«Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη» ήταν το τρίπτυχο της Γαλλικής επανάστασης του 1789.
«Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη» είναι το αγαπημένο σύνθημα της αριστεράς.
«Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη» είναι οι τρεις αρχές της μασονίας, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία που καλό είναι να μην την αναλύσουμε, γιατί κινδυνεύω να κακοχαρακτηριστώ....
Το τρίπτυχο αυτό, που ηχεί πολύ καλά στα αυτιά μας, το αναπαράγει όλη η αριστερά, από την "κεντροαριστερά" του Σύριζα, μέχρι τις πιο ακροαριστερές οργανώσεις και τους αντί-εξουσιαστές. Κανείς όμως από τους υποστηρικτές του τρίπτυχου δε νιώθει την υποχρέωση να εξηγήσει σε κανέναν, τι ακριβώς σημαίνει «Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη» και πως θα επιτευχθεί ο ευγενικός αυτός στόχος.
Εχω λοιπόν μερικές απορίες και μάλιστα και επί των τριών πτυχών του τριπτύχου.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά:
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Η λέξη ελευθερία, ακούγεται στα αυτιά μας σαν κάτι το αυτονόητο, όμως δεν είναι έτσι. Η έννοια της ελευθερίας είναι τόσο ευρεία και περιλαμβάνει τόσες πτυχές, που όσο κι αν μας φαίνεται παράξενο, η έννοια χρήζει ερμηνείας, τόσο όσον αφορά τις πτυχές της, όσο και το βαθμό της ελευθερίας:
Ο γενικός ορισμός της ελευθερίας ενός ανθρώπου είναι η δυνατότητά του να δρα κατά βούληση.
Πόση όμως ελευθερία δικαιούμαστε; Είναι η ελευθερία απεριόριστη; Δικαιούμαστε να είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε ότι θέλουμε; Δικαιούμαστε να ασκούμε το δικαίωμα μας στην ελευθερία όταν βλάπτουμε τους άλλους; Δε σταματά η ελευθερία μας εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου; Δεν πρέπει να υπάρχουν νόμοι που να περιορίζουν την ατομική μας ελευθερία χάριν της επιβίωσης της κοινωνίας; Οι νόμοι αυτοί δεν περιορίζουν την ελευθερία μας; Είμαστε τότε ανελεύθεροι;
Για ποια πτυχή της ελευθερίας μιλάνε οι θιασώτες της; Για την ατομική ελευθερία, την κοινωνική, την πολιτική, την πνευματική, την ψυχολογική, την ηθική; Και αν τις συμπεριλαμβάνουν όλες, την πνευματική ελευθερία μπορείς κάποιος να την επιβάλλει; Δέχονται όλοι αυτοί την πολιτική ελευθερία των ατόμων που έχουν αντίθετες απόψεις να εκφέρουν τις απόψεις τους, ακόμα και αν για τους ίδιους ακούγονται "φασιστικές"; Αν όχι, δικαιούνται να αυτό-χρίζονται υπερασπιστές της ελευθερίας; Συμπεριλαμβάνουν στην έννοια της ελευθερίας την εθνική ελευθερία, δηλαδή το δικαίωμα των λαών στην ανεξαρτησία τους και στην αυτοδιαχείριση; Αν ναι, έχει ο Ελληνικός λαός το δικαίωμα να αποφασίσει με δημοψήφισμα τι θα κάνει με τους λαθρομετανάστες; Αν όχι, είναι δείγμα πίστης στο ιδανικό της ελευθερίας αυτό;
ΙΣΟΤΗΤΑ
Η ισότητα, είναι μαθηματικός όρος και χρησιμοποιείται για να καταδείξει ότι δύο ή περισσότερες μαθηματικές παραστάσεις έχουν την ίδια τιμή. (Αν Α είναι η μία παράσταση και Β η άλλη τότε η έκφραση Α=Β είναι μια ισότητα και το νόημα της ισότητας είναι ότι αν υπολογιστεί η τιμή της παράστασης Α και η τιμή της παράστασης Β, οι δύο τιμές είναι ίδιες).
Είναι με βάση τον ορισμό της ισότητας όλοι οι άνθρωποι ίσοι; Υπάρχουν έστω και δυο άνθρωποι που να είναι απολύτως όμοιοι και άρα ίσοι; Δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ των ανθρώπων;
Μπορεί ο τελεστής = να χρησιμοποιηθεί ανάμεσα στην γυναίκα και τον άντρα; Τότε, μπορούμε βάσει των μαθηματικών αντί για άντρα να λέμε γυναίκα και το αντίθετο; Γιατί τότε λέμε γυναίκα και άντρας και δε λέμε άνθρωπος; Τι είναι αυτό που δημιουργεί την ανάγκη να χρησιμοποιούμε διαφορετικό όνομα;
Οπως είπε και ο Χάγιεκ Φρίντριχ, "Άλλο να φέρεσαι στους ανθρώπους ίσα και άλλο να προσπαθείς να τους κάνεις ίσους "
Είναι άλλο πράγμα να μιλάμε για ίσες ευκαιρίες στην ανάπτυξη της προσωπικότητας, ίσες ευκαιρίες για εργασία, ίσες ευκαιρίες για μόρφωση, ίση δυνατότητα πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας, ίσες δυνατότητες για άθληση, ίση μεταχείριση από το νόμο και τις αρχές, και άλλο πράγμα να λέμε ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι.
Δεν είναι.
Υπάρχουν άνθρωποι μεγαλόψυχοι και μικρόψυχοι, ευφυείς και ανόητοι, ηθικοί και ανήθικοι, χαμογελαστοί και μουρτζούφληδες, κοντοί και ψηλοί, όμορφοι και άσχημοι.
Και πως μπορεί κανείς να επιβάλει την ισότητα σε όλους αυτούς; Ψηλώνοντας τον κοντό, ή κονταίνοντας τον ψηλό; Ποιος θα κρατάει το πριόνι του Προκρούστη;
ΑΔΕΛΦΟΣΥΝΗ
Τι εννοούν οι θιασώτες του τρίπτυχου όταν ομιλούν για αδερφοσύνη; Με ποιους θέλουν να "αδελφωθούν"; Με ολόκληρο τον πλανήτη; Με όλους τους λαούς; Με τους συμπολίτες τους; Με τους ταξικούς τους αδερφούς;
Γιατί δεν "αδελφώνονται" οι κομμουνιστές με τους αναρχικούς; Δεν είναι αδέλφια αυτοί; Δεν πιστεύουν και οι δυο στο ίδιο τρίπτυχο;
Ολα τα παραπάνω ερωτήματα, παρά τις συνεχείς μου ερωτήσεις σε υπερασπιστές του τρίπτυχου, μένουν αναπάντητα. Και έχω αρχίσει να πιστεύω ότι θα παραμείνουν αναπάντητα, αφ' ενός οι περισσότεροι θιασώτες του τρίπτυχου δεν έχουν απαντήσει στον εαυτό τους (πόσο δε μάλλον σε εμένα) και αφ' εταίρου γιατί υποψιάζομαι ότι η απάντηση τους θα απογύμνωνε την "ανθρωπιστική" αριστερά από τα ευήκοα στερεότυπα της.
Για να μην υπάρξει όμως αμφιβολία για τον τρόπο με τον οποίο εννοούν όλοι αυτοί την εφαρμογή του τρίπτυχου, θα παραθέσω ένα τραγουδάκι του Ραβασόλ, ενός αναρχικού τραγουδιστή που έγινε θρύλος στις μέρες του (1880), παρμένο από την επιθεώρηση Zαν Μαιτρόν, Le Mouvement Anarchiste en france, Τ 1. Παρίσι, Maspero, 1975 - Μετάφρ. aixmi
Παιδιά απ’ την ίδια πατρίδα
Μπορείτε ν’ ακούσετε τη φωνή
Που φωνάζει για δημοκρατία.
Στα όπλα ενάντια στην μπουρζουαζία.
Ας παλέψουμε γι’ ανεξαρτησία
Και την ιερή ελευθερία,
Μες απ’ τη δύναμη των προσπαθειών μας
Ας αλλάξουμε την κοινωνία.
Γιατί, σε τούτη τη γη,
Προδίνουμε τους εαυτούς μας
Όταν θάπρεπε ν’ αγαπάμε τους άλλους σαν αδέρφια;
Τ’ αφεντικά μας προκαλούν διαχωρισμούς·
Ας διώξουμε τους εξουσιαστές
Γεμάτοι μίσος κι ανομία.
Λαοί, ας ρίξουμε τα σύνορά μας
Με την κραυγή “Ζήτω η Ισότητα!”
Για να εγκαθιδρυθεί η ισότητα
Χρειάζεστε καρδιά γεμάτη μίσος.
Κάντε σκόνη την μπουρζουαζία
Αντί για πόλεμο
Θα έχουμε αδελφοσύνη.
Το τραγουδάκι αυτό, δημιουργεί βεβαίως νέα ερωτήματα, όπως π.χ. πως θα αποφύγουν τον πόλεμο και θα φέρουν ειρήνη άτομα γεμάτα μίσος ή γιατί απαραιτήτως χρειάζεται ανομία και μίσος για να επέλθει η ισότητα, ή πως ορίζεται ο "εξουσιαστής", γιατί πρέπει να ρίξουμε τα σύνορα μας και άλλα, αλλά ας μην σταθούμε σε αυτό.
Για όσους δεν γνωρίζουν τι είναι η μπουρζουαζία, μπουρζουαζία είναι όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την κοινωνική τάξη στην οποία ανήκουν κυρίως αστοί και κτηματίες. Ιστορικά, η τάξη της μπουρζουαζίας προέρχεται από την τάξη των εμπόρων του μεσαίωνα, οι οποίοι αντλούσαν εξουσία και επιρροή από την εργασία και τον πλούτο τους, σε αντίθεση με αυτούς των οποίων η εξουσία προερχόταν από την καταγωγή και την κτήση γης. Είναι γαλλική λέξη και προέρχεται από τη λέξη "bourgeois", που σημαίνει "κάτοικος μιας πόλης". Ο όρος έχει συνήθως αρνητική χροιά και χρησιμοποιείται υποτιμητικά υποδηλώνοντας συντηρητισμό και αντιδραστικότητα. Η μετάφραση που δίνουν τα κορυφαία λεξικά είναι ότι μπουρζουαζία σημαίνει «μεσαία τάξη» και μπουρζουάς είναι αυτός που ανήκει στην μεσαία τάξη. Ο γιατρός, ο δικηγόρος, ο έμπορος, ο καλλιτέχνης, όλοι τέλος πάντων όσοι δεν ανήκουν στη λεγόμενη "εργατική τάξη".
Μπουρζουαζία λοιπόν αγαπητέ μου αναγνώστη, είσαι εσύ. Εσύ, ο ξεφτιλισμένος "νοικοκύρης" που νοιάζεσαι μόνο για τον κώλο σου. Ο ανθρωπολογικός τύπος που ονομάζεσαι "Ελληνας μικροαστός". Που ασκείς το δοκιμασμένο ρατσισμό σου πάνω στους "αδελφούς" μετανάστες. Ο μπάτσος, ο μπράβος, ο μικροεπιχειρηματίας που "ηγεμονεύει" και καταδυναστεύει τόσα χρόνια την εργατική τάξη και τα ταξικά της αδέρφια τους μετανάστες και έχεις το θράσος να αγανακτείς κιόλας τώρα που θίγονται τα συμφέροντα σου.
