι να συμμετάσχουν στη θυσίας στο ωραίο. Θα εξιλεωθούμε για την πράξη μας αφιερώνoτας τους εαυτούς μας στη Γνησιότητα και την Απλότητα"[2]. "Να δείξουμε ευγνωμοσύνη στη θυσία των λουλουδιών, εφόσον πρόσφεραν τη ζωή τους και το άρωμά τους χωρίς να ζητήσουν αντάλλαγμα. Να τους επιτρέψουμε να πεθάνουν με αξιοπρέπεια" και "μεταφορικά, να είμαστε εμείς που προσφερόμαστε" μαζί τους, "το καλύτερο, το πιο αγνό και το πιο όμορφο μέρος του εαυτού μας".
Και εμείς οι άνθρωποι έχουμε πολλά να μάθουμε από αυτά τα εφήμερα όντα που αφήνουν την τελευταία τους πνοή στα χέρια μας, στα βάζα μας ή ακόμα στις γλάστρες και στους κήπους μας. Τους αξίζει η ίδια αγάπη που εκείνα προσφέρουν και ένα μεγάλος θαυμασμός.
Έτσι λοιπόν, η απλή διακόσμηση μετατρέπεται σε τέχνη και ακόμη περισσότερο, σ' ένα δρόμο αναζήτησης της ομορφιάς και του ίδιου του εαυτού μας, σ' ένα δρόμο διαλογισμού και μελέτης γιατί "η τέχνη είναι η σοφία που έγινε ομορφιά".
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η IKEBANA
Στην Ιαπωνία η τέχνη της ανθοδετικής είναι γνωστή με το όνομα "Ikebana", που προέρχεται από τις λέξεις Ikiru = αναζωογονώ και Hana = άνθος - κλαδί και σημαίνει αναζωογόνηση λουλουδιών ή ζωντανά λουλούδια. Η αναζωογόνηση των λουλουδιών γίνεται όχι μόνο με το να τα κρατάμε σε καθαρό και δροσερό νερό, αλλά και με το να τα "δυναμώνουμε" με τα συναισθήματά μας και εκείνα, με τη σειρά τους, να μπορούν να μεταφέρουν ένα "μήνυμα χωρίς λόγια" στους ανθρώπους που βλέπουν τη σύνθεσή μας.
Αλλά η αρχική ονομασία της Ikebana ήταν "ka-do", που σημαίνει "ο δρόμος των λουλουδιών", όπου το "Do" δεν είναι μόνο η εκμάθηση τεχνικών γνώσεων αλλά και ένας δρόμος αυτοπραγμάτωσης. "Η φιλοσοφία ενταγμένη στο μεταφυσικό και πνευματικό ταξίδι προς την ανακάλυψη του ποιοι πραγματικά είμαστε. Αυτό είναι το Do."[3]
Για όποιον βαδίζει αυτό το "Δρόμο των λουλουδιών", η Ικεμπάνα δεν είναι απλή διασκέδαση αλλά μια πραγματική ψυχαγωγία, ως "αγωγή της ψυχής". Είναι μια αναζήτηση της ομορφιάς της φύσης, μια διευθέτηση των αντιθέσεών της στην αναζήτηση της αρμονίας: γιατί στη φύση συνδυάζονται αρμονικά η δύναμη με την ευθραυστικότητα, το διαρκές με το εφήμερο, η κίνηση με την σταθερότητα, ο όγκος με το κενό, η ζωή με το θάνατο. Είναι μια γνώση, γιατί ο άνθρωπος μελετάει τους νόμους της φύσης, προσπαθώντας να αναγνωρίζει τις ουσίες των πραγμάτων, το αμετάκλητο και το αιώνιο. Αλλά αυτή η γνώση δεν είναι απλά ορθολογιστική: βασίζεται από τη μια στην πράξη και την εμπειρία και από την άλλη, στη λειτουργία του δεξιού ημισφαιρίου του εγκεφάλου που κατανοεί μέσα από την ταύτιση με τα αντικείμενα και επικοινωνεί μαζί τους με τη "γλώσσα της σιωπής", τη τόσο αγαπημένη γλώσσα των λουλουδιών. Είναι ένα είδος "απελευθέρωσης" του νου που οδηγεί στο διαλογισμό. Είναι ένας δρόμος που μπορεί να μας οδηγήσει στο βάθος του εαυτού μας.
Σχετικά με όλα αυτά που αναφέρθηκαν, ο Δάσκαλος Bokuyo Takeda είπε:
· "Η σωστή εργασία με τα άνθη εξευγενίζει την προσωπικότητα"
· "Ο άνθρωπος και το φυτό είναι θνητοί και μεταβλητοί: η σημασία και η ουσία της σύνθεσης των λουλουδιών είναι αιώνια"
· "Πρέπει να αναζητούμε την εξωτερική μορφή ξεκινώντας από την εσωτερική"
· " Τα υλικά που χρησιμοποιούνται δεν έχουν σημασία. Μόνο η ορθή σκέψη οδηγεί στο Θεό. Η προσφορά πρέπει να γίνεται με αυτή την σκέψη στο νου"
· "Η ομορφιά συνδυασμένη με την αρετή είναι μια δύναμη"
· Η απλή ομορφιά δεν οδηγεί πουθενά, συμπληρώνεται μόνο με το αληθινό συναίσθημα
Η Ικεμπάνα είναι ένας μακρύς δρόμος. Η τεχνική δεν είναι δύσκολη και μαθαίνεται γρήγορα αλλά ο Δρόμος των λουλουδιών είναι μια μακριά πορεία που βασίζεται στην επιμονή και την υπομονή.
Η Ικεμπάνα μπορεί να γίνει μια μεταφυσική εμπειρία ακόμα και για τον παρατηρητή, αν πλησιάσει τη σύνθεση με ανοιχτή ψυχή, αγάπη, διαίσθηση και προσπαθήσει να έχει ένα "σιωπηλό διάλογο" με τα άνθη. Μπροστά σε μια σύνθεση Ικεμπάνας ο παρατηρητής μπορεί να επικοινωνήσει με τον δημιουργό της αλλά και με τη φύση. Και, εν πάση περιπτώσει, η παρουσία των λουλουδιών πάντα βελτιώνει το περιβάλλον και τους ανθρώπους.
http://myvernews.blogspot.com/2010/10/ikebana.html
