Για αιώνες το πλέον δυνατό επιχείρημα περί ύπαρξης του Θεού, ξεκινούσε από την τελειότητα και μοναδικότητα του Φυσικού κόσμου. Αλλά ο Δαρβίνος, έδειξε έναν άλλο δρόμο. Μίλησε για μία σταδιακή αύξηση στην πρόοδο, όπου από τα πολύ απλά, φτάσαμε στα σύνθετα. Έτσι ύστερα από εκατομμύρια χρόνια, προοδευτικά, έχουμε τον απίστευτο… ανθρώπινο εγκέφαλο. Άνθρωποι που δεν έχουν επιστημονικές γνώσεις πιστεύουν ότι αυτό αποδίδει την ύπαρξη στην τύχη αλλά αυτό είναι λάθος. Εάν ο Θεός ήθελε να δημιουργήσει ζωή και ανθρώπους, είναι λίγο παράξενο ότι περίμενε 10 δισεκατομμύρια χρόνια πριν αρχίσει η ζωή και άλλα 4 δισ. χρόνια, μέχρι ν’ αρχίσει ο άνθρωπος να είναι σε θέση να εκκλησιαστεί ή να αμαρτήσει ή να κάνει οτιδήποτε άλλο που ενδιαφέρουν τους ανθρώπους της Εκκλησίας.
Το θεμελιώδες διαφοροποιητικο στοιχείο μεταξύ επιστήμης και θρησκείας είναι η πηγή της «αλήθειας» τους. Εάν η πηγή της αλήθειας κάποιων πεποιθήσεων είναι ο ορθός Λόγος σε συνδυασμό με τα εμπειρικά δεδομένα που έχουν τύχει επεξεργασίας με βάση τις γενικώς αποδεκτές επιστημονικές μεθόδους, και εάν οι πεποιθήσεις αυτές γίνονται σήμερα γενικά αποδεκτές από τους επιστήμονες των διαφόρων κλάδων, τότε μιλούμε για επιστημονικά δεδομένα, τα οποία, αντίθετα με τις θρησκευτικές “αλήθειες” και δόγματα, είναι ανά πάσα στιγμή ανατρέψιμα όταν καινούρια στοιχεία και η ορθολογική ανάλυση τους καταλήξει σε διαφορετικά συμπεράσματα. Αντίθετα, εάν η πηγή της αλήθειας κάποιων πεποιθήσεων είναι μια ανορθολογική μέθοδος (εξ αποκαλύψεως, διαίσθηση, συναίσθημα, μυστικιστική εμπειρία κ.λπ.), τότε μιλάμε για ένα ανορθολογικό (και μη ανατρέψιμο) σύστημα πεποιθήσεων όπως οι θρησκείες. Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι τα συστήματα ανορθολογικών πεποιθήσεων δεν χρησιμοποιούν ποτέ ορθολογικές μεθόδους, αλλά το πράττουν πάντα μέσα στα αυστηρά καθορισμένα όρια που καθορίζει η πίστη.
Με άλλα λόγια, ο Λόγος χρησιμοποιείται από τα θρησκευτικά ιδεολογικά συστήματα κυρίως για να δικαιολογήσει μη κεντρικές ή δευτερεύουσες πεποιθήσεις ενώ οι κεντρικές ανορθολογικές «αλήθειες» γίνονται αξιωματικά δεκτές (βλ π.χ. το έργο του Θωμά Ακινάτη). Με αυτήν την έννοια επομένως, ο κόσμος των θεμελιωδών αληθειών που χαρακτηρίζουν όλα τα θρησκευτικά συστήματα είναι και ανέκαθεν υπήρξε όχι ένα ανοικτό σύστημα, όπως η επιστήμη, αλλά ένας κλειστός κόσμος.
Το ερώτημα περί ύπαρξης ή μη του θεού έχει βασανίσει εκατομμύρια ανθρώπους, αλλά -πολύ πιο σημαντικό- στο όνομα του θεού έχουν γίνει μερικοί από τους πιο αιματοβαμμένους πολέμους στην ιστορία της ανθρωπότητας. Η θρησκεία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι όλων σχεδόν των ανθρώπινων κοινωνιών, ανεξαρτήτως ιστορικού, γεωγραφικού και πολιτιστικού πλαισίου, αν και κανένα θρησκευτικό δόγμα δεν διαθέτει αποδεικτικά στοιχεία για την ύπαρξη του θεού ή θεϊκών οντοτήτων. Ακόμη πιο παράδοξο είναι το γεγονός ότι ενώ η πρόοδος της επιστήμης έχει επηρεάσει σημαντικά τις γνώσεις μας για τη δημιουργία του σύμπαντος, τα θρησκευτικά πιστεύω κυριαρχούν ακλόνητα σε όλο τον κόσμο. Οι άνθρωποι μπορεί να θεωρούνται ορθολογικά όντα, αλλά ο ανορθολογισμός κυριαρχεί αδιάκριτα στο θέμα της ύπαρξης του θεού.
Το ερώτημα περί ύπαρξης ή μη του θεού έχει βασανίσει εκατομμύρια ανθρώπους, αλλά -πολύ πιο σημαντικό- στο όνομα του θεού έχουν γίνει μερικοί από τους πιο αιματοβαμμένους πολέμους στην ιστορία της ανθρωπότητας. Η θρησκεία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι όλων σχεδόν των ανθρώπινων κοινωνιών, ανεξαρτήτως ιστορικού, γεωγραφικού και πολιτιστικού πλαισίου, αν και κανένα θρησκευτικό δόγμα δεν διαθέτει αποδεικτικά στοιχεία για την ύπαρξη του θεού ή θεϊκών οντοτήτων. Ακόμη πιο παράδοξο είναι το γεγονός ότι ενώ η πρόοδος της επιστήμης έχει επηρεάσει σημαντικά τις γνώσεις μας για τη δημιουργία του σύμπαντος, τα θρησκευτικά πιστεύω κυριαρχούν ακλόνητα σε όλο τον κόσμο. Οι άνθρωποι μπορεί να θεωρούνται ορθολογικά όντα, αλλά ο ανορθολογισμός κυριαρχεί αδιάκριτα στο θέμα της ύπαρξης του θεού.
Συχνά επισημαίνεται ότι οι μεγάλοι επαναστάτες στο χώρο της επιστήμης στην Ευρώπη -ο Καρτέσιος, ο Κοπέρνικος, ο Γαλιλαίος, ο Νεύτωνας- ήταν πιστοί. Ολοι, εκτός από τον Νεύτωνα, δέχθηκαν περιορισμούς από την Εκκλησία. Εν τούτοις, εάν εξετάσετε τις επιστημονικές τους παρατηρήσεις και τις θεωρίες τους, θα δείτε ότι ο θεός είναι εμφανώς απών, όπως είναι και σε όλες τις επιστημονικές παρατηρήσεις και θεωρίες από τότε. Ακόμη και σήμερα υπάρχει μια μειονότητα επιστημόνων που έχουν την ικανότητα να αφήνουν την επιστήμη τους στην πόρτα της Εκκλησίας την Κυριακή και να επανέρχονται στην επιστημονική τους έρευνα τη Δευτέρα, δίχως αυτά τα δύο στοιχεία να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Η θρησκεία μπορεί να κάνει όσες υποθέσεις θέλει, αλλά χρειάζεται να υπάρχει λογική βάση γι’ αυτές. Το να στηρίζεται στην παπική εξουσία ή στα γεμάτα λάθη ιερά κείμενα δεν αποτελεί καμία απολύτως βάση. Αυτό υποκινεί μια νοσηρή κατάσταση στην κοινωνία. Επίσης, οδηγεί σε θρησκευτικές διαφορές, δεδομένου ότι δεν υπάρχει κανένας τρόπος να καθοριστεί ποια θρησκευτική πλευρά έχει δίκιο και ποια όχι. Το διαπιστώνουμε αυτό με την εχθρότητα μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων.
Οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να πιστεύουν ό,τι θέλουν. Αλλά δεν έχει κανένα νόημα να πιστεύεις σε κάτι μπροστά στην απόλυτη έλλειψη στοιχείων και, μάλιστα, μπροστά στην ύπαρξη στοιχείων που υποστηρίζουν τη μη ύπαρξη του θεού. Δεδομένου ότι δεν έχουμε καμία ανάγκη να εισαγάγουμε το θεό για να εξηγήσουμε οτιδήποτε παρα- τηρούμε στον κόσμο, όταν κάποιος υποστηρίζει ότι ο θεός υπάρχει, τότε, ναι, αυτός πρέπει να αποδείξει πως όντως υπάρχει.
Μέχρι τώρα κανένας δεν έχει βρει ένα πειστικό επιχείρημα για την ύπαρξη του θεού. Τα λογικά επιχειρήματα αποτυγχάνουν επειδή υποθέτουν αυτό που επιδιώκουν να αποδείξουν. Τα επιχειρήματα υπέρ ενός σχεδίου για τη δημιουργία του σύμπαντος αποτυγχάνουν επειδή το σύμπαν δεν παρουσιάζει κανένα στοιχείο ύπαρξης ενός σχεδίου. Τα επιχειρήματα από την προσωπική εμπειρία αποτυγχάνουν επειδή κινούνται στο επίπεδο του ανεκδότου και δεν μπορούν να ελεγχθούν. Τα λεγόμενα επιχειρήματα περί του χάσματος του θεού (δηλαδή, επιχειρήματα που προσπαθούν να καλύψουν με το θεό ένα κενό στην επιστημονική γνώση), αποτυγχάνουν, επειδή η επιστήμη έχει τρόπο να καλύπτει τελικά τα κενά της Στη συνέχεια παραθέτω μερικές ρήσεις του Αϊνστάιν, για να πάρετε μια γεύση της αντίληψής του περί θρησκείας.
«Είμαι ένας βαθιά θρησκευόμενος άπιστος. Πρόκειται για ένα κάπως νέο είδος θρησκείας.»
«Ποτέ δεν έχω αποδώσει στη Φύση κάποιο σκοπό ή επιδίωξη, ή οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να εκληφθεί ως ανθρωπομορφικό. Στη Φύση βλέπω μια μεγαλειώδη δομή την οποία μπορούμε να κατανοήσουμε μόνο πολύ ατελώς, και τούτο θα έπρεπε να γεμίζει οποιονδήποτε σκεπτόμενο άνθρωπο με ένα συναίσθημα ταπεινότητας. Αυτό είναι ένα γνήσια θρησκευτικό συναίσθημα και δεν έχει καμία σχέση με τον μυστικισμό.» «Η ιδέα ενός προσωπικού θεού μού είναι εντελώς ξένη -και μου φαίνεται έως και αφελής.»
Αναγνώστης
