Έλα όμως που μου αρέσουν τα ριάλιτι. Ειλικρινά. Από το πρώτο Big Brother μέχρι τον τελευταίο «Αγρότη, που μόνος του ψάχνει», τρελαίνομαι για ριάλιτι… Γιατί; Διότι εδώ δεν υπάρχουν τα στυλιζαρισμένα και αποκομμένα από την ελληνική πραγματικότητα σενάρια που κάποιος «δήθεν» έγραψε ή αντέγραψε. Εδώ μιλάμε για τη «πραγματική» καθημερινή νεοελληνική νοοτροπία, κακομοιριά, καπατσοσύνη, καγκουριά, αμορφωσιά κλπ κλπ. εκτεθειμένη φάτσα κάρτα στον πανταχού παρόντα αδυσώπητο φακό. Σαν ντοκιμαντέρ του Nova, μόνο που αντί για άγρια πεινασμένα ζώα, βλέπουμε κάποιους εξίσου άγριους συνέλληνες, να αλληλοσπαράσσονται.
Ποιος να το πίστευε, πριν από την έλευση των ριάλιτι, ότι η Ελλάδα σφύζει από wannabe σελέμπριτις, και από άπειρους σαλεμένους; Ποιος να πίστευε ότι το νεοελληνικό όνειρο είναι απλά «να πιάσουμε τη καλή» όσο πιο γρήγορα και ανώδυνα μπορούμε; Να γίνουμε τραγουδιστές ή παρουσιαστές; Μετερχόμενοι κάθε μέσου, όσο ξεφτιλιστικού; Ποιος να πίστευε πως αυτή είναι η Ελλάδα μας; Μάλλον μόνο η Ανίτα Πάνια.
Και έτσι είδαμε άσχετους θερμο-υδραυλικούς να γίνονται ποπ είδωλα εν ριπή οφθαλμού, είδαμε αγαθιάρικα κοριτσάκια της διασποράς να μεταμορφώνονται σε σέξι γατούλες ντίβες της πίστας, είδαμε λαϊκά παιδιά να μεταμορφώνονται σε διάσημους και περιζήτητους εραστές, αλαζονικά κοριτσάκια που έγιναν μοντέλα, και στη συνέχεια πορνοστάρ… Και τι δεν είδαμε; Εδώ είδαμε οικογενειάρχες να ανοίγουν τα εσώψυχά τους on camera, περιγράφοντας πως ζουν λάθρα με δανεικά, κλαψουρίζοντας για τις κακές τους επιλογές, για την άδικη κακούργα «κοινωνία που τους τσάκισε το όνειρο», την ίδια ώρα που χρεώνονται για να αγοράσουν …κάμπριο BMW στον τεμπελχανά κανακάρη τους. Ανερυθρίαστα!
Γνωρίζω την εξήγηση της ψυχολογίας για το λόγο που μας αρέσει να βλέπουμε τα χάλια των άλλων. Ενισχύουμε το εγώ μας. Αισθανόμαστε ανώτεροι. Μπορεί να είναι αλήθεια. Όμως προσωπικά πιστεύω πως εκπομπές τύπου Big Brother αποτελούν μια μοναδική ευκαιρία να παρατηρήσουμε ενδελεχώς την ανθρώπινη φύση, και μάλιστα από την άνεση του καναπέ μας. Είναι κάπως όπως τα περίφημα ψυχολογικά πειράματα των αμερικανικών πανεπιστημίων της δεκαετίας του`50, και του `60 που ανέτρεψαν την εικόνα για τον άνθρωπο, τον φασισμό, κλπ. Που απέδειξαν επιστημονικά, πως ο απλός καθημερινός άνθρωπος της διπλανής πόρτας είναι ικανός για το οτιδήποτε. Όποιος τα γνωρίζει, ασφαλώς και θα συμφωνεί. Είναι λοιπόν τα ριάλιτι, μια ευκαιρία να εξετάσουμε τον άνθρωπο in vivo και in vitro ταυτόχρονα. Με όλα του τα κουσούρια, και σε όλο του το μεγαλείο.
Που αλλού θα μπορούσαμε να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη και τη διαμόρφωση ανθρώπινων σχέσεων στη πραγματική τους κατάσταση, παρακολουθώντας τα πρόσωπα επί 24ωρης (αν θέλουμε) βάσης; Οι περισσότερες δικές μας σχέσεις, είναι εξ ορισμού σικέ. Όλοι μας παίζουμε κάποιο ρόλο, μέσα στην οικογένεια, στον επαγγελματικό μας χώρο, στη κοινωνία γενικότερα. Άρα, η εικόνα που έχουμε είναι στρεβλή. Μπορεί ο συνάδελφος να μας γλύφει, ή να χαριεντίζεται μαζί μας, και πίσω από τη πλάτη μας να μας συκοφαντεί. Δεν το γνωρίζουμε ούτε μπορούμε να το ξέρουμε. Στο Big Brother όμως το βλέπουμε καθαρά. Βλέπουμε πως όλοι αγαπιούνται στην αρχή, πως όλοι είναι κολλητοί στη συνέχεια, και πως με τη πρώτη ευκαιρία ο ένας θάβει τον άλλον, ψηφίζοντάς τον προς αποχώρηση επειδή «δεν ήρθαμε κοντά»… Οι εκπομπές ριάλιτι είναι ένα ορθάνοιχτο παράθυρο στις ανθρώπινες αδυναμίες, και ως τέτοιο θα πρέπει να το δούμε, εφόσον βέβαια μας ενδιαφέρει η ανθρώπινη φύση, και οι ανθρώπινες ατέλειες. Το μόνο μειονέκτημα του είναι ότι το δείγμα δεν είναι αντιπροσωπευτικό. Χρειάζεται ειδικού τύπου προσωπικότητα για να συμμετάσχει σε μια τέτοια εκπομπή, οπότε και η δεξαμενή των προσώπων και των χαρακτήρων, μπορεί να είναι ενδεικτική της κοινωνίας μας, δεν είναι όμως αντιπροσωπευτική αναλογικά. Δεν είναι τυχαίο που ελάχιστοι έως καθόλου παίκτες δεν διαθέτουν πανεπιστημιακή μόρφωση. Δεν είναι τυχαίο που η συντριπτική πλειοψηφία τους είναι εργαζόμενοι σε μπαρ. Δεν είναι τυχαίο που οι συζητήσεις των συμμετεχόντων (επί ώρες ατελείωτες) καταναλώνονται σε ασήμαντα πράγματα, σε ανθυπολεπτομέρειες της βαρεμάρας τους, και ποτέ μα ποτέ δεν ακούσαμε να θίγεται ένα ενδιαφέρον ζήτημα, πολιτικό, επιστημονικό, κάτι ενδιαφέρον τέλος πάντων. Είναι σαν να μη γνωρίζουν τίποτα. Και μάλλον έτσι είναι, αλλιώς δεν θα συμμετείχαν σε τέτοιου είδους «πείραμα». Εκπροσωπούν δηλαδή, το απόλυτο τίποτα όσον αφορά πνευματικές αναζητήσεις και ενδιαφέροντα. Αλλά έτσι δεν είμαστε και οι περισσότεροι; Ακόμη όμως και έτσι, το ενδιαφέρον είναι μεγάλο. Και προσωπικά τρελαίνομαι να παρακολουθώ τις ίντριγκες, τις ραδιουργίες, τις μηχανορραφίες, και όλα τα τερτίπια στα οποία καταφεύγουν κάποιοι συμπατριώτες μας, προκειμένου να πιάσουν τη καλή. Όπως την εννοεί ο καθένας. Άλλοι για να πάρουν τα χρήματα, άλλοι για να γίνουν γνωστοί, άλλοι για να πάρουν εκπομπή, άλλοι για να ανεβάσουν το κασέ τους στη βίζιτα, άλλοι για να βρουν γκόμενα, και άλλοι γιατί απλά είναι τρελαμένοι. Όπως άλλωστε είμαστε και οι περισσότεροι. Απλά δεν το δείχνουμε στο πανελλήνιο. Τουλάχιστον με αυτό τον τρόπο
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ
