αλλά και με τα βλέμματα να είναι στραμμένα στο σημερινό έκτακτο Eurogroup, όπου η ελληνική κρίση χρέους και κυρίως το νέο πακέτο στήριξης της ελληνικής οικονομίας αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.
Την ίδια ώρα συνεχίζεται η διαμάχη μεταξύ της γερμανικής πλευράς και του προέδρου της ΕΚΤ, Ζ.Κ. Τρισέ, για τη συμμετοχή των ιδιωτικών κεφαλαίων στο νέο μηχανισμό στήριξης, ενώ θεωρούμε ότι πλέον ξεκάθαρα οι τελικές αποφάσεις για την ελληνική οικονομία, όποιες και αν είναι αυτές, θα ληφθούν τελικά μέχρι τα τέλη του μήνα και την έκτακτη σύνοδο κορυφής των ηγετών της Ε.Ε., στις 25 Ιουνίου. Αμιγώς χρηματιστηριακά και λαμβάνοντας υπόψη την αβεβαιότητα που υπάρχει για την οικονομία, αναμένεται να είναι μια από τα ίδια, με τη μεταβλητότητα να κυριαρχεί, τις τραπεζικές μετοχές να βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και τους βασικούς δείκτες να βρίσκονται στα όρια πολύ σημαντικών στηρίξεων, οι οποίες σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει να χαθούν αν θέλουμε να αποφύγουμε τα ακόμη χειρότερα στην αγορά.
Ξεκινώντας από τη χθεσινή ανακοίνωση της S&P, ο οίκος υποβάθμισε κατά μια βαθμίδα, σε “CCC” από “Β”, την ελληνική οικονομία, με τις προοπτικές να παραμένουν αρνητικές. Την ίδια ώρα η βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση παρέμεινε σταθερή σε “C”. Αξίζει να αναφέρουμε ότι πρόκειται για τη χαμηλότερη αξιολόγηση χώρας από την S&P, μόλις 3 βαθμίδες πάνω από την χρεοκοπία και χαμηλότερα πλέον από τον Ισημερινό, την Τζαμάικα, ακόμη και την Γρενάδα. Όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση της S&P, oι πιθανότητες της Ελλάδας να προχωρήσει σε μια αναδιάρθρωση χρέους είναι πολύ υψηλές και υπολογίζονται σε 30 με 50%, σημειώνοντας στην έκθεση ότι οι κίνδυνοι εφαρμογής του οικονομικού προγράμματος είναι μεγάλοι, κάνοντας ακόμη αναφορά και σε πολιτικές διαφωνίες στο εσωτερικό της χώρας. Πάντως δεν κρύβουμε ότι παρά τα βραχυπρόθεσμα προβλήματα που ενδεχομένως να προκαλέσει αυτή η υποβάθμιση στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά, ενδέχεται τελικά να λειτουργήσει ευεργετικά, πιέζονται ακόμη περισσότερο τους ευρωπαίους αξιωματούχους να λάβουν τολμηρές, επιτέλους, αποφάσεις με σκοπό τη ριζική αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης χρέους. Να σημειώσουμε σε αυτό το σημείο, αξιολογώντας τη χθεσινή υποβάθμιση, ότι αυτή ουσιαστικά κρίνεται όσο και αν αυτό προκαλεί εντύπωση, απόλυτα φυσιολογική, ενώ θεωρούμε ως το πιο πιθανό να έχουμε συνέχιση των υποβαθμίσεων τις επόμενες εβδομάδες, όχι μόνο από τη S&P, αλλά και από του υπόλοιπους οίκους, με τη χαμηλότερη δυνατή αξιολόγηση (default). Έχει αξία να σημειωθεί πάντως ότι χρεοκοπία κρίνεται ότι υφίσταται μόνο σε περίπτωση που υπάρχει πιστωτικό γεγονός (credit event, προκαλεί την ενεργοποίηση των CDs), κάτι το οποίο αξιολογείται και στοιχειοθετείται αποκλειστικά και μόνο από τη Διεθνή Ένωση Συμφωνιών Ανταλλαγής και Παραγώγων (ISDA) και όχι από τις αξιολογήσεις των 3 οίκων. Θυμίζουμε σε αυτό το σημείο ότι σε δηλώσεις του στο Reuters, πριν από ημέρες, ο Ντέιβιντ Τζιν της Διεθνούς Ένωσης Συμφωνιών Ανταλλαγής και Παραγώγων (ISDA), ανέφερε ότι μια εθελοντική συμφωνία για την μετακύλιση (rollover) ελληνικού χρέους ή την ανταλλαγή ομολόγων με επιμήκυνση των λήξεων (εθελοντική αναδιάταξη) “τυπικά” δε θα εκληφθεί χρεοκοπία και δε θα οδηγήσει στην ενεργοποίηση των CDs. Συγκεκριμένα, ο κ. Ν. Τζίν είχε δηλώσει “εάν το χρέος δεν αποπληρωθεί την ημέρα της λήξης του τότε, γενικά, πυροδοτείται πιστωτικό επεισόδιο”, ενώ συμπλήρωσε ότι “εάν αποπληρώνεται και αμέσως μετά το ποσό επιστρέφεται (στην Ελλάδα) τότε νομίζω ότι μάλλον δεν πρόκειται για πιστωτικό επεισόδιο γιατί (το χρέος) έχει αποπληρωθεί όπως προβλεπόταν”.
Η προσοχή λοιπόν λαμβάνοντας υπόψη τις παραπάνω εξελίξεις θα είναι στραμμένη στο σημερινό Eurogroup, όπου υπό την πίεση των αρνητικών εξελίξεων και της συστημικής απειλής που υπάρχει από την Ελλάδα, δε μπορεί να αποκλειστεί ότι θα ληφθούν πρόωρα κάποιες αποφάσεις έμπρακτης στήριξης της ελληνικής οικονομίας, οι οποίες και θα ανακοινωθούν, με σκοπό να ηρεμήσουν οι αγορές, όσο αυτό είναι εφικτό. Είναι χαρακτηριστικό ότι το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων ανέφερε χθες ότι οι υπουργοί οικονομικών της ευρωζώνης αναμένεται να εκδώσουν κοινή ανακοίνωση, στην οποία θα δεσμεύονται να κάνουν οτιδήποτε είναι απαραίτητο για να διασφαλίσουν τη σταθερότητα του ευρώ. Πάντως εμείς με δεικτικό ύφος θα αναφέρουμε ότι έφτασε πλέον η ώρα των αποφάσεων από την πλευρά της Ε.Ε., αλλιώς θα επαναλάβουμε την άποψη που έχουμε εδώ και καιρό, ότι η Ε.Ε. βρίσκεται κοντά στο να βάλει θεμέλια για τη μελλοντική διάλυση της.
Πάντως θα πρέπει να αναφέρουμε ότι όλα τα παραπάνω γίνονται την ώρα που βρίσκεται σε εξέλιξη η μεγάλη διαμάχη μεταξύ της γερμανικής πλευράς και του προέδρου της ΕΚΤ, Ζ.Κ. Τρισέ, όπου και όπως έχουμε αναφέρει εδώ και μέρες και παρά τα όσα γράφονται, είναι πλέον εμφανές ότι υπάρχει πρόθεση υπαναχώρησης από την πλευρά της ΕΚΤ, να αποδεχθεί τη γερμανική πρόταση περί εθελοντικής αναδιάταξης, με rollover ομολόγων. Φυσικά οι οποίες αποφάσεις θα ληφθούν με γνώμονα να μην προκληθεί με κανέναν τρόπο πιστωτικό γεγονός και ενεργοποίηση των CDs, κάτι το οποίο θα οδηγούσε σε καταστάσεις εποχής Lehman Brothers. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικές οι χθεσινές δηλώσεις του Τρισέ, ότι η οποιαδήποτε αναδιάρθρωση θα πρέπει να έχει εθελοντικό χαρακτήρα, ενώ συμπλήρωσε ότι Θα είναι πολύ κακό να δημιουργηθεί μία κατάσταση χρεοκοπίας για την Ελλάδα, η οποία θα οδηγήσει σε ευρύτερα προβλήματα.
Να αναφέρουμε λοιπόν, ότι διαφαινόμενης της προώθησης της λύσης της εθελοντικής αναδιάταξης των ελληνικών ομολόγων, το βάρος θα πέσει στις ευρωπαϊκές τράπεζες, όπου και εδώ είχαμε τις τελευταίες ημέρες σημαντικές ειδήσεις. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, οι Γαλλικές τράπεζες αποδέχονται επί της αρχής μια ενδεχόμενη συμφωνία για την επαναγορά των ομολόγων της Ελλάδας στη λήξη τους (rollover), με την προϋπόθεση όμως ότι αυτό θα γίνει αποδεκτό και από τους υπόλοιπους πιστωτές. Συγκεκριμένα, η εφημερίδα επικαλούμενη ανώνυμες πηγές, αναφέρει ότι μετά από διαπραγματεύσεις, οι γαλλικές τράπεζες συμφώνησαν να προβούν σε μια εθελοντική αναδιάταξη των ελληνικών ομολόγων, μέσω της επαναγοράς ελληνικών ομολόγων. Θυμίζουμε ότι πριν από ημέρες ο επικεφαλής της γαλλικής τράπεζας, Ζαν-Πολ Σιφλέ, η Credit Agricole (μητρική της Εμπορικής Τράπεζας) δήλωσε ότι θα συναινούσε σε ενδεχόμενη ρύθμιση για την επιμήκυνση του ελληνικού χρέους, διατηρώντας την έκθεσή της στα ελληνικά ομόλογα. Η Credit Agricole έχει στην κατοχή της ελληνικά ομόλογα αξίας 631 εκατ. ευρώ, ενώ πρόσφατα και ο επικεφαλής της Societe Generale (κατέχει ομόλογα 2,4δις ευρώ), σε δηλώσεις του στη Wall Street Journal, είχε πει ότι θα συμμετάσχει στη διαδικασία που θα ακολουθηθεί στην Ελλάδα με οποιαδήποτε όρο.
Πέραν των γαλλικών τραπεζών και όσο αφορά τις γερμανικές, αν και ο σύνδεσμος γερμανικών τραπεζών δίνει το πράσινο φως, οι τράπεζες και κυρίως η Commerzbank που έχουν μεγάλο ύψος χαρτοφυλακίου, εμφανίζονται αντίθετες σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ανταλλαγής ομολόγων. Συγκεκριμένα, ο επικεφαλής της Commerzbank, Μάρτιν Μπλέσινγκ υποστηρίζει ότι η συμμετοχή των πιστωτών δεν συμβάλει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών που είναι το ζητούμενο για την Ελλάδα. Υπενθυμίζεται ότι η Commerzbank διαθέτει ελληνικά ομόλογα αξίας 2,9 δισ. ευρω, ενώ είναι η τράπεζα με τα περισσότερα ελληνικά ομόλογα μετά την bad bank Hypo Real Estate. Πάντως το γεγονός ότι ο κύριος μέτοχος της Commerzbank είναι με 25% το γερμανικό δημόσιο, αναμένεται να κάμψει τις όποιες αντιδράσεις. Κλείνοντας θα λέγαμε ότι θεωρούμε ως πολύ πιθανό να έχουμε τις επόμενες ημέρες σειρά ανακοινώσεων, από ελληνικές, αλλά και ξένες τράπεζες που θα δίνουν το πράσινο φως για την εθελοντική αναδιάταξη του χρέους που λήγει το 2012 – 2013, ενώ δεν κρύβουμε και την ανησυχία μας για την κερδοσκοπία που μπορεί να γίνει κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων.
Στα αμιγώς τεχνικά, όπως αναφέραμε, η νευρικότητα αναμένεται να συνεχιστεί, ενώ σε πρώτο φόντο θα είναι η προσπάθεια παραμονής υψηλότερα των σημαντικών στηρίξεων των 1.200 – 1.240 μονάδων για το ΓΔ και των 890 – 900 μονάδων για τον τραπεζικό δείκτη. Από την άλλη πλευρά, στην οποιαδήποτε προσπάθεια βελτίωσης της εικόνας της αγοράς, απαιτείται μια ισχυρή αντίδραση, κατά τις επόμενες ημέρες και προσέγγιση των πολύ σημαντικών αντιστάσεων των δύο βασικών δεικτών (ΓΔ στις 1.390 - 1.400 μονάδες και FTSE/ASE 20 στις 620 – 630 μονάδες).
www.greekfinanceforum.com
