Εδώ και έναν μήνα ο υπουργός Οικονομικών είναι παρών - απών στις συζητήσεις και τις «διαπραγματεύσεις», καθώς η σοβαρή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η οικονομία απαιτεί πείρα και εύστοχες κινήσεις, κάτι που, όπως φαίνεται, δεν διαθέτει.
Έτσι ο Γ. Παπακωνσταντίνου έχει παραδώσει εν λευκώ στην τρόικα την κατάρτιση του νέου μνημονίου και έθεσε ως μοναδικό όρο την πολιτική του προστασία (και επιβίωση) από πλευράς της. Η κυβέρνηση ετοιμάζεται να πανηγυρίσει (;) τη νέα δανειακή σύμβαση και το νέο πακέτο λιτότητας ως μια επιτυχία και την εκταμίευση της πέμπτης δόσης ως μια επιβράβευση των δανειστών μας για τη καλή διαγωγή που δείξαμε.
Ωστόσο, όπως έχουμε γράψει και την προηγούμενη εβδομάδα, ουδέποτε απειλήθηκε πραγματικά η εκταμίευση της επόμενης δόσης, και όλο το πανηγύρι που στήθηκε με διαρροές και δηλώσεις, εντός και εκτός συνόρων, αποσκοπούσε πρωτίστως στον εκφοβισμό των βουλευτών και της βάσης του ΠΑΣΟΚ ώστε να ψηφίσουν το νέο μνημόνιο όταν θα κατατεθεί στη Βουλή. Και δευτερευόντως στο να πιεστούν τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην – επικοινωνιακή – συναίνεση.
Το μπαράζ της φημολογίας για στάση πληρωμών στο Δημόσιο, που ξεκίνησε από δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών, έχει δημιουργήσει ένα εκρηκτικό κλίμα – κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό – που δύσκολα θα αποκατασταθεί. Και αυτό επειδή η λύση που προωθείται είναι λύση πανικού, κοντόφθαλμη και βραχυχρόνια, η οποία μπορεί να βγάλει σώα τη χώρα τον Ιούνιο, δεν εγγυάται όμως τι θα γίνει τους επόμενους μήνες.
Όλα αυτά τη στιγμή που ήδη σφραγίστηκε ο κατώτατος μισθός των 500 ευρώ για τους νέους εργαζομένους έως 25 ετών. Πεντακόσια ευρώ για αυτούς που διαδηλώνουν μαζικά στην πλατεία Συντάγματος και μουντζώνουν τους 300 βουλευτές, οι οποίοι θα επικυρώσουν ότι πρέπει κάποιος να χτίσει μια νέα ζωή πάνω σε 500 ευρώ, χωρίς ασφάλιση και με πλήρη φορολόγηση!
Κρυφή και η νέα δανειακή
Κοινός παρονομαστής για όλα τα σενάρια που εξετάζουν αυτή τη στιγμή οι δανειστές μας είναι η υπογραφή νέου μνημονίου σκληρής λιτότητας και υψηλών φόρων και οι μαζικές αποκρατικοποιήσεις. Εννοείται και οι απολύσεις στο Δημόσιο, που βεβαίως δεν είναι νέο φρούτο, αλλά δρομολογήθηκε από τον περασμένο Οκτώβριο.
Πληροφορίες του «Π» αναφέρουν ότι η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί πως στις αποκρατικοποιήσεις θα μπουν όλοι οι κρατικοί πόροι και όχι μόνο αυτοί που έχει προαναγγείλει. Η νέα εταιρεία, στην οποία θα συμμετέχουν και θα συναποφασίζουν ξένοι επιτηρητές με δικαίωμα βέτο, θα αποφασίζει τι και πώς θα πωλείται και θα αξιοποιείται. Από εταιρείες μέχρι γη και φυσικούς πόρους.
Το Μαξίμου ψάχνει αυτή τη στιγμή τρόπο να σερβίρει την απόφαση αυτή, ενώ εξετάζει την περίπτωση οι λεπτομέρειες της νέας δανειακής σύμβασης να μην κατατεθούν στη Βουλή, όπως έγινε και με την πρώτη σύμβαση. Αντί γι’ αυτό θα παρουσιαστεί το γενικό πλαίσιο του μνημονίου. Αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο ουδέποτε υπήρχε σοβαρή πρόταση για δημοψήφισμα, αφού θα έπρεπε να φανερωθεί η συμφωνία στην ολότητά της πριν ψηφίσουν οι πολίτες.
Οι «λύσεις» και τα σενάρια
Με αυτά τα δεδομένα θα εκταμιευθεί η πέμπτη δόση των 12 δισ. ευρώ. Σε περίπτωση που το ΔΝΤ δεν δώσει το πράσινο φως για τα 3,3 δισ. που του αναλογούν, τότε η Ε.Ε. θα σπεύσει να καλύψει μέρος τους μέσω του προσωρινού μηχανισμού EFSF, ενώ το υπόλοιπο θα καλυφθεί από δημοπρασίες εντόκων γραμματίων του ελληνικού Δημοσίου.
1Το πρώτο σενάριο λέει ότι μέχρι το τέλος Ιουνίου, μαζί με την επόμενη δόση, θα αποφασιστεί και νέα δανειακή βοήθεια. Το ύψος της ποικίλλει και διαρροές κάνουν λόγο για δάνειο που δεν θα ξεπεράσει τα 35 δισ. ευρώ, ένα πρόχειρο δάνειο δηλαδή που θα ικανοποιεί το ΔΝΤ, θα μας βγάλει από τον βραχνά του 2012 και της επιστροφής στις αγορές μέχρι να έρθει το 2013 και να μπει σε λειτουργία ο μόνιμος μηχανισμός ESM, που προβλέπει ελεγχόμενη πτώχευση.
Αυτό φαίνεται πως προωθεί η Γερμανία, που θέλει να βάλει στο τραπέζι όσο λιγότερα χρήματα γίνεται. Βεβαίως, αυτό δεν μας θωρακίζει καθόλου από το σφυροκόπημα των αγορών και απλώς μεταθέτει το πρόβλημα μη βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους μερικούς μήνες αργότερα.
Επιπλέον η Ε.Ε. βρίσκεται σε επεξεργασία πρότασης για την έναρξη διαπραγματεύσεων με τους κατόχους ελληνικών ομολόγων, οι οποίοι θα ανταλλάξουν τα ομόλογα που λήγουν την περίοδο 2012-2014 με άλλα μεγαλύτερης διάρκειας. Βεβαίως κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι όλοι οι ομολογιούχοι θα συμφωνήσουν και ότι η έκβαση των διαπραγματεύσεων δεν θα πάρει κάποια στιγμή άσχημη τροπή.
2Το δεύτερο σενάριο κάνει λόγο για υπογραφή μνημονίου και ως αντάλλαγμα μια πολιτική απόφαση - δέσμευση της Ε.Ε. ότι θα παραχωρήσει νέο δάνειο εάν η Ελλάδα δεν καταφέρει να επανέλθει στις αγορές το 2012, χωρίς να δίνει λεπτομέρειες και το ύψος της βοήθειας. Με αυτή τη λογική πορεύονται οι σκληροπυρηνικές χώρες, που θέλουν πρώτα να δουν αποτελέσματα από τα νέα μέτρα και τις αποκρατικοποιήσεις και μετά να αποφασίσουν αν θα βάλουν το χέρι στην τσέπη.
3Το τρίτο σενάριο είναι αυτό που προωθεί η ΕΚΤ. Θέλει το νέο μνημόνιο και τις μαζικές αποκρατικοποιήσεις ως αντάλλαγμα για νέο δάνειο μέσω του EFSF που θα φθάσει μέχρι και τα 90 δισ. ευρώ. Μέρος όμως του δανείου θα πρέπει να πάει στην επαναγορά ομολόγων, ώστε να σταματήσει η ΕΚΤ το έκτακτο πρόγραμμά της. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα θα κληθεί με νέο δάνειο να επαναγοράσει το χρέος της με έκπτωση και να φορτωθεί μεγάλο μέρος των ομολόγων που έχει στα χέρια της η ΕΚΤ.
Κανείς δεν είναι σε θέση να πει με σιγουριά πώς θα κυλήσει ο Ιούνιος. Οι ανατροπές είναι στην ημερήσια διάταξη. Ένα παράδειγμα είναι οι αξιώσεις που εγείρει τις τελευταίες ημέρες η Ιρλανδία, που ζητά – και αυτή – νέο δάνειο. Έτσι τα πράγματα δυσκολεύουν και για τις δικές μας διαπραγματεύσεις.
Πολιτική φτώχειας
Την ίδια στιγμή, στην Αθήνα αποσαφηνίζονται τα νέα μέτρα, που σφραγίζουν την παραμονή της οικονομίας στην ύφεση. Το φορολογικό τσουνάμι έχει μοναδικό στόχο την άμεση είσπραξη εσόδων, που θα δείξει αλλαγή στους αριθμούς, αλλά που αγνοεί ότι μεσοπρόθεσμα το μόνο που θα κάνει είναι να παρατείνει και να επιδεινώσει το πρόβλημα. Το νέο σχέδιο επικεντρώνεται στους χαμηλόμισθους και συνταξιούχους, εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων, δημοσίους υπαλλήλους, συμβασιούχους αλλά και όλους τους καταναλωτές που θα πληγούν από τους έμμεσους φόρους.
Με τη νέα φοροκαταιγίδα εξαφανίζεται η αγοραστική δύναμη του μέσου νοικοκυριού, τη στιγμή που ο υπουργός Οικονομικών έχει δηλώσει αδυναμία να πατάξει τη φοροδιαφυγή των μεγάλων κεφαλαίων! Το ερώτημα είναι, λοιπόν, πόσο θα αντέξουν η μεσαία τάξη και οι ήδη φτωχοί εάν κάθε τρεις μήνες αυξάνονται οι φόροι για να καλυφθούν οι μαύρες τρύπες. Γιατί, ας μην ξεχνάμε, όλο αυτό το πακέτο δημιουργήθηκε για να καλυφθούν οι αστοχίες του προϋπολογισμού μέχρι τώρα.
Κανείς από την κυβέρνηση δεν έχει απαντήσει πώς θα καλυφθούν οι αστοχίες και των επόμενων μηνών. Η αύξηση των έμμεσων φόρων είναι μόνο μια βραχυπρόθεσμη λύση απελπισίας και τίποτα παραπάνω.
Ανάμεσα στα άλλα προκρίνονται τα εξής μέτρα:
1 Η μείωση του αφορολόγητου ορίου από τις 12.000 ευρώ στις 6.000 ή 8.000 ευρώ. Από τη μείωση αυτή θα εξαιρεθούν οι συνταξιούχοι, για τους οποίους θα εξακολουθήσει να ισχύει το αφορολόγητο των 12.000 ευρώ, ενώ υπάρχουν σκέψεις η μείωση του αφορολογήτου να εφαρμοστεί μόνο για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Η μείωση του αφορολογήτου θα ισχύσει για τα φετινά εισοδήματα που θα δηλωθούν στην εφορία το 2012.
2 Η εξίσωση των φόρων στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης. Το μέτρο θα τεθεί σε εφαρμογή από τον Οκτώβριο του 2011 και θα συνοδευτεί με τη χορήγηση επιδόματος στις οικονομικά ασθενέστερες τάξεις, αλλά και τη μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης του πετρελαίου κίνησης, ώστε να μετριαστεί η μεγάλη επιβάρυνση που θα υποστούν τα νοικοκυριά από το ακριβότερο πετρέλαιο θέρμανσης. Ο ειδικός φόρος στο πετρέλαιο κίνησης εξετάζεται να μειωθεί από τα 412 ευρώ ανά χιλιόλιτρο στα 340 ευρώ ανά χιλιόλιτρο. Σε μία τέτοια περίπτωση η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης θα διαμορφωθεί στα 1,30 ευρώ ανά λίτρο.
3 Η αύξηση κατά 1 0% τ ων τελών κυκλοφορίας του 2012.
4 Η επιβολή ειδικού φόρου κατανάλωσης στο φυσικό αέριο.
5 Η επιβολή ειδικού φόρου κατανάλωσης στα μη αλκοολούχα ποτά (αναψυκτικά, χυμούς και εμφιαλωμένο νερό).
6 Η επιβολή ετήσιας εισφοράς στα σκάφη αναψυχής, έκτακτη εισφορά στα ακίνητα, τα πολυτελή αυτοκίνητα και ρύθμιση «τακτοποίησης» για τις αδήλωτες πισίνες.
7 Η κατάργηση φοροαπαλλαγών με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Εργασιακός εφιάλτης
Τα μέτρα βεβαίως περιλαμβάνουν την πλήρη απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, πράγμα που θα επιτρέψει στους εργοδότες να κάνουν... πάρτι. Προσλήψεις με μισθό 500 ευρώ, ελαστικό οράριο χωρίς την πληρωμή υπερωριών και απολύσεις χωρίς περιοριστικούς όρους. Εκ περιτροπής εργασία, που μπορεί να οδηγήσει στο να δουλεύει κάποιος μόλις δύο μέρες την εβδομάδα και άρα να πληρώνεται για εργασία οκτώ ημερών τον μήνα με απολαβές που μπορεί να είναι κατώτερες των 500 ευρώ!
Οι νέες εξελίξεις και δεσμεύσεις που θα ανάβει να «πουλήσει» ο Γιώργος Παπανδρέου στον ελληνικό λαό φέρνουν στη μνήμη τη δέσμευση του πρωθυπουργού για «ανάπτυξη, ανάπτυξη, ανάπτυξη». Αλήθεια, πού, μέσα σ’ όλα αυτά, υπάρχει η προοπτική ή έστω ένα μέτρο για ανάπτυξη;
«Στον αέρα» το οικονομικό επιτελείο
Οι νέες διαρροές για επικείμενο ανασχηματισμό αναφέρουν - ανοικτά πλέον - ότι ακόμη και η τρόικα δεν επιθυμεί να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου. Είναι αλήθεια ότι ο πρωθυπουργός συνεχίζει τα τηλέφωνα για αντικατάστασή του.
Ωστόσο διερωτάται κανείς, ύστερα από αυτές τις δεσμεύσεις και αυτή την πολιτική, η οποία συγκαλύπτει τις τραγικές αστοχίες του υπουργού Οικονομικών, τι θα μπορέσει να αλλάξει ο επόμενος υπουργός. Διότι, και επισήμως πλέον, έχουμε μπει στον φαύλο κύκλο ύφεσης, νέων δανείων και μνημονίων, ύφεσης και εκχώρησης της αρμοδιότητας άσκησης της οικονομικής πολιτικής. Ο Παπακωνσταντίνου έπρεπε να αντικατασταθεί πολύ νωρίτερα. Πριν από έναν χρόνο.
♦ Όταν διαφάνηκε ότι διαπραγματεύτηκε(;) το αρχικό μνημόνιο δίνοντας λάθος στοιχεία και δεδομένα.
♦ Όταν επέμεινε ότι τα νούμερα βγαίνουν, ενώ δεν έβγαιναν.
♦ Όταν επέμεινε ότι η δύσκολη χρονιά ήταν το 2010 και ότι από το 2011 θα επιστρέφαμε στην ανάπτυξη.
♦ Όταν επέμεινε ότι δεν θα έρθουν νέα μέτρα και τα μέτρα έρχονταν ανά τρίμηνο.
♦ Όταν επέμεινε ότι το έλλειμμα μειώνεται και ότι πετυχαίνουμε τους στόχους του μνημονίου σε έσοδα και δαπάνες, ενώ συνέβαινε ακριβώς το αντίθετο, για έναν ολόκληρο χρόνο.
♦ Όταν έλεγε ότι θα πατάξει τη φοροδιαφυγή, ενώ στην πραγματικότητα δεν έκανε απολύτως τίποτα για να σταματήσει τις εκροές δισεκατομμυρίων ευρώ από μεγαλο καταθέτες σε τράπεζες του εξωτερικού.
♦ Όταν επέμενε ότι μπορούσε να διαχειριστεί τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα και τους δανειστές, αλλά στην πραγματικότητα τους είχε παραδώσει εν λευκώ τις εξελίξεις, καθώς του έλειπε πείρα και έμπειροι συνεργάτες.
♦ Όταν επέμενε ότι το δημόσιο χρέος είναι βιώσιμο, αγνοώντας όλες τις μελέτες που έλεγαν ακριβώς το αντίθετο.
♦ Όταν έλεγε ότι η ύφεση είναι παροδική και ότι θα γυρίσουμε σε ανάπτυξη το τρίτο τρίμηνο του 2011!
♦ Όταν δήλωνε ότι το Δημόσιο θα κατεβάσει ρολά στις 14 Ιουλίου για να εκβιάσει το Υπουργικό Συμβούλιο, προκαλώντας πανικό στις αγορές και τους καταθέτες, ενώ ήξερε ότι η πέμπτη δόση δεν κινδύνευε ουσιαστικά ούτε η συναίνεση με τη Ν.Δ. ήταν προαπαιτούμενο.
Είναι τόσο πολλές οι γκάφες και τα λάθη του υπουργού Οικονομικών! Όμως ο ίδιος εξακολουθεί να δηλώνει επισήμως ότι δεν υπήρχε άλλος δρόμος από την πολιτική που άσκησε. Ξεχνάει προφανώς ότι σε εμπιστευτικά σημειώματα προς τον πρωθυπουργό οι φίλοι του στο ΔΝΤ συνέστησαν την άμεση αντικατάστασή του από τον Φεβρουάριο.
Η δήλωση της Κριστίν Λαγκάρντ περί πολιτικής κόπωσης στην Ελλάδα δεν πρέπει να περάσει καθόλου, μα καθόλου απαρατήρητη. Ως υποψήφια για τη θέση του επικεφαλής του ΔΝΤ, υιοθέτησε τη γραμμή ότι πρέπει να υπάρξουν αλλαγές στην Ελλάδα. Γι’ αυτούς το λιγότερο που πρέπει να κάνει ο Παπανδρέου είναι ένας σαρωτικός ανασχηματισμός ή κυβέρνηση συμμετοχής με όσα κόμματα θέλουν. Να σας θυμίσουμε ότι στις βαλίτσες του είχε ανάλογο σχέδιο ο Στρος - Καν και επρόκειτο να το συζητήσει με τη Μέρκελ. Πρόλαβε όμως η... καμαριέρα και μπήκε στο δωμάτιο.
topontiki.gr
