Οι περιορισμοί που επιβάλλει το κράτος στους παραγωγούς, μικρή σχέση έχουν με κοινωνικά αγαθά π.χ. με την δημόσια υγεία. Κυρίως έχουν επιβληθεί για να ελέγχουν...
οι κρατούντες την οικονομική ανάπτυξη του καθενός μας.
Πιθανόν να νομίζουν κάποιοι πως δεν έχει και μεγάλη σχέση το κράτος με τέτοιου είδους κινήματα. Και όμως. Ακριβώς επειδή αμφισβητούν ουσιώδη στοιχεία της κρατικής εξουσίας, το κράτος απλώς σηκώνει τα μανίκια του και ανασκουμπώνεται για να πάρει τη ρεβάνς.
Το πρώτο που θα θέλαμε να τονίσουμε είναι πως το κράτος με κανένα τρόπο δεν επιθυμεί απ’ ευθείας ανταλλαγές ανάμεσα σε παραγωγούς και καταναλωτές. Ο κυριότερος λόγος δεν είναι οικονομικός. Οι κατέχοντες την κρατική εξουσία σήμερα, αντιλαμβάνονται πως αν οι πολίτες συνηθίσουν το απ’ ευθείας, πιθανόν να αμφισβητήσουν το ‘έμμεσο’ πολιτικό σύστημα που οι ίδιοι δημοκρατία το ονομάζουν και να αναρωτηθούν μήπως είναι καιρός να προχωρήσουν σε άμεση δημοκρατία. Αυτός και μόνος ο λόγος θα ήταν αρκετός για να μην ευνοήσουν ‘κακές’ συνήθειες.
Φυσικά δεν είναι ο μόνος. Η στήριξη που δίνεται από το κράτος σε ένα μέρος της κοινωνίας, τους μεσάζοντες είναι δεδομένη και αδιαμφισβήτητη. Πως το πετυχαίνει αυτό; Μα με τα τεράστια εμπόδια που θέτει σε όλους εκείνους τους παραγωγούς που θέλουν να πουλήσουν οι ίδιοι το προϊόν τους. Οποιοσδήποτε στην Ελλάδα, έχει προσπαθήσει να ανοίξει δική του δουλειά, καταλαβαίνει τι εννοούμε. Έτσι ακριβώς αντιμετωπίζεται και ο αγρότης που θέλει να πουλήσει στον καταναλωτή απ’ ευθείας τα προϊόντα του. Ισχυρίζονται πως είναι λιγότερα τα ‘χαρτιά’ και πως δεν απαιτούν τόσα πολλά όσα σε εμπορικές επιχειρήσεις. Έτσι φαίνεται. Στην πραγματικότητα όμως, μέχρι και τα .. κόπρανα εξετάζουν, αν ο παραγωγός θέλει να πουλήσει ελεύθερα!
Έχοντας λοιπόν το κράτος θεσμοθετήσει άπειρους περιορισμούς, δεν έχει παρά να ελέγξει αν τηρούνται. Οι περιορισμοί μικρή σχέση έχουν με κοινωνικά αγαθά π.χ. με την δημόσια υγεία. Κυρίως έχουν επιβληθεί για να ελέγχουν οι κρατούντες την οικονομική ανάπτυξη του καθενός μας. Για αυτό και κρατούν για τον εαυτό τους το δικαίωμα να μοιράζουν π.χ. άδειες για πώληση αγροτικών προϊόντων. Αν αναπτυχθεί το κίνημα, δεν έχει το κράτος παρά να ζητήσει από τους παραγωγούς τις ‘νόμιμες’ άδειες. Πόσοι τις έχουν; Ελάχιστοι. Όλοι οι άλλοι είναι παράνομοι.
Ενδεικτικό του ότι η νομοθεσία δεν προβλέπει την απ ευθείας πώληση, είναι και το γεγονός, πως μόλις πριν μερικές μέρες, ήρθε στην βουλή διάταξη που προβλέπει απ ευθείας πώληση, αλλά μόνο στους κτηνοτρόφους. (http://www.economist.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=9890:ktinotrofia&catid=7:agriculture-and-forestry&Itemid=73, : δίνεται η δυνατότητα σε κτηνοτρόφους να διαθέτουν ιδιοπαραχθέντα γαλακτοκομικά προϊόντα εντός των λαϊκών αγορών) Για τους αγρότες, δεν προβλέπει απολύτως τίποτα. Βέβαια και ο νόμος για τους κτηνοτρόφους, δεν έχει αρχίσει ακόμα να εφαρμόζεται.
Αλλά οι κίνδυνοι, δεν προέρχονται μόνο από το κράτος, αλλά και από τα ‘παρακλάδια’ του. Από τους ‘ασκούντες δημόσια εξουσία’ δηλαδή. Ποιοι είναι αυτοί; Μα φυσικά οι Δήμοι. Θα πει κάποιος: δεν είναι θαυμάσια η κίνηση κάποιων ΟΤΑ να .. παραγγέλλουν πατάτες από το Νευροκόπι; Γιατί πρέπει να είμαστε δύσπιστοι; Για τους εξής λόγους: Α) γιατί το θέμα αφορά καταναλωτές και παραγωγούς. Ο οποιοσδήποτε τρίτος, καταλήγει να είναι μεσάζοντας. Το θέμα δεν είναι να αντικατασταθεί ο ιδιώτης μεσάζοντας με τον ασκών δημοσία εξουσία οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης. Είναι να μην υπάρχει κανένας μεσάζοντας. Να έρχονται σε απ’ ευθείας συνεννόηση οι παραγωγοί με τους καταναλωτές. Β) Γιατί οι ΟΤΑ, δεν μας έχουν πείσει για της αγνές και άδολες προθέσεις τους. Το λέει η καθημερινή εμπειρία. Το μαρτυρούν και οι εκθέσεις για την διαφθορά. Κυρίως όμως το φωνάζει η αγορά. (Εννοείται πως ο δεύτερος λόγος δεν αφορά όλους, ο πρώτος όμως ισχύει για όλους)
Εκτός από τους ΟΤΑ, το κίνημα των απ’ ευθείας ανταλλαγών, κινδυνεύει και από άλλους. Τέτοιοι δυνητικοί κίνδυνοι μπορούν να προέλθουν από … συνεταιριστές. Είναι γνωστό πως σε πολλές περιπτώσεις, οι ‘εκπρόσωποι’ των αγροτών, διαμεσολαβούν για να πάει το προϊόν σε κάποιον έμπορο. Για αυτή την διαμεσολάβηση, παίρνουν την προμήθειά τους. (Ένας από τους τρόπους, είναι οι διπλές καρτέλες. Στη μια ‘ γράφουν’ τα μικρότερα νούμερα για τον αγρότη κάθε φορά που ζυγίζεται το προϊόν και στην άλλη τα πραγματικά κιλά. Την διαφορά –σε χρήματα φυσικά- καρπώνεται ο εκπρόσωπος. Ας μην βιαστούν κάποιοι να πουν να είναι μπροστά ο αγρότης για να δει τη ζυγαριά. Απλώς δεν πρόκειται να ξανα-πουλήσει το προϊόν του. Αν αμφιβάλλει κάποιος για αυτό, δεν έχει παρά να ρωτήσει οδηγούς φορτηγών αγροτικών προϊόντων). Ένα πρόσφατο περιστατικό που άφησε ερωτηματικά: Σε μεγάλη πόλη της Νοτίου Ελλάδας, σκέφτηκαν -και οργάνωσαν τελικά- διανομή πατάτας. Στην προσπάθειά τους οι διοργανωτές να φέρουν πατάτα από το διπλανό (και παραγωγικό) νομό, συνάντησαν απροθυμία των ‘εκπροσώπων’ των αγροτών. Ταυτόχρονα όμως, η σοδειά αυτών των αγροτών, παρέμενε απούλητη στις αποθήκες. Έτσι οργανώθηκε διανομή πατάτας από το … Νευροκόπι, δηλαδή εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά. (είναι αντίθετο και με το κίνημα της τοποφαγίας).
Άλλος κίνδυνος προέρχεται από οργανώσεις καταναλωτών, που ενδιαφέρονται για καταναλωτές αλλά και … για το καλό των προέδρων τους. Θα τις γνωρίσουμε εύκολα. Παίρνουν χρηματοδοτήσεις από το κρατικό ταμείο, είναι επίσημοι συνομιλητές της πολιτείας μας, θεωρούν πως μας εκπροσωπούν, αλλά δεν δίνουν ‘λόγο’ σε κανέναν. Ο κίνδυνος εδώ προέρχεται από το πραγματικό γεγονός πως πρόκειται για οργανώσεις που ασχολούνται κυρίως με την προβολή κάποιων ‘βασικών μελών’. Το ότι ασχολούνται με τους καταναλωτές, είναι μάλλον τυχαίο. Η προώθηση του ‘image των μελών του προεδρείου θα γινόταν και με την ενασχόληση με κάποιο άλλο τομέα.
Μα θα ρωτήσει κάποιος: δεν θα μπορούσαν να υπάρχουν πραγματικές οργανώσεις καταναλωτών που θα μπορούν να διαπραγματευτούν; Φυσικά. Που όμως έχουν συσταθεί με σκοπό τα μέλη τους, να αγοράσουν προϊόντα, παρακάμπτοντας μεσάζοντες. Εκείνοι ναι, θα μπορούσαν να κάνουν απ΄ευθείας διαπραγματεύσεις με παραγωγούς ή με οργανώσεις παραγωγών που όμως θα έχουν λειτουργήσει σε απολύτως νέα βάση, χωρίς τις αγκυλώσεις που χρόνια λειτουργεί το συνεταιριστικό κίνημα.
economist.gr
