Δέκα χρόνια μετά την πρώτη απόπειρα συγχώνευσης των δύο τραπεζών από τον αείμνηστο Θ. Καρατζά και τον Γ. Κωστόπουλο, το εγχείρημα επαναλαμβάνεται σε διαφορετικές συνθήκες, τέτοιες που το ανάγουν σε «εθνική υπόθεση», καθώς έρχεται σε μια στιγμή κρίσης και ανάγκης τολμηρών αποφάσεων για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Την ίδια στιγμή, η πρόταση της Εθνικής προς την Alpha Bank και η απόρριψή της από την δεύτερη θέτει σε κινητοποίηση το σύνολο των εγχώριων τραπεζών, ανοίγοντας ξανά τον μεταξύ τους διάλογο για συγχωνεύσεις και, βεβαίως, για περαιτέρω κεφαλαιακές ενισχύσεις.
Οι συζητήσεις Εθνικής και Alpha Bank ήρθαν πρόωρα στη δημοσιότητα, αναγκάζοντας χθες την Εθνική, εν μέσω ξαφνικής φημολογίας, να δώσει στη δημοσιότητα την πρότασή της προς την Alpha Bank και το διοικητικό συμβούλιο της τελευταίας να συνεδριάσει εκτάκτως, ενώ κάτι τέτοιο ήταν προγραμματισμένο για την Τρίτη 22 Φεβρουαρίου.
Όπως αποκάλυψε η Εθνική, η προσέγγιση της Alpha Bank έγινε από τις 18 Ιανουαρίου. Συγκεκριμένα, η Εθνική υπέβαλε στην Alpha πρόταση για φιλική συγχώνευση των δύο τραπεζών, την οποία είχε ήδη εγκρίνει η Επιτροπή Στρατηγικής της Εθνικής Τράπεζας, τα εκτελεστικά μέλη του διοικητικού της συμβουλίου και ο εκπρόσωπος του ελληνικού Δημοσίου.
Στις 3 Φεβρουαρίου 2011, η Εθνική και η Alpha υπέγραψαν συμφωνία εμπιστευτικότητας, αποκλειστικών διαπραγματεύσεων και αποχής από λήψη εναλλακτικών μέτρων και τα αντίστοιχα στελέχη διοίκησης εισήλθαν σε συζητήσεις σχετικά με τους όρους της ανωτέρω πρότασης.
Με την πρόταση της Εθνικής, οι μέτοχοι της Alpha λαμβάνουν 8 νέες μετοχές της Εθνικής για κάθε 11 υφιστάμενες μετοχές της Alpha, ήτοι σχέση ανταλλαγής 0,727 μετοχές της Εθνικής για κάθε μια μετοχή της Alpha. Η ανωτέρω σχέση ανταλλαγής εμπεριέχει premium 23,4% επί της τιμής κλεισίματος της Alpha κατά την 17η Ιανουαρίου 2011, (την προηγούμενη ημέρα της υποβολής της πρότασης της ΕΤΕ προς την Alpha Bank), premium 18,5% επί της σχέσης ανταλλαγής Alpha/ Έθνική κατά την 17η Φεβρουαρίου 2011 (την τελευταία ημέρα διαπραγμάτευσης πριν από την ημερομηνία ανακοίνωσης της πρότασης) και premium 23,7% ως προς τη μέση σχέση ανταλλαγής των τελευταίων 12 μηνών προ της 17ης Ιανουαρίου 2011.
Με την ανωτέρω σχέση ανταλλαγής, η σχετική συμμετοχή των μετόχων της Εθνικής και της Alpha στο ενιαίο σχήμα θα είναι περίπου 71% και 29%, αντίστοιχα, ενώ οι άμεσες συμμετοχές του ελληνικού Δημοσίου και των ευρύτερων φορέων κοινωνικής ασφάλισης θα διαμορφωθούν σε 0,9% και 12%, αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τους κύκλους της Εθνικής, με την πρόταση της ΕΤΕ οι μέτοχοι της Alpha αυξάνουν την περιουσία τους κατά 50% - 60%, προσφορά που δεν έχει προηγούμενο ούτε σε περιπτώσεις επιθετικών εξαγορών. Η Εθνική εκτιμά ότι με την προτεινόμενη συγχώνευση θα αυξηθούν τόσο τα κέρδη ανά μετοχή, όσο και η αξία των δύο τραπεζών από τον πρώτο κιόλας χρόνο μετά την ολοκλήρωσή της.
Τα οφέλη για τους μετόχους αμφοτέρων των τραπεζών προκύπτουν από τις ευρύτατες συνέργειες που θα προκύψουν με τη δημιουργία ενιαίου σχήματος και οι οποίες υπολογίζονται σε 550 – 700 εκατ. ευρώ ετησίως. Αυτές θα προκύψουν από α) σημαντικές οικονομίες κλίμακας στις υποστηρικτικές υποδομές και τις απαιτούμενες επενδύσεις, β) βελτιστοποίηση των διεθνών δραστηριοτήτων, γ) μείωση των γενικών και διοικητικών δαπανών εντός και εκτός Ελλάδος, δ) εξορθολογισμό του κόστους άντλησης κεφαλαίων και ενίσχυση των εσόδων από την ευθυγράμμιση των βέλτιστων πρακτικών των δύο τραπεζών.
Ένα ενιαίο σχήμα Εθνικής - Alpha Bank μπορεί να δημιουργήσει τη μεγαλύτερη και κεφαλαιακά ισχυρότερη τράπεζα στην Ελλάδα με ισχυρή βάση ρευστότητας, καθώς και μια τράπεζα με ηγετική θέση στη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Το ενιαίο σχήμα, με σύνολο ενεργητικού περί τα 200 δισ. ευρώ, θα είναι η 27η μεγαλύτερη τράπεζα στην Ευρώπη και η 28η από πλευράς κεφαλαιοποίησης.
Σύμφωνα με τις υπόλοιπες παραδοχές της πρότασης της Εθνικής Τράπεζας, η κεφαλαιακή επάρκεια του ενιαίου ομίλου, μετά και την ολοκλήρωση του β΄ σταδίου του προγράμματος κεφαλαιακής ενίσχυσης της ΕΤΕ με την διάθεση του 20% της Finansbank, θα έχει pro forma δείκτη κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων (core Tier I) 10,7% στο τέλος του γ΄ τριμήνου 2010, επίπεδο που τον κατατάσσει μεταξύ των κορυφαίων ευρωπαϊκών τραπεζών με την ισχυρότερη κεφαλαιακή επάρκεια.
Ο συνδυασμός των ισχυρών καταθετικών βάσεων και των δύο τραπεζών θα διαμορφώσει τη σχέση δανείων προς καταθέσεις της ενιαίας τράπεζας στο 109% (τέλος γ΄ τριμήνου 2010), από τις καλύτερες στην Ευρώπη. Ισχυρή κεφαλαιακή επάρκεια και υψηλή ρευστότητα θα επιτρέψουν στο ενιαίο σχήμα ταχύτερη απεμπλοκή από τη χρηματοδότηση της ΕΚΤ και συνακόλουθα μεγαλύτερη ευχέρεια χρηματοδότησης της ελληνικής Οικονομίας.
Την ενθάρρυνσή της σε πρωτοβουλίες όπως αυτή της Εθνικής, έδωσε άμεσα η κυβέρνηση, με τον υπουργό Οικονομίας Γ. Παπακωνσταντίνου να δηλώνει ότι τέτοιες κινήσεις, οι οποίες αποβλέπουν στην ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος και στην ταχύτερη έξοδο από την κρίση, δείχνουν πως οι τράπεζες δεν μένουν αμέτοχες και αδιάφορες στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν.
