Ο πρόεδρος Μπαρόζο, κατά τη σχετική παρουσίαση, χθες το μεσημέρι στο Στρασβούργο, δεν άφησε και πολλά περιθώρια παρερμηνείας: η πρώτιστη προτεραιότητα είναι η εφαρμογή των συμφωνηθέντων μεταξύ της χώρας και των εταίρων της, δηλαδή η δημοσιονομική προσαρμογή και η ανταγωνιστικότητα. Με βάση τα σχετικά έγγραφα, δηλαδή την αξιολογική έκθεση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών, την επιστολογραφία με τις Ελληνικές Αρχές, τα ευρήματα της ομάδας Ράιχενμπαχ και τις προτάσεις της Γενικής Διεύθυνσης Απασχόλησης, της οποίας προΐσταται ο επίτροπος Άντορ, επιβεβαιώνεται το ρεπορτάζ της Real News για τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα.
Οι εργαζόμενοι μπορούν να περιμένουν ένα δεύτερο κύμα μειώσεων της τάξης του 15% και συνολικά μειώσεις 40% σε σχέση με τα προ της κρίσης επίπεδα. Ταυτόχρονα, η αγορά εργασίας θα πρέπει να είναι ο πρώτος τομέας που θα απορρυθμιστεί πλήρως, ώστε να διευκολυνθεί το επιχειρείν.
Στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, ο πρόεδρος της Κομισιόν, απηύθυνε μια τριπλή έκκληση, προς: τους εταίρους, τους πολίτες της Ελλάδας και την κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα. Στο καθόλου, με βάση τα σημερινά δεδομένα, ανησυχητικό του μήνυμα, ο Ζ. Μπαρόζο ζητά από τους εταίρους να συνεχίσουν να στέκονται αρωγοί στην ελληνική προσπάθεια, από τους πολίτες να κάνουν και άλλη υπομονή και από την “διοίκηση” να κάνει την δουλειά της. Μία δεύτερη ανάγνωση, όπως επισημαίνουν κύκλοι της Κομισιόν, είναι: “Μην διανοηθείτε να υπαναχωρήσετε σε σχέση με την εφαρμογή των συμφωνηθέντων, διότι αυτός θα είναι ένας δρόμος χωρίς επιστροφή”, επισημαίνοντας ότι το κλίμα του Νοέμβρη του 2011 (σ.σ. δημοψηφίσματα) δεν είναι και τόσο μακριά.
Συνεπώς η εντολή των Βρυξελλών προς τη χώρα είναι:
1) Να θέσει υπό έλεγχο των δημόσιων οικονομικών και εσόδων, ούτως ώστε τα δημόσια οικονομικά να καταστούν διατηρήσιμα σε βάθος χρόνου
2) Να εξασφαλίσει τη ροή δανείων προς την πραγματική οικονομία, με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και τη διευκόλυνση της εξασφάλισης δανείων υπό συμφέροντες όρους από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις
3) Να απελευθερώσει την επιχειρηματική δραστηριότητα ως μοχλού ανάπτυξης
Στην σχετική ανακοίνωση σημειώνεται ότι “χρειάζεται κατεπειγόντως μια μεγάλης κλίμακας αναμόρφωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, προκειμένου η Ελλάδα να γίνει ξανά ένας τόπος όπου εγχώριοι και αλλοδαποί επενδυτές διακατέχονται από εμπιστοσύνη για την πραγματοποίηση επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας”.
Φυσικά για όλα αυτά το μεγάλο αγκάθι στην υλοποίηση όλων των παραπάνω παραμένει η δημόσια διοίκηση. Τα στελέχη της Κομισιόν δεν κρύβουν τις σκέψεις τους: “ο εκσυγχρονισμός και η μεταρρύθμιση της ελληνικής δημόσιας διοίκησης αποτελούν ομοίως καίριες συνιστώσες του μετασχηματισμού της Ελλάδας και θα συμβάλουν στο να αποκτήσει η χώρα ένα πιο δυναμικό, δικαιότερο και χαρακτηριζόμενο από μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή μέλλον. Σε πρωταρχικής σημασίας τομείς, όπως η φορολογική διοίκηση και οι φοροεισπρακτικοί μηχανισμοί, το κτηματολόγιο, η μεταρρύθμιση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης, η αναδιάρθρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης και η μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, η ανακοίνωση προσδιορίζει τα θέματα ως προς τα οποία η Επιτροπή θα παράσχει τεχνική συνδρομή και χρηματοδοτική στήριξη μέσω της ειδικής Ομάδας Δράσης της για την Ελλάδα” - αναφέρεται ρητά στα σχετικά κείμενα.
Η Κομισιόν δίνει το στίγμα πως θα εργασθεί από κοινού με τις ελληνικές αρχές για την αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων της κρίσης. Εδώ υπεισέρχεται και ο ρόλος της ομάδας του επιτρόπου Άντορ.
Με βάση το δεύτερο πρόγραμμα υπάρχουν ελληνικές υποχρεώσεις με στόχο την προστασία της στήριξης που παρέχεται στους ευάλωτους πολίτες. Η Κομισιόν αναφέρει ότι η Ελλάδα πρέπει να εξασφαλίσει “ότι οι μειώσεις συντάξεων είναι στοχοθετημένες και δεν θίγουν τους πολίτες οι οποίοι λαμβάνουν τις μικρότερες συντάξεις”. Αυτό θα πλαισιωθεί από “την καταπολέμηση των φαινομένων απάτης στον τομέα των κοινωνικών παροχών, με τη μείωση του κόστους της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ποιοτική στάθμη της παρεχόμενης φροντίδας και με τη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος ώστε να καταστεί δικαιότερο”.
Η Κομισιόν αναφέρει ότι συνεργάζεται στενά με τις ελληνικές αρχές “με σκοπό την παροχή συνδρομής σε ανέργους νέους, βοηθώντας τους να αποκτήσουν εργασιακή πείρα, επεκτείνοντας τα προγράμματα μαθητείας, προάγοντας την επιχειρηματικότητα των νέων, καθώς επίσης με την παροχή στήριξης για περιόδους σπουδών και κατάρτισης σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ”.
Τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ παρέχουν στήριξη για την προσωρινή οικονομική ανακούφιση αυτών των ομάδων.
Ο επίτροπος Άντορ, λίγη ώρα μετά την ομιλία Μπαρόζο, έδωσε στη δημοσιότητα και τις συγκεκριμένες παραμέτρους του λεγόμενου κοινωνικού πακέτου. Αυτές έχουν ως εξής:
1. Η δέσμη μέτρων για την απασχόληση καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τις εθνικές τους πολιτικές απασχόλησης. Ειδικότερα, περιλαμβάνει προτάσεις με τις οποίες τα κράτη μέλη καλούνται:
• να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη ζήτηση εργατικού δυναμικού, όπως η καθιέρωση επιδοτήσεων πρόσληψης που δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας, η (ουδέτερη από δημοσιονομική άποψη) στροφή από τους φόρους επί της εργασίας στους περιβαλλοντικούς φόρους ή η στήριξη της αυτοαπασχόλησης,
• να αξιοποιήσουν τους τομείς στους οποίους υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες δημιουργίας θέσεων εργασίας στο μέλλον, όπως είναι η «πράσινη» οικονομία, στην οποία θα μπορούσαν να δημιουργηθούν 20 εκατομμύρια θέσεις εργασίας από σήμερα μέχρι το 2020, και να συμπεριλάβουν την «πράσινη» απασχόληση στα εθνικά τους σχέδια απασχόλησης, ενισχύοντας την πληροφόρηση για τις «πράσινες» δεξιότητες,
• να βελτιώσουν τον προγραμματισμό και τις προβλέψεις για το εργατικό δυναμικό στον τομέα της υγείας, έτσι ώστε να υπάρξει καλύτερη αντιστοίχιση μεταξύ της ζήτησης και της προσφοράς επαγγελματιών στον τομέα της υγείας, προσφέροντάς τους συγχρόνως μακροπρόθεσμες επαγγελματικές προοπτικές,
• και να ενθαρρύνουν την ανταλλαγή πληροφοριών για καινοτόμες και αποτελεσματικές στρατηγικές πρόσληψης και διατήρησης των εργαζομένων στον τομέα της υγείας.
Η Επιτροπή δρομολογεί επίσης μια διαβούλευση για τις ευκαιρίες απασχόλησης στους τομείς των προσωπικών και των οικιακών υπηρεσιών να υποστηρίξουν την αύξηση του εργατικού δυναμικού υψηλής ειδίκευσης στον τομέα των ΤΠΕ και να προωθήσουν την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων από το σύνολο του εργατικού δυναμικού.
2. Η ανακοίνωση επισημαίνει επίσης βασικούς τομείς στους οποίους πρέπει να γίνουν μεταρρυθμίσεις, ούτως ώστε οι αγορές εργασίας να γίνουν πιο δυναμικές και «συμμετοχικές» και, συνεπώς, πιο ανθεκτικές στις οικονομικές αλλαγές. Οι προτάσεις αυτές περιλαμβάνουν:
• την αξιοποίηση των διδαγμάτων που αντλήθηκαν από την κρίση, όπως είναι η τόνωση της εσωτερικής ευελιξίας για τη μείωση της εργασιακής ανασφάλειας και των δημοσιονομικών δαπανών,
• την καθιέρωση αξιοπρεπών και βιώσιμων μισθών και την αποφυγή των παγίδων που συνεπάγονται οι χαμηλοί μισθοί,
• την εξασφάλιση κατάλληλων συμβατικών ρυθμίσεων για την αποτροπή της υπέρμετρης χρήσης μη τυποποιημένων ρυθμίσεων.
• Η Επιτροπή τονίζει επίσης την ανάγκη παροχής ευκαιριών στους νέους, καθώς και την ανάγκη να αναπτυχθεί η διά βίου μάθηση, η οποία έχει νευραλγική σημασία για την ασφάλεια της απασχόλησης και την παραγωγικότητα.
Με 4 εκατομμύρια θέσεις εργασίας να παραμένουν κενές σε ολόκληρη την ΕΕ, η «δέσμη μέτρων για την απασχόληση» ζητά να αυξηθούν οι επενδύσεις στις δεξιότητες, ούτως ώστε να αντιμετωπιστούν οι αναντιστοιχίες δεξιοτήτων στις αγορές εργασίας της Ευρώπης, καθώς και να βελτιωθεί η πρόβλεψη των αναγκών σε δεξιότητες. Προτείνει ειδικά μέσα για τη βελτίωση της αναγνώρισης των δεξιοτήτων και των προσόντων και για τη στενότερη προσέγγιση του κόσμου της εκπαίδευσης με τον κόσμο της εργασίας.
3. Η «δέσμη μέτρων για την απασχόληση» αποσκοπεί επίσης να δημιουργήσει μια πραγματική αγορά εργασίας της ΕΕ:
Για να βελτιωθεί η κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, η Επιτροπή έχει αναλάβει την απαρέγκλιτη δέσμευση να εξαλείψει τα νομικά και πρακτικά εμπόδια που παρακωλύουν την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων με μέτρα όπως η βελτίωση της δυνατότητας μεταφοράς των συντάξεων, η καταλληλότερη φορολογική μεταχείριση των διασυνοριακών εργαζομένων ή η καλύτερη ενημέρωση για τα σχετικά δικαιώματα και υποχρεώσεις. Καλεί τα κράτη μέλη να επιτρέπουν την «εξαγωγή» των παροχών ανεργίας για τα άτομα που αναζητούν εργασία σε άλλη χώρα (για περίοδο έως και 6 μήνες).
