και τα βήματα για τη Συνδιάσκεψη και το Συνέδριο, ας κοιτάξουμε λιγάκι ο καθένας μέσα μας και ας τολμήσουμε να πούμε φωναχτά, αυτά που ψιθυρίζουμε κατ’ ιδίαν.
Όλοι εμείς σε αυτή την αίθουσα ξέρουμε και συμφωνούμε ότι βρεθήκαμε αντιμέτωποι με τη χειρότερη χρηματοπιστωτική κρίση, την ανυποληψία της χώρας από τη διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, τις κερδοσκοπικές πιέσεις αδηφάγων αγορών και τις ολιγωρίες μιας φοβικής συντηρητικής Ευρώπης.
Ξέρουμε ότι αποφύγαμε την άτακτη χρεοκοπία, ξέρουμε ότι δρομολογήθηκαν σημαντικές αλλαγές, αλλαγές που δεν είχαν γίνει για πάρα πολλά χρόνια. Ξέρουμε ότι έγιναν τεράστιες προσπάθειες και ότι ο Πρόεδρος έδωσε τη μάχη μπροστά από όλους μας.
Δεν αισθανόμαστε όμως περήφανοι τελικά μέσα στην ψυχούλα μας, για το συνολικό έργο αυτής της Κυβέρνησης. Δεν έχουμε κοινή αντίληψη, πόσο μάλλον κοινή αφήγηση, για το τι έγινε, τι μπορούσαμε να κάνουμε και τι κάναμε και τι δεν κάναμε.
Επομένως δεν μπορούμε σήμερα να εξηγήσουμε στον κόσμο που μας παρακολουθεί γιατί έγινε η μείωση μισθών και συντάξεων, γιατί αυξήσαμε τους φόρους, γιατί εκτινάχθηκε η ανεργία, γιατί έκλεισαν τόσες χιλιάδες επιχειρήσεις, γιατί προωθήσαμε την εφεδρεία. Δεν ξέρουμε και δεν μπορούμε να απαντήσουμε σε ένα κεντρικό ερώτημα που μας ρωτάνε: Καλά, θα πιάσουν τόπο οι θυσίες μας; Δεν μπορούμε αγαπητοί συντρόφισσες και σύντροφοι να απαντήσουμε, γιατί φοβόμαστε ότι θα βγούμε άλλη μια φορά αναξιόπιστοι.
Δεν αισθανόμαστε περήφανοι για την ουσιαστική ατιμωρησία όλων όσων παρανόμησαν, πλούτισαν, ενεπλάκησαν σε σκάνδαλα, ή εξακολουθούν να φοροδιαφεύγουν. Ρωτάει ο κόσμος:
Γιατί δεν προχωρήσατε τουλάχιστον σε ενδελεχείς στοχευμένους ελέγχους, σε δήμευση περιουσιών, σε επιβολή προστίμων;
Γιατί εκδιώχθηκαν ανεξάρτητοι δικαστικοί λειτουργοί ή λοιδορήθηκαν, που έβαλαν το μαχαίρι σε στημένα παιχνίδια στο ποδόσφαιρο;
Γιατί οι Τράπεζες να έχουν πάρει 55 δις σε εγγυήσεις ή ενισχύσεις και να μην υπόκεινται σε αποτελεσματική εποπτεία;
Γιατί να μην λογοδοτούν που πάνε τα λεφτά συνεχώς; Γιατί να μην λογοδοτούν σε ποιους διοχετεύεται η ρευστότητα;
Γιατί τόση ανοχή και καθυστερήσεις στην είσπραξη βεβαιωμένων φόρων, ή στους ελέγχους για αδιαφανείς τιμολογήσεις μέσω ενδο-ομιλικών συναλλαγών και καταθέσαμε 38 βουλευτές ερώτηση στη Βουλή;
Γιατί να συνεχίσουν να φοροδιαφεύγουν οι πλούσιοι και οι αεριτζήδες και να συνεχίσουν να ξεζουμίζονται οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι και να ελέγχονται και να τιμωρούνται τελικά οι πιο συνεπείς;
Δεν είμαστε συντρόφισσες και σύντροφοι περήφανοι για την αποτελεσματικότητα πολλών διαρθρωτικών μέτρων και μεταρρυθμίσεων που δρομολογήσαμε, είτε γιατί δεν τις ξέρουμε και δεν τις έχουμε αναδείξει, είτε γιατί είχαμε τα συνηθισμένα μπρος – πίσω, είτε γιατί σημειώθηκαν σημαντικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση.
Και ρωτάει ο κόσμος: Καλά, γιατί δεν έχουν βγει ακόμη υπουργικές αποφάσεις για τα κλειστά επαγγέλματα που άνοιξαν με την ψήφιση του νόμου στη Βουλή; Γιατί δεν έχει ενταχθεί ούτε μια επένδυση στο fast track; Γιατί πάγωσε μετά το Σεπτέμβριο του ’10 η συστηματική ανατιμολόγηση των φαρμάκων, μέσω του νόμου; Γιατί, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει ο σωστός επιχειρηματίας ταλαιπωρείται σήμερα και πριν από τη γραφειοκρατία, ο συνταξιούχος από τις καθυστερήσεις στην έκδοση της σύνταξης, ο συνεπής φορολογούμενος από τους εκβιασμούς ολίγων;
Δεν είμαστε συντρόφισσες και σύντροφοι τελικά περήφανοι για το ότι σήμερα συγκυβερνούμε με τη Δεξιά, ότι καταφέραμε να νομιμοποιήσουμε και να αναβαθμίσουμε τον κ. Καρατζαφέρη και το ΛΑΟΣ. Δεν είμαστε περήφανοι ότι στελέχη μας διατυπώνουν ή προωθούν ακόμη πιο νεοφιλελεύθερες απόψεις από τη Νέα Δημοκρατία, ότι δεν υπάρχουν κόκκινες γραμμές στις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα, ότι η μάχη κατά της ανεργίας θα κερδιθεί μέσα από την περαιτέρω μείωση των μισθών, ενώ όλοι γνωρίζουμε ότι αυτό θα γίνει μόνο όταν αυξηθεί ο τζίρος, ότι η πιστή εφαρμογή του Μνημονίου αποτελεί μονόδρομο γιατί αλλιώς θα βγούμε από το ευρώ, ότι όποιος διαφωνεί ή προβάλλει αντίσταση σε προωθούμενα μέτρα, ή αλλαγές στο δημόσιο, στις ΔΕΚΟ, στον ιδιωτικό τομέα, στα Πανεπιστήμια, στα Νοσοκομεία, εκφράζει συντεχνιακές ή παρωχημένες λογικές.
Τέλος ως μέλη του Εθνικού Συμβουλίου και του ΠΑΣΟΚ οι περισσότεροι νιώθουμε ότι το ίδιο το ΠΑΣΟΚ, όπως το ξέραμε το ζήσαμε ή το θέλαμε, έχει χάσει την ιδεολογική του ταυτότητα, το στίγμα του και την αξιοπιστία του.
Για όλους αυτούς τους λόγους αγαπητοί συντρόφισσες και σύντροφοι, κάποιοι από εμάς -αν δεν είμαστε μάλιστα αναγνωρίσιμοι- ντρεπόμαστε να λέμε ότι είμαστε κυβερνητικά, ή κομματικά στελέχη, ακόμη και ότι είμαστε ΠΑΣΟΚ. Κρυβόμαστε.
Μερικοί μάλιστα έφτασαν στο σημείο να αυτοαναιρούνται, δεν ήξεραν, δεν ήθελαν, δεν ήταν εκεί, ήταν απόντες. Και πως αμυνόμεθα όταν πέφτουν βροχή οι ερωτήσεις; Με αβασάνιστες καταγγελίες «φταίει η κοινωνία», «μαζί τα φάγαμε». Μα καλά, έχει ο συνταξιούχος ή ο μικρομαγαζάτορας στο Περιστέρι ή στην Αλεξανδρούπολη, την ίδια ευθύνη με το διατελέσαντα Υπουργό ή το μεγαλοεπιχειρηματία προμηθευτή ή πελάτη του δημοσίου;
«Φταίνε οι συντεχνίες» Μα καλά, τώρα ανακαλύψαμε ότι μεταπολεμικά έχει δομηθεί ένα κορπορατίστικο πελατειακό σύστημα που στο επίκεντρό του έχει ένα κλειστό παρασιτικό κύκλωμα εξουσίας που για να αντλήσει προσόδους εξαγοράζει πολιτικές και πολιτικούς και μοιράζει φιλοδωρήματα η εξουσία σε κάποιες ομάδες για να εξασφαλίσει την ανοχή, αν όχι την συγκατάθεσή τους; Αυτό το κύκλωμα δεν κληθήκαμε να σπάσουμε όταν ήρθαμε στη κυβέρνηση;
Αγαπητέ Πρόεδρε δεν συγκρουστήκαμε με τα συμφέροντα. Δυστυχώς λίγοι συγκρούστηκαν με τα συμφέροντα. Φταίνε οι «κηπουροί» λένε οι άλλοι. Μα καλά όλοι όσοι έχουν διατελέσει Υπουργοί ή κυβερνητικά στελέχη για χρόνια δεν έχουν καμία ευθύνη; Οι καινούργιοι μόνο φταίνε και μάλιστα συλλογικά; Και ποιος έχει λόγο να αξιολογήσει υπεύθυνα το έργο του καθενός; Προβεβλημένοι δημοσιογράφοι, ο κ. Πρετεντέρης, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης;
Φταίει ο Πρόεδρος. Ναι είμαι από εκείνους που λέει ότι ο Πρόεδρος, ο κάθε Πρόεδρος έχει ευθύνη γι’ αυτά που έγιναν και αυτά που δεν έγιναν. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζουμε τις προσπάθειες και τα επιτεύγματα, δεν συγκεκριμενοποιούμε τις αδυναμίες και τα λάθη, δεν αναλαμβάνει ο καθένας μας την προσωπική του ευθύνη. Και εγώ πρώτη λέω ότι είχα μια τρομακτική ευθύνη. Έπρεπε να είχα δει ως υπεύθυνη του Οικονομικού Προγράμματος του ΠΑΣΟΚ την χρηματοπιστωτική κρίση ότι οι αγορές μπορεί να κλείσουν. Δεν το είχα δει.
Μην επαναλαμβάνουμε αγαπητοί σύντροφοι και συντρόφισσες τα ίδια λάθη. Μην αποκαθηλώσουμε στα λόγια τον Γιώργο Παπανδρέου, όπως κάναμε και τον Ανδρέα Παπανδρέου, για να αναγνωρίσουμε την προσφορά του στη χώρα και στη παράταξη λίγα χρόνια μετά.
Αν όλα τα πιο πάνω είναι σωστά, αν έτσι νιώθουμε μέσα μας, αν αυτά ψιθυρίζουμε μεταξύ μας, αν έτσι αισθανόμαστε σήμερα εμείς όλοι που είμαστε μέλη του σημαντικού αυτού καθοδηγητικού οργάνου, μπορούμε αγαπητές συντρόφισσες και σύντροφοι να σκεφθούμε πώς αισθάνεται κάθε μέσο μέλος της Οργάνωσης στη Θράκη, στην Ήπειρο, στην Κρήτη;
Τίθενται επομένως αμείλικτα ερωτήματα στα οποία πρέπει να απαντήσουμε. Μπορούμε έτσι όπως αισθανόμαστε σήμερα να κινητοποιήσουμε τα στελέχη μας; Να δράσουμε ως πολλαπλασιαστές και όχι ως διαιρέτες; Μπορούμε αξιόπιστα και αποτελεσματικά να εξηγήσουμε στον κόσμο γιατί φθάσαμε έως εδώ και να τον πείσουμε ότι έχουμε πρόταση εξόδου από την κρίση, ότι οι θυσίες του θα πιάσουν τρόπο;
Μπορούμε να τον πείσουμε ξανά να μας εμπιστευθεί και να ψηφίσει ΠΑΣΟΚ;
Μπορούμε έστω να τον διαβεβαιώσουμε ότι σε μια μελλοντική συγκυβέρνηση δεν θα του φορτώσουμε μεγαλύτερα βάρη και δεν θα υπηρετήσουμε άκριτα τις πιο νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες;
Η απάντηση δυστυχώς έτσι όπως έχουν σήμερα τα πράγματα είναι όχι. Η απάντηση όμως πρέπει να γίνει, ναι, το συντομότερο δυνατό, με δικές μας πράξεις και πρωτοβουλίες.
Αγαπητές συντρόφισσες και σύντροφοι, αν θέλουμε να υπάρξει συνέχεια στη μεγάλη Δημοκρατική Παράταξη που λέγεται ΠΑΣΟΚ, πρέπει να βάλουμε ως στόχο, να νιώσουμε ξανά περήφανοι που ανήκουμε σε αυτή τη παράταξη που είμαστε ΠΑΣΟΚ.
Μπορούμε να το κάνουμε; Πιστεύω πως ναι. Αλλά για να το πετύχουμε πρέπει να μιλήσουμε ειλικρινά μεταξύ μας. Με σεβασμό στις διαφορετικές απόψεις και στη συμβολή του καθενός μας αλλά χωρίς υπεκφυγές.
Σε ένα μεγάλο πολυσυλλεκτικό κόμμα όπως το ΠΑΣΟΚ, το οποίο μάλιστα έχει αφυδατωθεί από την έλλειψη ενημέρωσης, πολιτικού διαλόγου και αντιπαράθεσης ιδεών, έχει αποδυναμωθεί από την έλλειψη ανάδειξης νέων στελεχών και ενσωμάτωσης νέων ιδεών, δεν πρεσβεύουμε όλοι τα ίδια πράγματα, δεν είμαστε όλοι ίδιοι.
Υποσχεθήκαμε πολλά και ανεδαφικά πριν τις εκλογές; Υποσχεθήκαμε γενναιόδωρες παροχές; Ακριβώς το αντίθετο αγαπητέ Ανδρέα. Υποσχεθήκαμε ελάχιστα και φτιάξαμε ένα πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, παραγωγικής αναδιάρθρωσης και θεσμικών αλλαγών που μακάρι να είχε υλοποιηθεί. Θα ήμασταν αλλού σήμερα εδώ.
Γι’ αυτό δεν πρέπει να πάμε σε εκλογή οργάνων και νέου Προέδρου, αν δεν ξεκαθαρίσουμε τι πρεσβεύουμε, ποιοι είμαστε, γιατί είμαστε μαζί, γιατί θα αγωνιστούμε, πώς θα βγάλουμε την χώρα από την κρίση και πώς θα δώσουμε ξανά ελπίδα στον κόσμο μας.
Πιστεύω ειλικρινά ότι ο κεντρικός λόγος για τον οποίον βρέθηκε η χώρα μας σήμερα σε αυτό το σημείο δεν είναι ότι ξέσπασε η χρηματοπιστωτική κρίση, ή ότι πάρθηκαν επώδυνα μέτρα, αλλά ότι δεν υπήρξε μια γνήσια προοδευτική συναντίληψη στην άσκηση πολιτικής, τόσο για την αντιμετώπιση της κρίσης, όσο και για την άσκηση του κυβερνητικού έργου.
Αγαπητέ Πρόεδρε, το στοίχημα δυστυχώς το χάσαμε και εξακολουθούμε να το χάνουμε όχι στα καθημερινά, όχι στο πολύ μεγάλο της διάσωσης της χώρας πάρα πολύ σημαντικό επίτευγμα, αλλά πιστεύω ότι το χάσαμε στον πυρήνα της οικονομικής μας πολιτικής.
Η συνταγή διάσωσης της χώρας, δεν είναι μονόδρομος. Το κάθε φάρμακο, όπως ξέρει κάθε γιατρός, έχει οφέλη και παρενέργειες. Στην πολιτική και ειδικά στην οικονομική πολιτική, ποιο φάρμακο επιλέγεις, ποια μέτρα παίρνεις, εξαρτώνται από τα αποτελέσματα που εκτιμάς ότι θα έχουν και από τις παρενέργειες που θέλεις πάση θυσία να αποφύγεις.
Γι’ αυτό σε στιγμές κρίσης και σκληρών διαπραγματεύσεων χρειάζεται πρόταξη όχι αναίρεση αρχών. Οριοθέτηση των πολιτικών επιλογών. Πολύ καλή γνώση και προετοιμασία θέσεων. Ικανή διαπραγματευτική ομάδα. Χρειάζονται κόκκινες γραμμές. Γιατί για να υπάρξει σωτηρία της χώρας, πρέπει να σωθούν οι άνθρωποι. Δεν είναι πρόσχημα για την διατήρηση εξουσίας, ή για την αναδιανομή πλούτου προς όφελος ολίγων, για εξαθλίωση των εργαζομένων. Αυτό δεν είναι σωτηρία της χώρας.
Συμφωνώ απολύτως με τον Βαγγέλη, ότι τώρα είναι η στιγμή της διαπραγμάτευσης. Αλλά γι’ αυτό τώρα πρέπει να προτάξουμε μέτρα που θα έχουν τα μέγιστα δημοσιονομικά αποτελέσματα αλλά τα ελάχιστα υφεσιακά. Γι’ αυτό τώρα, όχι αύριο, πρέπει να ξέρουμε στη Βουλή, στο κόμμα, στη κοινωνία, σε τι θα συμφωνήσουμε; Τι θα προσπαθήσουμε να αλλάξουμε; Σε ποια πράγματα θα πούμε ένα μεγάλο ΟΧΙ.
Δεν μπήκαν συντρόφισσες και σύντροφοι κόκκινες γραμμές στη διαπραγμάτευσή μας με την Τρόικα και όποτε κάποιοι από μας το κάναμε, με επιχειρήματα και τεκμηρίωση, ακόμα και όταν κερδίσαμε το στοίχημα, λοιδορηθήκαμε από τα Μέσα και τελικά βρεθήκαμε εκτός.
Δεν κατανείμαμε τα βάρη δίκαια. Αλλά ρίξαμε τα βάρη της προσαρμογής στους πιο ευάλωτους. Είναι ακριβώς η αδυναμία μας να ανασυγκροτήσουμε τους φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς τα δυο πρώτα χρόνια, ώστε να βάλουν χέρι σε αυτούς που συστηματικά φοροδιαφεύγουν, που μας οδήγησε ξανά μαθηματικά στην εύκολη λύση των οριζόντιων μέτρων το 2011 με το πολυνομοσχέδιο, σε οριζόντιες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις επί δικαίω και αδίκω.
Είναι η αδυναμία μας στην πράξη να αναδιοργανώσουμε τον δημόσιο τομέα που μας οδήγησε στην εφεδρεία. Δεν ακολουθήσαμε ένα συγκροτημένο εθνικό σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης και κοινωνικής συνοχής, όπως είχαμε υποσχεθεί και μπορούσαμε να το κάνουμε. Ακόμα και σε μέσα σε αυτό το πολύ σφικτό δημοσιονομικό πλαίσιο.
Αντ’ αυτού είδαμε να λαμβάνονται αντιφατικά μέτρα, να ανοίγουν ανεύθυνα διάφοροι καινούργια μέτωπα, χωρίς σχέδιο, να ανοίγουν θέματα όπως τα ταξί μέσα στο καλοκαίρι, να υπονομεύουμε προοδευτικές λύσεις, ή να αλλάζουν οι Υπουργοί και να αλλάζουν πολιτικές.
Και τέλος πολλοί οι οποίοι τοποθετήθηκαν σε θέσεις ευθύνης για να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν πολιτικές, δεν είχαν και δεν έχουν καμία σχέση με το ΠΑΣΟΚ ή με προοδευτικές ιδέες.
Πρόεδρε, αυτό θα το έβαζα σαν ένα άλλο μάθημα. Στα 30 χρόνια επαγγελματικής εμπειρίας που έχω ένα έχω μάθει. Ακόμα και εάν αλλάζουμε τους θεσμούς, τα κίνητρα, οι άνθρωποι τελικά κάνουν την διαφορά. Πες μου τον άνθρωπο που θα κληθεί να υλοποιήσει μια πολιτική και θα σου πω, θα ξέρουμε εκ των προτέρων ποια πολιτική θα ακολουθήσει και τι αποτέλεσμα θα φέρει.
Άρα το ζητούμενο για το ΠΑΣΟΚ συντρόφισσες και σύντροφοι, είναι να ξαναβρεί την ψυχή του και το ιδεολογικό και πολιτικό του στίγμα. Πρόεδρε, το στρατηγικό διακύβευμα δεν είναι η ενότητα πάση θυσία, αλλά η σφυρηλάτηση μιας συλλογικής προοδευτικής συναντίληψης.
Είμαστε ή δεν είμαστε σοσιαλιστές και τι σημαίνει αυτό σήμερα; Πιστεύουμε ή όχι ότι μια αξιοπρεπής θέση εργασίας, ένα ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης και ισότιμη πρόσβαση σε ένα δημόσιο σύστημα υγείας και παιδείας αποτελούν κοινωνικά δικαιώματα;
Πώς πραγματώνονται αυτές οι επιθυμίες μας μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές;
Πώς εννοούμε την ανάπτυξη; Την εναποθέτουμε στην αγκαλιά των αγορών, των heads funds, των τραπεζών ή σχεδιάζουμε υλοποιούμε και στηρίζουμε ολοκληρωμένες κλαδικές και περιφερειακές πολιτικές αναδιάρθρωσης, κινητοποιώντας όλες τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου μας με επίκεντρο τη δημιουργία θέσεων εργασίας; Όχι με λόγια, αλλά με έργα, με πολιτικές.
Ποιους εκπροσωπούμε; Τους μεσάζοντες, τους κομπιναδόρους κι όσους στο παρελθόν έχουν αποκομίσει τεράστια κέρδη από το πελατειακό κράτος ή τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου;
Και με ποιες κοινωνικές συμμαχίες πορευόμαστε; Διαλύουμε τους συνεταιρισμούς, τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, το καταναλωτικό κίνημα, τις μη κυβερνητικές οργανώσεις; Ή τις ενισχύουμε, τις εξυγιαίνουμε γιατί χρειάζονται εξυγίανση, τις αναμορφώνουμε;
Στηρίζουμε ή όχι τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και σεβόμαστε ή όχι τις διαπραγματεύσεις των κοινωνικών εταίρων, εργοδοτών και εργαζομένων, ή νομοθετούμε τη συνέχιση της εργασιακής ζούγκλας;
Πως εννοούμε το ρόλο του κράτους και πως αξιοποιούμε τη δημόσια περιουσία του; Εκχωρούμε άκριτα κερδοφόρες δραστηριότητες σε επώνυμους ιδιώτες και διαλύουμε δημόσιες υπηρεσίες και ΔΕΚΟ, υπό το πρόσχημα του μνημονίου ή της εξοικονόμησης πόρων;
Ή αναδιοργανώνουμε το κράτος και τις ΔΕΚΟ, προωθώντας στοχευμένες συμπράξεις και συνεργασίες με τον ιδιωτικό τομέα, όπου αυτό είναι επιθυμητό, ώστε να παρέχει με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα δημόσια αγαθά και υπηρεσίες ποιότητας;
Με ποιους τελικά συντρόφισσες και σύντροφοι θέλουμε να συγκυβερνήσουμε; Θέλουμε να είμαστε ξανά κομμάτι μιας Κυβέρνησης που θα υλοποιεί δεξιές πολιτικές ή θα αγωνιστούμε για ένα δυνατό αυτοδύναμο προοδευτικό ΠΑΣΟΚ, που θα υλοποιήσει προοδευτικές πολιτικές;
Τι σημαίνουν όλα αυτά για τις διαδικασίες για τις οποίες καλούμεθα σήμερα να αποφασίσουμε; Σημαίνουν πρώτα απ΄ όλα ότι το ΠΑΣΟΚ δεν πρέπει να καταστεί αιχμάλωτο κυβερνητικών διεργασιών ή ακόμα και των εθνικών εκλογών.
Ότι πρέπει να αξιολογήσουμε υπεύθυνα ανοιχτά ειλικρινά τη διετία που πέρασε, να αναδείξουμε όλα τα θετικά που κάναμε και έγιναν πολλά και να προσδιορίσουμε όμως συγκεκριμένα τα αρνητικά, να βγάλουμε τα σωστά συμπεράσματα. Σημαίνει ότι πρέπει να υπάρξει χρόνος και συστηματική δουλειά ανάδειξης των διαφορετικών θέσεων και ανοιχτή συζήτηση και αντιπαράθεση, γιατί όπως είπα δεν είμαστε όλοι ίδιοι, δεν έχουμε όλοι τις ίδιες απόψεις.
Αλλά και να ψηφίσουμε και να δεσμευθούμε σε εναλλακτικές προτάσεις για την επόμενη μέρα, πριν την ανάδειξη του νέου Προέδρου. Γι΄ αυτό ήμουν και παραμένω θιασώτης της επιλογής που έλεγε ότι η ανάδειξη του νέου Προέδρου έπρεπε να γίνει μετά τις εθνικές εκλογές, ώστε να υπάρξει χρόνος να συζητήσουμε, να αντιπαρατεθούμε, να μπορέσουμε να συγκλίνουμε πραγματικά.
Ακόμα όμως και υπό το πρίσμα της σημερινής πρότασης του Προέδρου και του Πολιτικού Συμβουλίου, είναι σημαντικό να ξεκινήσουμε γρήγορα και αποτελεσματικά τον προσυνεδριακό διάλογο, ώστε η συνδιάσκεψή μας πραγματικά να αποτελέσει αφετηρία για τη σφυρηλάτηση μιας προοδευτικής συναντίληψης για τις πολιτικές επιλογές που έχουμε μπροστά μας και την αξιόπιστη οργανωτική ανασυγκρότηση του Κινήματός μας, με βάση τις αρχές και τα πιστεύω μας.
Ο νέος Πρόεδρος που θα εκλεγεί θα πρέπει να είναι ο εκφραστής αυτής της συναντίληψης και να δεσμευθεί για την υλοποίησή της. Τα νέα μας όργανα θα πρέπει να αποτελούνται από τα στελέχη εκείνα που έχουν διάθεση ανιδιοτελούς προσφοράς και υπηρεσίας.
Το κόμμα μας πρέπει να ξαναγίνει το σπίτι μας, μπορούμε να ξαναγίνουμε περήφανοι για το ΠΑΣΟΚ. Γιατί το πιστεύω ειλικρινά ότι αν γίνουμε ξανά περήφανοι για το ΠΑΣΟΚ, αν ξαναφέρουμε το ΠΑΣΟΚ κοντά στον κόσμο, αν εμπνεύσουμε τους νέους μας, αν καταφέρουμε να υπάρξει ένα χαμόγελο ελπίδας στα χείλη εργαζομένων και συνταξιούχων, τότε και μόνο τότε θα σώσουμε τη χώρα μας.
Αξίζει να αγωνιστούμε γι΄ αυτό, ευχαριστώ.
