δε θα σας κουράσω με οικονομικούς ορισμούς, απλά θα αναφερθώ στα γεγονότα και τρόπους επίλυσης του προβλήματος όπως θα διαπιστώσετε στη συνέχεια.
Η επιταγή συνοπτικά
Ένα κομμάτι χαρτί-εντολή που μεταβιβάζει ο εκδότης στον κομιστή, ως ποσό σε μετρητά, το οποίο άμεσα, βάσει νόμου, υποτίθεται ότι μπορεί να πληρωθεί ο τελευταίος κομιστής με χρέωση του λογαριασμού του εκδότη στην τράπεζα που τηρείται ο λογαριασμός του τελευταίου. Η επιταγή έχει ορισμένα βασικά στοιχεία τα οποία είναι ο τόπος έκδοσης, η ημερομηνία έκδοσης-λήξης της επιταγής, το ποσό(το ολογράφως ισχύει), ο αριθμός επιταγής, η διαταγή πληρωμής σε πρόσωπο φυσικό-νομικό, ο λογαριασμός χρέωσης και η επωνυμία του εκδότη στην ανάλογη τράπεζα και η υπογραφή του εκδότη.
Επιπλέον στο σώμα της επιταγής δίνει ο νόμος το δικαίωμα να ορίζονται προϋποθέσεις για την πληρωμή της από τον εκδότη(γενική-ειδική διαγράμμιση, κατάστημα πληρωμής κτλ).
Τρόποι πληρωμής της επιταγής
Ο τελευταίος κομιστής εφόσον προσκομίσει στην πληρώτρια τράπεζα τα απαραίτητα έγγραφα που απαιτούνται για την πληρωμή της επιταγής, είτε την πληρώνεται μετρητά από την τράπεζα του εκδότη, είτε την καταθέτει σε λογαριασμό άλλης τράπεζας με χρονική δέσμευση που ορίζει η Τράπεζα της Ελλάδος, είτε σε λογαριασμό της εκδότριας τράπεζας, υπό προϋποθέσεις που ορίζει αυτή.Σε περίπτωση που δεν πληρωθεί η επιταγή, σφραγίζεται εφόσον δεν έχουν παρέλθει 8 συνεχόμενες ημερολογιακές ημέρες από την ημερομηνία λήξης και ύστερα από χρονικό περιθώριο που δίδεται στον εκδότη μπορεί να πληρωθεί με μετρητά στον τελευταίο κομιστή για να του επιστρέψει την επιταγή και να μη μπει στις λίστες της Τειρεσίας ΑΕ.
Αυτά με την πληρωμή...πως χορηγείται το μπλοκ επιταγών;
Προσέρχεται ο πελάτης στο κατάστημα της σχετικής τράπεζας, ελέγχονται τα στοιχεία του στην Τειρεσίας ΑΕ για το εάν υπάρχουν δυσμενή και σε περίπτωση που δεν υπάρχει κάτι σχετικό του δίδεται μπλοκ, με την προϋπόθεση να διαθέτει ο σχετικός πελάτης λογαριασμό όψεως στην τράπεζα...ΕΤΣΙ ΑΠΛΑ.
Τα περισσότερα μπλοκ επιταγών που δίνονται στους πελάτες είναι συνήθως 10φυλλα, με επιταγές δίχως όρους, κενές, μονάχα αναγράφοντας τον αριθμό λογαριασμού του εκδότη, την επωνυμία του και τον αριθμό επιταγής.Αυτό τι σημαίνει...ότι όλα τα υπόλοιπα στοιχεία μπορούν να συμπληρωθούν όπως ο εκδότης επιθυμεί. Συμβάλει όμως έτσι το τραπεζικό σύστημα σε μια ορθή λειτουργία της αγοράς;
Η κενή επιταγή δίνει το δικαίωμα στον εκδότη να ορίσει ως επιθυμεί τα στοιχεία της, ήτοι, τα σημαντικότερα κατά την άποψη μου, το ποσό και την ημερομηνία έκδοσης. Στην Ελλάδα παρουσιάζεται το φαινόμενο των μεταχρονολογημένων επιταγών, οι οποίες εμφανίζουν ημερομηνία έκδοσης τους ημερομηνία μεταγενέστερη της εκάστοτε σημερινής, πχ επιταγή η οποία θα πληρώσει 10000,00 ευρώ στις 31/8/2011, επιπλέον το φαινόμενο αυτό έχει διογκωθεί βάσει "άγραφων νόμων" μεταξύ επιχειρήσεων και τραπεζών οι οποίες τηρούν στάση ανοχής και συντηρούν την παρατυπία τήρησης των συγκεκριμένων προθεσμιών.Βάσει νόμου, η επιταγή είναι πληρωτέα επί τη εμφανίσει, το οποίο σημαίνει πως η επιταγή πληρώνεται ανά πάσα στιγμή βασει υποχρέωσης του εκδότη, υποχρέωση η οποία λύεται σε περίπτωση που παρέλθουν 8 συνεχόμενες ημερολογιακές ημέρες από την ημερομηνία λήξης της επιταγής, σε αυτήν την περίπτωση η επιταγή μπορεί πάλι να πληρωθεί εφόσον υπάρχουν διαθέσιμα μετρητά στο λογαριασμό του εκδότη, αλλά δεν έχει ο τελευταίος κομιστής δικαίωμα σφράγισης της επιταγής και διενέργειας δικαστικής διαμάχης με τον εκδότη για αναγκαστική εκτέλεση πληρωμής.
Το ελληνικό φαινόμενο
Όπως γνωρίζετε, αρμόδια αρχή για την έκδοση νέου χρήματος σε μία χώρα είναι η κεντρική τράπεζα της, άσχετα αν ελέγχεται από ιδιώτες ή δημόσιο.
Με το υπάρχον σύστημα των επιταγών πλέον ο ιδιώτης μπορεί να εκδίδει χρήμα κατά βούληση!Τι εννοώ...
Έχοντας πάρει το νέο 10φυλλο μπλοκ επιταγών από την Χ τράπεζα, μπορεί να εκδόσει 10 επιταγές ύψους 10000,00 ευρώ έκαστη και να κυκλοφορήσουν στην αγορά σε ταυτόχρονη περίοδο, με αποτέλεσμα να κυκλόφορούν 100000,00 ευρώ στην αγορά ως αέρας και αυτός να έχει πάρει το σχετικό εμπόρευμα με σκοπό την μεταπώλησή του για να πληρώσει τα χρωστούμενα βγάζοντας επιπλέον κέρδος! Επιπλέον, μπορεί να τις εκδώσει με ημερομηνία λήξης 31/12/2011 και οι προμηθευτές καθώς και οι τράπεζες να κάνουν το παν για να τηρηθεί η προθεσμία!
Με μια υπογραφή δημιούργησε ο χ εκδότης 100000,00 ευρώ!Και φανταστείτε να είχε πάρει 10 μπλοκ επιταγών απο 10 διαφορετικές τράπεζες και κυκλοφορούσε 1 εκ. ευρώ αέρας, γιατί πιστέψτε με δεν ελέγχεται ΤΙΠΟΤΑ όσον αφορά την ύπαρξη ή μη μπλοκ επιταγών σε άλλη τράπεζα, καθώς δεν υπάρχει το νομοθετικό πλαίσιο για να γίνει αυτό.
Έτσι, μία επιταγή αν "σκάσει" μετά το ντόμινο παίρνει προμηθευτές, πελάτες και γενικότερα ένα αρκετά μεγάλο μέρος της αγοράς...
Τρόποι επίλυσης του προβλήματος
Για να έχουμε μία υγιή αγορά και ένα ΣΩΣΤΟ και ΑΞΙΟΠΙΣΤΟ τραπεζικό σύστημα που θα εξασφαλίζει τα συμφέροντα των πελατών και θα συμβάλει στην εξυγίανση της αγοράς, προτείνω τον εξής τρόπο, χορήγησης των μπλοκ επιταγών, δηλαδή:
Χορήγηση μπλοκ επιταγών ύστερα από προσημείωση ακινήτου ή ενεχυρίαση κινητών αξιών που θα εξασφαλίζουν την πληρωμή τους. Έτσι, αν η επιταγή είναι ακάλυπτη, το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα τήρησης του λογαριασμού αναλαμβάνει την υποχρέωση της πληρωμής της επιταγής στον τελευταίο κομιστή και στη συνέχεια αναλαμβάνει τη διεκδίκηση του τιμήματος με αυτεπάγγελτη σύναψη δανείου κατά του εκδότη με εξασφάλιση επί του ακινήτου ή αποδέσμευση των κινητών αξιών, ύστερα από συνεννόηση με τον πελάτη σε περίπτωση που δεν τα καταβάλει μετρητά εντός προθεσμίας.
Χορήγηση μπλοκ επιταγών με όρο αναγραφόμενο επί του σώματος των κενών επιταγών ως εξής "επιταγή πληρωτέα έως ποσού χ", όπερ σημαίνει ότι για το συγκεκριμένο πελάτη το χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει ορίσει όριο πληρωμής των επιταγών, καθώς ο συγκεκριμένος πελάτης θα μπορεί να εκδίδει επιταγές βάσει για ένα μπλοκ που του έχει χορηγηθεί αναλογικά με το ποσό της προσημείωσης ή της ενεχυρίασης των κινητών αξιών που έχει συμφωνήσει με την τράπεζα.
πχ ποσό ενεχυρίασης 100000,00 ευρώ = μπλοκ 10 επιταγών, δηλαδή όρο σε κάθε επιταγή "έως ποσού 10000,00 ευρώ".
Φαίνεται δύσχρηστο για αρχή το σύστημα και σίγουρα θα προκαλέσει πολλές αντιδράσεις, θα στερηθούν πολλοί αυτόν τον τρόπο εξυπηρέτησης, αλλά εάν θέλουμε να εξυγιάνουμε
