Στις αρχές του 2010 η κριτική που κάναμε στην κυβέρνηση περιλάμβανε όχι μόνο γενική κριτική της πορείας της, αλλά και σκέψεις, προτάσεις καθώς και σοβαρές παρατηρήσεις πάνω σε «τεχνικά» ζητήματα της διαπραγμάτευσης.
Τα σημαντικότερα ήταν ότι η χωρίς διαπραγμάτευση πολιτική συμφωνία που έκανε θα ήταν καταστροφική για την πορεία της χώρας και αύξανε τις πιθανότητες να οδηγηθεί αργά ή γρήγορα σε χρεοκοπία.
Τρία κομβικά τεχνικά – πολιτικά προβλήματα
Ανάμεσα στα τεχνικά-πολιτικά προβλήματα της συμφωνίας υπήρχαν τότε, το 2010, τρία κομβικά ζητήματα. Πρώτον το χρονοδιάγραμμα που συμφωνήθηκε στην δανειακή σύμβαση δεν μπορούσε να επιτευχθεί με τίποτα. Ο ανόητος υπουργός οικονομικών προέβλεπε το 2010 ότι σε τρία χρόνια θα είχε πάει το έλλειμμα κάτω από τα 3%. Σήμερα, εξακολουθεί να είναι διψήφιο. Οι ευρωπαίοι εταίροι πρότειναν τότε ένα χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του προγράμματος που εκτεινόταν στα 4 χρόνια. Αντί η Ελληνική κυβέρνηση να επιμείνει σε μια ριζική αλλαγή αριθμών του προγράμματος, όπως με την αύξηση των τεσσάρων ετών σε τουλάχιστον δέκα, αντιπρότεινε αυτό να υλοποιηθεί σε 3 έτη! Αυτή η επιλογή της κυβέρνησης Παπανδρέου είχε δύο επιπτώσεις. Πρώτον καθιστούσε το πρόγραμμα εξαρχής μη υλοποιήσιμο και δεύτερον οδηγούσε την Ελλάδα από το πρόβλημα στην καταστροφή. Επιπλέον, οι τοκογλυφικοί τόκοι που συμφωνήθηκαν -μαζί με την απαράδεκτη συμφωνία η Ελλάδα να μην δανειστεί από άλλες πηγές-, έκανε την πορεία στον γκρεμό «μονόδρομο» κερδών για αυτούς που αξιοποιούν την κρίση προς όφελος τους. Δεν είναι τυχαίο ότι το ΔΝΤ ζητά σήμερα, για λόγους καταστατικών του δεσμεύσεων, αυτά που δεν ζήτησε η Ελληνική κυβέρνηση το 2010, δηλαδή, άλλο χρονοδιάγραμμα και χαμηλότερα επιτόκια.Σε αυτά τα πλαίσια, ένα ακόμα τεχνικό-πολιτικό πρόβλημα είναι το πότε κάνει κανείς κούρεμα. Η κυβέρνηση με όλα τα μέσα δήλωνε και έπραττε στη γραμμή ότι οποιοδήποτε κούρεμα θα ήταν καταστροφή. Τη φράση αυτή την έχουν επαναλάβει εκατοντάδες φορές ο τότε πρωθυπουργός και οι υπουργοί του. Σήμερα λένε τα εντελώς διαφορετικά. Πρόκειται για δύο παντελώς αντίθετες απόψεις και στάσεις. Το μόνο κοινό σημείο τους, είναι ότι κάθε φορά εμφανιζόταν η όποια άποψη ως ο σιδερένιος κανόνας του μονόδρομου. Σε αντίθεση με τους κυβερνώντες είχα δηλώσει πολλές φορές και δημοσίως, ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να διαπραγματευτεί σκληρή και στην ανάγκη να προχωρούσε η ίδια σε κούρεμα. Ακόμα και αν αγνοήσουμε για μια στιγμή το γεγονός ότι το χρέος δεν είναι όλο νόμιμο, ακόμα και τότε, το γεγονός παραμένει, ότι με 30% κουρέματος του χρέους το 2010, αυτό θα είχε πέσει κάτω από τα 170 δισεκατομμύρια, δηλαδή, κάτω από το 80% του αναγνωρισμένου ΑΕΠ. Επιπλέον, αν συμπεριλάβει κανείς στο ΑΕΠ και την παραοικονομία, χωρίς την φορολόγησή της, το ποσοστό του χρέους θα ήταν μικρότερο από 60%.Οφείλω να σημειώσω, ότι δεν υπάρχει βιβλίο πολιτικής οικονομίας του χρέους στο οποίο να μην υποστηρίζεται η άποψη, ότι πρώτα κουρεύεται ένα χρέος και μετά λαμβάνονται τα όποια μέτρα. Η κυβέρνηση, όμως, ντρεπόταν το 2010 για τους Έλληνες και την Ελλάδα και ήταν της άποψης ότι όφειλε η Ελλάδα να προτάσσει των συμφερόντων της ελληνικής κοινωνίας, εκείνα των δανειστών της. Ειδικότερα δε στο εσωτερικό της χώρας, να προτάσσει τα συμφέροντα των τραπεζιτών και της διαπλοκής. Τέλος αν έκανε η ίδια η Ελλάδα το κούρεμα το 2010 τότε θα μπορούσε να διασφαλιστούν σε ένα βαθμό τα ασφαλιστικά ταμεία με ειδικές ρυθμίσεις και προβλέψεις.
Χρεοκοπία – εκβιασμός χρεοκοπίας – είδη χρεοκοπίας
Σήμερα που επίκειται να γίνει το κούρεμα, οι πιέσεις έναντι της Ελλάδας έχουν αυξηθεί. Το πιο «αισιόδοξο» σενάριο που μπορεί να προκύψει σε αυτές τις πολιτικά αρνητικές συνθήκες είναι να επικαλεστεί το ΔΝΤ τις καταστατικές υποχρεώσεις του ώστε να μειωθούν τα «βιώσιμα» επιτόκια. Από την άλλη, τα σενάρια να οδηγηθεί η Ελλάδα σε χρεοκοπία αυξάνουν. Η χώρα μας δεν είναι απλά πειραματόζωο αντικοινωνικών αλλαγών στο εσωτερικό της, αλλά γίνεται και ένα υπόδειγμα στη διαπάλη ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Γερμανία, ανάμεσα στους τραπεζίτες δανειστές και στις τράπεζες που έχουν εκδώσει τα γνωστά ασφάλιστρα. ¨Όπως γίνεται, επίσης, αντικείμενο διαπάλης ανάμεσα σε όλους αυτούς που ήδη ανέφερα και στους παραγωγούς αντασφάλισης για τους εκδότες των ασφάλιστρων.Οι μόλις αναφερθείσες πολλαπλές αντιθέσεις που συσσωρεύονται μπορούν να αντιμετωπιστούν με δύο τρόπους. Ο πρώτος, είναι να αξιοποιήσει η Ελλάδα αυτές τις αντιθέσεις προκειμένου να καλυτερέψει τη θέση της. Ταυτόχρονα δε, προκειμένου να αντιμετωπίσει την χειρότερη των καταστάσεων, να έχει εκπονήσει ένα σχέδιο «Β» που να την προετοιμάζει για μια όποια έκτακτη κατάσταση. Κάτι τέτοιο, βέβαια, απαιτεί άλλη πολιτική και ηγεσία στον τόπο. Αυτός εξάλλου είναι ο λόγος που υπογραμμίζω ότι το πρόβλημα της χώρας είναι πριν από όλα, πρωταρχικά, πολιτικό.Ο δεύτερος τρόπος είναι να ξεφύγει η μπάλα από το γήπεδο ή να σκάσει η μπάλα από τις πολλαπλές πιέσεις και να υπάρξει ανεξέλεγκτη χρεοκοπία. Με άλλα λόγια, λόγο της παρουσίας αυτής της πολλαπλής διαπάλης συμφερόντων, αυξάνει κάθε μέρα η πιθανότητα η χώρα να οδηγηθεί σε χρεοκοπία από λάθος. Αυτή είναι πιθανά η χειρότερη δυνατή χρεοκοπία διότι κανείς δεν θα έχει προετοιμαστεί εντός της Ελλάδας, πιθανά και διεθνώς για την αντιμετώπισή της.Υπάρχει και ένας άλλος δρόμος χρεοκοπίας της Ελλάδας, που εκπορεύεται από εκείνες τις δυνάμεις που σπρώχνουν τη χώρα στον γκρεμό. Αυτές προκρίνουν την διατήρηση της Ελλάδας εν ζωή με την παροχή φαρμάκων (νέων δανείων) που, όμως, εκ των πραγμάτων, οξύνουν την προβληματικότητα της όλης κατάστασης. Για αυτές τις δυνάμεις το ζητούμενο ήταν εξαρχής το πώς θα κέρδιζαν οι ίδιες χρόνο σε βάρος των συμφερόντων της Ελλάδας. Ο χρόνος τούς ήταν απαραίτητος για δύο λόγους. Αφενός προκειμένου να τακτοποιήσουν τα του οίκου τους, δηλαδή, να μετακινήσουν το ελληνικό χρέος προς ιδιώτες σε διακρατικό (που δεν κουρεύεται κατά κανόνα) και να υπαχθεί κατά προέκταση στο βρετανικό δίκαιο (ήδη αυτό έγινε τοιουτοτρόπως για το μισό του χρέους). Αφετέρου δε, προκειμένου να βάλουν χέρι στην περιουσία του ελληνικού λαού, αποσπώντας εγγυήσεις από το ελληνικό δημόσιο.Η στρατηγική αυτή της συντεταγμένης και ελεγχόμενης χρεοκοπίας, χρησιμοποιείται και ως μοχλός εκβίασης σε διαπραγματεύσεις τρίτων με αναφορά στην Ελλάδα. Την χρησιμοποίηση η Μέρκελ τον Ιούλιο του 2011 έναντι του Νταλάρας. Την χρησιμοποιούν οι τράπεζες δανειστές της Ευρώπης έναντι των αμερικανικών τραπεζών που έχουν παράγει τα ασφάλιστρα και τις αντασφάλειες κοκ. Το θέμα εδώ είναι ότι το φόβητρο της χρεοκοπίας χρησιμοποιείται από πολλές πλευρές για ίδιο συμφέρον, και όχι από την Ελληνική επίσημη πλευρά. Η τελευταία, παραδομένη, το παίζει «ευπρεπής» διότι δεν επιθυμεί… να φέρει τους συνομιλητές της σε δύσκολη θέση.Υπάρχει, τέλος και η στρατηγική της διολίσθησης προς την χρεοκοπία χωρίς η Ελλάδα να φτάσει σε αυτή. Σε αυτή την περίπτωση οι ξένοι φροντίζουν να μην πέσει η Ελλάδα στον γκρεμό και να παραμείνει στο χείλος του. Σε αυτή την περίπτωση η επιδίωξη είναι ο συνολικός γεωοικονομικός και δια τούτου γεωπολιτικός έλεγχος της Ελλάδας. Εκτιμάται, δηλαδή, ότι αξίζει η χώρα μας μιας κάποιας στήριξης. Η επιβίωσή της θα γίνει με τον όρο ότι θα παραδοθεί αλυσοδεμένη στα αυτοκρατορικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα ισχυρών ευρωπαϊκών δυνάμεων, όπως είναι πριν από όλες η Γερμανία. Ότι η Ελλάδα θα ελέγχεται πολλαπλώς. Τόσο η πολιτική της ζωή, όσο και οι τράπεζες και η αγορά της. Πρόκειται για μια κάκιστη προοπτική, του αργού, βασανιστικού θανάτου. Επιλογή για την οποία ορισμένοι ετοιμάζονται να πανηγυρίσουν.Είναι φανερό, ότι οι πιο πάνω παραλλαγές δεν πρέπει να υλοποιηθούν. Το αν θα συμβεί ή όχι κάτι τέτοιο, δεν εξαρτάται μόνο από την «λογική της οικονομίας» αλλά πριν από όλα από την «επιταγή της πολιτικής». Αν, δηλαδή, κύρια στην Ελλάδα, αλλά και στην ΕΕ και αλλού, θα υπάρξουν πολιτικές δυνάμεις που θα κατανοήσουν ότι αυτή η πολιτική που ακολουθείται μέχρι σήμερα είναι καταστρεπτική για την Ελλάδα, αλλά και ένα πιθανό μπούμερανγκ για την ίδια την ΕΕ. Αν και σε πιο βαθμό αυτές οι πολιτικές δυνάμεις αποκτήσουν τον πρώτο λόγο στην ίδια την ΕΕ και στο εσωτερικό της Ελλάδας. Το δεύτερο είναι πιο άμεσο, επιτακτικό, και υπό συνθήκες πιθανό, αφού εξαρτάται από εμάς τους ίδιους.
