Το μέχρι σήμερα ισχύον οικονομικό σύστημα εργάζεται με το χρήμα, με το πληρώνω, εισπράττω, κάνω επένδυση, θέλω τόκους, κέρδη, μεγιστοποίηση του κέρδους. Δημιουργία αναγκών στους απρόσωπους άλλους, όσο το δυνατόν περισσότερες, άσχετα αν είναι πραγματικές, για να επενδύω με κέρδη, προκαλώ σπατάλη, δεν μ’ ενδιαφέρει, δημιουργώ ανισότητες, φτώχεια σε άλλους, δεν μ’ ενδιαφέρει. Θέλω μόνο...
απόδοση σε χρήμα, σε καταθέσεις, σε υλικά αγαθά, συμμετοχή σε νέες επενδύσεις που θα αποδίδουν περισσότερο. Δεν με ενδιαφέρουν οι άλλοι. Μεταφέρω τα χρήματα, τις επενδύσεις εκεί που έχω την λιγότερη επιβάρυνση, δηλαδή φόρους, εργατικά, πρώτες ύλες κλπ. Γιατί να μειώνεται η απόδοση του κεφαλαίου μου;
Αν κάποιος διευθυντής τράπεζας, εταιρείας χρηματοπιστωτικής, παραγωγικής κλπ. μου μειώνει την απόδοση των κεφαλαίων μου, εγώ ως μέτοχος τον αποκεφαλίζω, τον βγάζω και βάζω άλλον, τον πληρώνω καλά για ν’ αποδίδουν τα κεφάλαιά μου όλο και περισσότερο οπουδήποτε πάνω στη Γη και πέραν αυτής αν συμφέρει. Και πάντοτε θα συμφέρει όσο γίνεται υπερκατανάλωση. Χρειάζομαι πρώτες ύλες, ενέργεια, τότε θα εξαντλώ κάθε δυνατότητα μου προσφέρει η τεχνολογία: πυρηνικά, ορυκτά, βία, πλύση εγκεφάλου, παραπλάνηση κ.ο.κ.
Αυτό το μοντέλο οικονομίας, κοινωνίας έφτασε σε κρίσιμο σημείο και πρέπει κάτι νέο, κάτι εντελώς διαφορετικό να γεννηθεί. Χρειάζομαι έμπνευση, ένα όνειρο να δω, χρειάζομαι μια ηθική φαντασία. Μετά θα χρειαστώ μια ηθική τεχνική, μια μεθόδευση για το πώς μπορεί να πραγματοποιηθεί το όνειρο, να προσαρμοστεί στα δεδομένα της φύσης της Γης και στις πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου, στη διαιώνιση της ζωής της Γης.
Φαντάζομαι, ονειρεύομαι μια κοινωνία, στην οποία ο κάθε άνθρωπος:
1. Προσφέρει δωρεάν το άριστο και μέγιστο που μπορεί σύμφωνα με τις ικανότητές του.
2. Παίρνει δωρεάν από τις συνολικές προσφορές το πραγματικά αναγκαίο μερίδιο.
Οι προσφορές οργανώνονται με έντιμη συνεργασία εθελοντικά. Δεν υπάρχουν χρήματα, πιστωτικές κάρτες, λογαριασμοί, τράπεζες κλπ. Δεν παίρνω κάποια απόδειξη γι ό,τι προσέφερα μόνος μου ή συλλογικά. Η κάθε μου προσφορά στο σύνολο είναι συγχρόνως η ικανοποίησή μου.
Μελετούμε με άλλους συλλογικά, τι ανάγκες υπάρχουν στην κοινωνία: σε τροφή, ένδυση, στέγη, παιδεία, μόρφωση, αναψυχή, πνευματική εξέλιξη, τι χρειάζεται ν’ ανακαλύψουμε, να τελειοποιήσουμε σε υλικά είδη, σε υπηρεσίες κλπ.
Μετά μελετούμε, μεθοδεύουμε και εκτελούμε την παραγωγή όλων αυτών. Ο καθένας βρίσκει την πιο αποτελεσματική δυνατότητα προσφοράς. Μάλιστα η παιδεία αρχικά έχει στόχο την αρμονική ανάπτυξη σωματικά, ψυχικά, πνευματικά του νέου ανθρώπου και τελικά την ανακάλυψη και εξέλιξη των ικανοτήτων του καθενός, των κλίσεων και ταλέντων του.
Μετά συνειδητοποιώ ποιες είναι οι πραγματικές μου ανάγκες, ώστε να μπορώ να προσφέρω το άριστο στο σύνολο για όσο χρόνο μπορώ. Χρησιμοποιώ το ελάχιστο για να περισσεύει από την συνολική προσφορά για όλους. Όταν έχω κάποιο πρόβλημα υγείας π.χ. δέχομαι να ζω από την συνολική προσφορά της κοινωνίας και χωρίς να προσφέρω. Σε κάθε κοινωνία προσφέρουμε δωρεάν τα αναγκαία π.χ. στα παιδιά, στους ασθενείς, στους υπερήλικες.
Φανταστείτε λοιπόν μια τέτοια κοινωνία. Σ’ αυτήν δεν υπάρχει πληρώνω και εισπράττω. Δεν υπάρχουν αμοιβές, μισθοί που δεν επαρκούν, άδικη εκμετάλλευση. Δεν υπάρχουν καθόλου ασφαλιστικά ταμεία, δεν υπάρχουν φόροι, τέλη κλπ. Όλα είναι δωρεάν. Δωρεάν δίνω και δωρεάν παίρνω ό,τι πραγματικά χρειάζομαι.
Και τα κοινά γίνονται από προσφορά ορισμένων ανθρώπων. Συμφωνούμε να κάνουμε θητεία για τα κοινά με κλήρωση των ικανών σε επίπεδο δήμου. Από τον κάθε δήμο βγαίνει εκπρόσωπος για περιφέρεια πολλών δήμων και από κάθε περιφέρεια εκπρόσωπος για τη όλη τη χώρα. Οι αποφάσεις για τη χώρα κρίνονται και εγκρίνονται από τις περιφέρειες. Η αποφάσεις των περιφερειών από τους δήμους της περιφέρειας αυτής και τέλος οι αποφάσεις του κάθε δήμου από τους κατοίκους του.
Αυτά όλα χοντρικά και γενικά. Το σχέδιο αυτό σκέψεων θα συμπληρωθεί και βελτιωθεί με ανταλλαγή απόψεων αλλά πάντα να έχουμε υπ’ όψη μας μια ηθική φαντασία και μια ηθική τεχνική. Ηθική σημαίνει αγάπη του καθενός προς τον άλλον, προς την κοινωνία που ζει. Τεχνική σημαίνει λογική, επιστράτευση γνώσεων, έρευνα σε κάθε πεδίο, ώστε να βγαίνει το αποτέλεσμα που συνέλλαβα με ηθική φαντασία.
Ωραία ουτοπία θα πείτε! Για συλλογιστείτε όμως, μήπως το σημερινό οικονομικό και κοινωνικό σύστημα με τα δάνεια, τις χρηματοπιστωτικές εταιρείες, τον κοινοβουλευτισμό, τον χρηματισμό, την φορολογία, την αμοιβαία καχυποψία, τα ανεπαρκή ασφαλιστικά ταμεία, τις οικονομικές κρίσεις, την αδυναμία από την μια για αξιοπρεπή ζωή των πολλών και τον υπέρογκο πλουτισμό κάποιων από την άλλη, την εγκληματικότητα σε διάφορα επίπεδα, την απληστία. Μήπως αυτό το σύστημα τελικά έφτασε στην ουτοπία και πρέπει να το αλλάξουμε ριζικά; Αυτό είναι το μεγάλο ερωτηματικό.
Προτάσεις
Αρχίστε σε ομάδες να συζητάτε τις ιδέες αυτές. Τι μπορείτε να κάνετε ως δοκιμαστικό στάδιο στην περιοχή σας. Να κάνετε κάτι που να έχει κάποια στοιχεία απ’ αυτό που ονειρεύεστε.
Μια ιδέα θα ήταν να δημιουργήσετε έναν χώρο συνάντησης, όπου θα προσφέρονται είδη δωρεάν. Οι περισσότεροι έχουμε πράγματα στα σπίτια μας, σε χώρους εργασίας που δεν τα χρησιμοποιούμε, π.χ. ρούχα, βιβλία, συσκευές, παιχνίδια κλπ. Ας τα προσφέρουμε σ’ αυτόν το χώρο δωρεάν. Ας τα παίρνουν όσοι τα χρειάζονται. Ας προσφέρουμε δωρεάν πάντα σ’ αυτό το χώρο, όσοι έχουν την δυνατότητα, κάτι καλλιτεχνικό, μουσική, θέατρο. Δημιουργείστε ερασιτεχνικό θίασο. Άλλοι ας διασκευάσουν ή γράψουν θεατρικά έργα για έναν τέτοιο θίασο. Άλλοι ας προσφέρουν υπηρεσίες δωρεάν, π.χ. συμβουλές, μαθήματα κλπ. Συμφωνείτε από την αρχή όλα να γίνονται με σεβασμό της ελευθερίας του άλλου και χωρίς υστεροβουλία, χωρίς κρυφούς σκοπούς. Κάντε αυτό το πείραμα ή κάτι άλλο καλύτερο που θα φανταστείτε και θα οργανώσετε με συνεργασία. Στις σκέψεις σας έχετε απόλυτη ελευθερία. Στην οργάνωση και πραγματοποίηση εργάζεστε με αδελφοσύνη. Και τέλος σε όσα συμφωνείτε να ισχύουν μεταξύ σας ως θεσμοί, ισχύουν για όλους, υπάρχει ισότητα.
Είμαι πρόθυμος να συμμετάσχω σε σχετικές συζητήσεις.
Γαβριήλ Πανάγος
logioshermes.blogspot.com
Αν κάποιος διευθυντής τράπεζας, εταιρείας χρηματοπιστωτικής, παραγωγικής κλπ. μου μειώνει την απόδοση των κεφαλαίων μου, εγώ ως μέτοχος τον αποκεφαλίζω, τον βγάζω και βάζω άλλον, τον πληρώνω καλά για ν’ αποδίδουν τα κεφάλαιά μου όλο και περισσότερο οπουδήποτε πάνω στη Γη και πέραν αυτής αν συμφέρει. Και πάντοτε θα συμφέρει όσο γίνεται υπερκατανάλωση. Χρειάζομαι πρώτες ύλες, ενέργεια, τότε θα εξαντλώ κάθε δυνατότητα μου προσφέρει η τεχνολογία: πυρηνικά, ορυκτά, βία, πλύση εγκεφάλου, παραπλάνηση κ.ο.κ.
Αυτό το μοντέλο οικονομίας, κοινωνίας έφτασε σε κρίσιμο σημείο και πρέπει κάτι νέο, κάτι εντελώς διαφορετικό να γεννηθεί. Χρειάζομαι έμπνευση, ένα όνειρο να δω, χρειάζομαι μια ηθική φαντασία. Μετά θα χρειαστώ μια ηθική τεχνική, μια μεθόδευση για το πώς μπορεί να πραγματοποιηθεί το όνειρο, να προσαρμοστεί στα δεδομένα της φύσης της Γης και στις πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου, στη διαιώνιση της ζωής της Γης.
Φαντάζομαι, ονειρεύομαι μια κοινωνία, στην οποία ο κάθε άνθρωπος:
1. Προσφέρει δωρεάν το άριστο και μέγιστο που μπορεί σύμφωνα με τις ικανότητές του.
2. Παίρνει δωρεάν από τις συνολικές προσφορές το πραγματικά αναγκαίο μερίδιο.
Οι προσφορές οργανώνονται με έντιμη συνεργασία εθελοντικά. Δεν υπάρχουν χρήματα, πιστωτικές κάρτες, λογαριασμοί, τράπεζες κλπ. Δεν παίρνω κάποια απόδειξη γι ό,τι προσέφερα μόνος μου ή συλλογικά. Η κάθε μου προσφορά στο σύνολο είναι συγχρόνως η ικανοποίησή μου.
Μελετούμε με άλλους συλλογικά, τι ανάγκες υπάρχουν στην κοινωνία: σε τροφή, ένδυση, στέγη, παιδεία, μόρφωση, αναψυχή, πνευματική εξέλιξη, τι χρειάζεται ν’ ανακαλύψουμε, να τελειοποιήσουμε σε υλικά είδη, σε υπηρεσίες κλπ.
Μετά μελετούμε, μεθοδεύουμε και εκτελούμε την παραγωγή όλων αυτών. Ο καθένας βρίσκει την πιο αποτελεσματική δυνατότητα προσφοράς. Μάλιστα η παιδεία αρχικά έχει στόχο την αρμονική ανάπτυξη σωματικά, ψυχικά, πνευματικά του νέου ανθρώπου και τελικά την ανακάλυψη και εξέλιξη των ικανοτήτων του καθενός, των κλίσεων και ταλέντων του.
Μετά συνειδητοποιώ ποιες είναι οι πραγματικές μου ανάγκες, ώστε να μπορώ να προσφέρω το άριστο στο σύνολο για όσο χρόνο μπορώ. Χρησιμοποιώ το ελάχιστο για να περισσεύει από την συνολική προσφορά για όλους. Όταν έχω κάποιο πρόβλημα υγείας π.χ. δέχομαι να ζω από την συνολική προσφορά της κοινωνίας και χωρίς να προσφέρω. Σε κάθε κοινωνία προσφέρουμε δωρεάν τα αναγκαία π.χ. στα παιδιά, στους ασθενείς, στους υπερήλικες.
Φανταστείτε λοιπόν μια τέτοια κοινωνία. Σ’ αυτήν δεν υπάρχει πληρώνω και εισπράττω. Δεν υπάρχουν αμοιβές, μισθοί που δεν επαρκούν, άδικη εκμετάλλευση. Δεν υπάρχουν καθόλου ασφαλιστικά ταμεία, δεν υπάρχουν φόροι, τέλη κλπ. Όλα είναι δωρεάν. Δωρεάν δίνω και δωρεάν παίρνω ό,τι πραγματικά χρειάζομαι.
Και τα κοινά γίνονται από προσφορά ορισμένων ανθρώπων. Συμφωνούμε να κάνουμε θητεία για τα κοινά με κλήρωση των ικανών σε επίπεδο δήμου. Από τον κάθε δήμο βγαίνει εκπρόσωπος για περιφέρεια πολλών δήμων και από κάθε περιφέρεια εκπρόσωπος για τη όλη τη χώρα. Οι αποφάσεις για τη χώρα κρίνονται και εγκρίνονται από τις περιφέρειες. Η αποφάσεις των περιφερειών από τους δήμους της περιφέρειας αυτής και τέλος οι αποφάσεις του κάθε δήμου από τους κατοίκους του.
Αυτά όλα χοντρικά και γενικά. Το σχέδιο αυτό σκέψεων θα συμπληρωθεί και βελτιωθεί με ανταλλαγή απόψεων αλλά πάντα να έχουμε υπ’ όψη μας μια ηθική φαντασία και μια ηθική τεχνική. Ηθική σημαίνει αγάπη του καθενός προς τον άλλον, προς την κοινωνία που ζει. Τεχνική σημαίνει λογική, επιστράτευση γνώσεων, έρευνα σε κάθε πεδίο, ώστε να βγαίνει το αποτέλεσμα που συνέλλαβα με ηθική φαντασία.
Ωραία ουτοπία θα πείτε! Για συλλογιστείτε όμως, μήπως το σημερινό οικονομικό και κοινωνικό σύστημα με τα δάνεια, τις χρηματοπιστωτικές εταιρείες, τον κοινοβουλευτισμό, τον χρηματισμό, την φορολογία, την αμοιβαία καχυποψία, τα ανεπαρκή ασφαλιστικά ταμεία, τις οικονομικές κρίσεις, την αδυναμία από την μια για αξιοπρεπή ζωή των πολλών και τον υπέρογκο πλουτισμό κάποιων από την άλλη, την εγκληματικότητα σε διάφορα επίπεδα, την απληστία. Μήπως αυτό το σύστημα τελικά έφτασε στην ουτοπία και πρέπει να το αλλάξουμε ριζικά; Αυτό είναι το μεγάλο ερωτηματικό.
Προτάσεις
Αρχίστε σε ομάδες να συζητάτε τις ιδέες αυτές. Τι μπορείτε να κάνετε ως δοκιμαστικό στάδιο στην περιοχή σας. Να κάνετε κάτι που να έχει κάποια στοιχεία απ’ αυτό που ονειρεύεστε.
Μια ιδέα θα ήταν να δημιουργήσετε έναν χώρο συνάντησης, όπου θα προσφέρονται είδη δωρεάν. Οι περισσότεροι έχουμε πράγματα στα σπίτια μας, σε χώρους εργασίας που δεν τα χρησιμοποιούμε, π.χ. ρούχα, βιβλία, συσκευές, παιχνίδια κλπ. Ας τα προσφέρουμε σ’ αυτόν το χώρο δωρεάν. Ας τα παίρνουν όσοι τα χρειάζονται. Ας προσφέρουμε δωρεάν πάντα σ’ αυτό το χώρο, όσοι έχουν την δυνατότητα, κάτι καλλιτεχνικό, μουσική, θέατρο. Δημιουργείστε ερασιτεχνικό θίασο. Άλλοι ας διασκευάσουν ή γράψουν θεατρικά έργα για έναν τέτοιο θίασο. Άλλοι ας προσφέρουν υπηρεσίες δωρεάν, π.χ. συμβουλές, μαθήματα κλπ. Συμφωνείτε από την αρχή όλα να γίνονται με σεβασμό της ελευθερίας του άλλου και χωρίς υστεροβουλία, χωρίς κρυφούς σκοπούς. Κάντε αυτό το πείραμα ή κάτι άλλο καλύτερο που θα φανταστείτε και θα οργανώσετε με συνεργασία. Στις σκέψεις σας έχετε απόλυτη ελευθερία. Στην οργάνωση και πραγματοποίηση εργάζεστε με αδελφοσύνη. Και τέλος σε όσα συμφωνείτε να ισχύουν μεταξύ σας ως θεσμοί, ισχύουν για όλους, υπάρχει ισότητα.
Είμαι πρόθυμος να συμμετάσχω σε σχετικές συζητήσεις.
Γαβριήλ Πανάγος
logioshermes.blogspot.com