Μαζί με το σχέδιο διάσωσης των τραπεζών, το εν λόγω μνημόνιο θα επιτρέψει και τη συναρμολόγηση της δανειακής σύμβασης της Κύπρου, στο πλαίσιο του μηχανισμού διάσωσης των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Την Πέμπτη, ο εκπρόσωπος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Τζέρι Ράις, ανέφερε πως τα μέλη της τρόικας βρίσκονται στη Λευκωσία για να ολοκληρωθούν και οι τεχνικές λεπτομέρειες της συμφωνίας. Η τρόικα αναμένεται να αναχωρήσει από τη μεγαλόνησο στις αρχές Απριλίου. Στη συνέχεια το διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ θα αποφασίσει για το χρηματικό ποσό της συμμετοχής του Ταμείου στη δανειακή συμφωνία με τη Λευκωσία. Σύμφωνα με τον κ. Ράις, αυτό δεν θα γίνει πριν από το τέλος Απριλίου.
Όπως τόνισε ο Κύπριος υπουργός Εργασίας, Χάρης Γεωργιάδης, το συμφωνημένο Μνημόνιο της Κύπρου πρέπει να παρουσιαστεί στο Euro Working Group στις 4 Απριλίου, ώστε να αρχίσει η διαδικασία της επικύρωσής του από τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, αφού σε αρκετές περιπτώσεις πρέπει να υπάρξει έγκριση από τα εθνικά κοινοβούλια.
Σκληρά τα μέτρα που ζητούνται
Τα μέτρα προσαρμογής της Κύπρου κατηγοριοποιούνται σε παρεμβάσεις που σχετίζονται με την περικοπή δαπανών, με την αύξηση των εσόδων, καθώς και με μέτρα διαρθρωτικής φύσης, όπως οι αποκρατικοποιήσεις. Πιο συγκεκριμένα, η τρόικα έχει ζητήσει την πλήρη κατάργηση της ΑΤΑ (Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή) στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, την επέκταση του παγώματος των μισθών στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και της προσωρινής εισφοράς επί των μικτών αποδοχών για δύο ακόμη χρόνια (μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2015), την κατάργηση του 13ου μισθού για τους υπαλλήλους του ευρύτερου δημόσιου τομέα και των κυβερνητικών αξιωματούχων και την μείωση της 13ης σύνταξης κατά 50% για τους συνταξιούχους.
Επιπλέον, ζητείται περαιτέρω μείωση του κρατικού μισθολογίου στην Κύπρο κατά τρόπο ώστε η σωρευτική μείωση των δαπανών για μισθούς και ημερομίσθια να ανέρχεται στο 15%, αλλά και μείωση κατά 10% των δαπανών για κοινωνικές παροχές και μείωση των συνολικών επιδομάτων όπως το πασχαλινό και το χριστουγεννιάτικο επίδομα, το επίδομα θέρμανσης, κ.α..
Η τρόικα ζητάει επίσης μειώσεις του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων την περίοδο 2013 - 2015 κατά επιπλέον 250 άτομα το χρόνο, δηλαδή σύνολο 1.250 άτομα, μεταρρύθμιση του συστήματος βάρδιας στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και μείωση των επιδομάτων υπερωρίας κατά 20% το 2013 και κατά επιπλέον 10% το 2014.
Την ίδια στιγμή, έχει ζητηθεί αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ, αύξηση των τελών δημοσίων υπηρεσιών ώστε τα έσοδα από τέλη να αυξηθούν κατά 30 εκατομμύρια ευρώ και αύξηση εισοδημάτων από τη φορολογία της περιουσίας κατά τουλάχιστον 20 εκατομμύρια ευρώ.
Με δεδομένη την πίεση που έχει ασκηθεί στην Κύπρο από την τραπεζική κρίση, πολλοί υποστηρίζουν πως η δημοσιονομική προσαρμογή της κυπριακής οικονομίας πρέπει να επιδιωχθεί σε βάθος χρόνου και όχι άμεσα. Όπως τονίζουν πρέπει να αφεθούν να λειτουργήσουν οι αυτόματοι σταθεροποιητές ώστε οι δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές να μην είναι μεγάλοι και επιτείνουν την ύφεση.
Μιλώντας στο 50ο Ετήσιο Συνέδριο της Παγκύπριας Συντεχνίας Δημοσίων Υπαλλήλων, ο πρόεδρος της κυπριακής Βουλής, Γιαννάκης Ομήρου, υπογράμμισε ότι «μεταξύ αποδοχής της ταπεινωτικής και εξουθενωτικής μεταχείρισης που θα οδηγεί σε συνεχή υποδούλωση το λαό και τη χώρα μας και της εξέτασης μιας άλλης στάσης και θέσης της Κύπρου, δεν θα πρέπει να υπάρχει κανένας δισταγμός και καμιά αμφιταλάντευση». Πρόσθεσε, δε, πως η απόφαση του Eurogroup της 25ης Μαρτίου είναι εξοντωτική για την Κύπρο καθώς επιβάλλει την εξουθένωση των δύο «πνευμόνων» του χρηματοπιστωτικού συστήματος, τις δύο μεγαλύτερες κυπριακές τράπεζες, ενώ είπε ότι σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα μέτρα της Τρόικας, υπάρχει ο κίνδυνος η κυπριακή οικονομία να οδηγηθεί σε φαύλο κύκλο ύφεσης, ανεργία, κλείσιμο επιχειρήσεων, φτώχεια και κοινωνική δυστυχία. Όπως ανέφερε ο κ. Ομήρου, αυτή τη συμπεριφορά δεν μπορεί παρά να συνδεθεί με τη μελλοντική διαχείριση του φυσικού πλούτου και τη λύση του Κυπριακού.
IIF: Δεν αποκλείει έξοδο της Κύπρου από την ευρωζώνη
Μια «πραγματική πιθανότητα» είναι η έξοδος της Κύπρου από την ευρωζώνη, μετά από την αμφιλεγόμενη χρηματοπιστωτική διάσωσή της, όπως εκτίμησε το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF), το οποίο εκπροσωπεί τις μεγαλύτερες τράπεζες του πλανήτη. Όπως υπογράμμισε ο Φίλιπ Σατλ, επικεφαλής των οικονομολόγων του IIF, «είναι η πρώτη περίπτωση στην οποία μπορούμε να δούμε μια μορφή εξόδου (από τη ζώνη του ευρώ) ως μια πραγματική πιθανότητα» και πρόσθεσε πως αυτό θα ήταν «πολύ πιο εύκολο» για μια μικρή χώρα όπως η Κύπρος.
Σύμφωνα με τον κ. Σατλ, «η Κύπρος υποφέρει από όλα τα κόστη που συνδέονται (...) με το ευρώ, χωρίς να έχει κανένα από τα οφέλη», και επικαλέστηκε την υποτίμηση των τραπεζικών καταθέσεων και την οικονομική «ύφεση» που αναγγέλλεται για τη χώρα, ο χρηματοπιστωτικός τομέας της οποίας, κρίσιμος για την οικονομία της, ακρωτηριάσθηκε. Όπως είπε, «η μόνη διέξοδος (για τη χώρα) θα ήταν μια υποτίμηση», η οποία είναι αδύνατη με το ενιαίο νόμισμα. Εκτίμησε, δε, πως μια έξοδος της Κύπρου από την ευρωζώνη δεν θα είχε «απαραιτήτως» επιπτώσεις αλλού στην Ευρώπη.
Αντίθετα, το IIF εξέφρασε την ανησυχία του για τις συνέπειες του σχεδίου για τη διάσωση της Κύπρου σε άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Όπως είπε ο κ. Σατλ, «είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτό θα αυξήσει τα κόστη της χρηματοδότησης (...) των τραπεζών που είναι αδύναμες ή θεωρούνται αδύναμες», ιδιαίτερα στην Ισπανία, την Πορτογαλία ή την Ιταλία και πρόσθεσε πως «αυτό επιδεινώνει κατά κάποιο τρόπο τις προκλήσεις που περιμένουν αυτές τις χώρες».
Πάντως, από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, έχει δηλώσει πως η χώρα δεν έχει καμία πρόθεση να φύγει από το ευρώ, και διαβεβαίωσε τον λαό πως η κατάσταση είναι ελεγχόμενη.
Την Πέμπτη, ο εκπρόσωπος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Τζέρι Ράις, ανέφερε πως τα μέλη της τρόικας βρίσκονται στη Λευκωσία για να ολοκληρωθούν και οι τεχνικές λεπτομέρειες της συμφωνίας. Η τρόικα αναμένεται να αναχωρήσει από τη μεγαλόνησο στις αρχές Απριλίου. Στη συνέχεια το διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ θα αποφασίσει για το χρηματικό ποσό της συμμετοχής του Ταμείου στη δανειακή συμφωνία με τη Λευκωσία. Σύμφωνα με τον κ. Ράις, αυτό δεν θα γίνει πριν από το τέλος Απριλίου.
Όπως τόνισε ο Κύπριος υπουργός Εργασίας, Χάρης Γεωργιάδης, το συμφωνημένο Μνημόνιο της Κύπρου πρέπει να παρουσιαστεί στο Euro Working Group στις 4 Απριλίου, ώστε να αρχίσει η διαδικασία της επικύρωσής του από τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, αφού σε αρκετές περιπτώσεις πρέπει να υπάρξει έγκριση από τα εθνικά κοινοβούλια.
Σκληρά τα μέτρα που ζητούνται
Τα μέτρα προσαρμογής της Κύπρου κατηγοριοποιούνται σε παρεμβάσεις που σχετίζονται με την περικοπή δαπανών, με την αύξηση των εσόδων, καθώς και με μέτρα διαρθρωτικής φύσης, όπως οι αποκρατικοποιήσεις. Πιο συγκεκριμένα, η τρόικα έχει ζητήσει την πλήρη κατάργηση της ΑΤΑ (Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή) στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, την επέκταση του παγώματος των μισθών στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και της προσωρινής εισφοράς επί των μικτών αποδοχών για δύο ακόμη χρόνια (μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2015), την κατάργηση του 13ου μισθού για τους υπαλλήλους του ευρύτερου δημόσιου τομέα και των κυβερνητικών αξιωματούχων και την μείωση της 13ης σύνταξης κατά 50% για τους συνταξιούχους.
Επιπλέον, ζητείται περαιτέρω μείωση του κρατικού μισθολογίου στην Κύπρο κατά τρόπο ώστε η σωρευτική μείωση των δαπανών για μισθούς και ημερομίσθια να ανέρχεται στο 15%, αλλά και μείωση κατά 10% των δαπανών για κοινωνικές παροχές και μείωση των συνολικών επιδομάτων όπως το πασχαλινό και το χριστουγεννιάτικο επίδομα, το επίδομα θέρμανσης, κ.α..
Η τρόικα ζητάει επίσης μειώσεις του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων την περίοδο 2013 - 2015 κατά επιπλέον 250 άτομα το χρόνο, δηλαδή σύνολο 1.250 άτομα, μεταρρύθμιση του συστήματος βάρδιας στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και μείωση των επιδομάτων υπερωρίας κατά 20% το 2013 και κατά επιπλέον 10% το 2014.
Την ίδια στιγμή, έχει ζητηθεί αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ, αύξηση των τελών δημοσίων υπηρεσιών ώστε τα έσοδα από τέλη να αυξηθούν κατά 30 εκατομμύρια ευρώ και αύξηση εισοδημάτων από τη φορολογία της περιουσίας κατά τουλάχιστον 20 εκατομμύρια ευρώ.
Με δεδομένη την πίεση που έχει ασκηθεί στην Κύπρο από την τραπεζική κρίση, πολλοί υποστηρίζουν πως η δημοσιονομική προσαρμογή της κυπριακής οικονομίας πρέπει να επιδιωχθεί σε βάθος χρόνου και όχι άμεσα. Όπως τονίζουν πρέπει να αφεθούν να λειτουργήσουν οι αυτόματοι σταθεροποιητές ώστε οι δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές να μην είναι μεγάλοι και επιτείνουν την ύφεση.
Μιλώντας στο 50ο Ετήσιο Συνέδριο της Παγκύπριας Συντεχνίας Δημοσίων Υπαλλήλων, ο πρόεδρος της κυπριακής Βουλής, Γιαννάκης Ομήρου, υπογράμμισε ότι «μεταξύ αποδοχής της ταπεινωτικής και εξουθενωτικής μεταχείρισης που θα οδηγεί σε συνεχή υποδούλωση το λαό και τη χώρα μας και της εξέτασης μιας άλλης στάσης και θέσης της Κύπρου, δεν θα πρέπει να υπάρχει κανένας δισταγμός και καμιά αμφιταλάντευση». Πρόσθεσε, δε, πως η απόφαση του Eurogroup της 25ης Μαρτίου είναι εξοντωτική για την Κύπρο καθώς επιβάλλει την εξουθένωση των δύο «πνευμόνων» του χρηματοπιστωτικού συστήματος, τις δύο μεγαλύτερες κυπριακές τράπεζες, ενώ είπε ότι σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα μέτρα της Τρόικας, υπάρχει ο κίνδυνος η κυπριακή οικονομία να οδηγηθεί σε φαύλο κύκλο ύφεσης, ανεργία, κλείσιμο επιχειρήσεων, φτώχεια και κοινωνική δυστυχία. Όπως ανέφερε ο κ. Ομήρου, αυτή τη συμπεριφορά δεν μπορεί παρά να συνδεθεί με τη μελλοντική διαχείριση του φυσικού πλούτου και τη λύση του Κυπριακού.
IIF: Δεν αποκλείει έξοδο της Κύπρου από την ευρωζώνη
Μια «πραγματική πιθανότητα» είναι η έξοδος της Κύπρου από την ευρωζώνη, μετά από την αμφιλεγόμενη χρηματοπιστωτική διάσωσή της, όπως εκτίμησε το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF), το οποίο εκπροσωπεί τις μεγαλύτερες τράπεζες του πλανήτη. Όπως υπογράμμισε ο Φίλιπ Σατλ, επικεφαλής των οικονομολόγων του IIF, «είναι η πρώτη περίπτωση στην οποία μπορούμε να δούμε μια μορφή εξόδου (από τη ζώνη του ευρώ) ως μια πραγματική πιθανότητα» και πρόσθεσε πως αυτό θα ήταν «πολύ πιο εύκολο» για μια μικρή χώρα όπως η Κύπρος.
Σύμφωνα με τον κ. Σατλ, «η Κύπρος υποφέρει από όλα τα κόστη που συνδέονται (...) με το ευρώ, χωρίς να έχει κανένα από τα οφέλη», και επικαλέστηκε την υποτίμηση των τραπεζικών καταθέσεων και την οικονομική «ύφεση» που αναγγέλλεται για τη χώρα, ο χρηματοπιστωτικός τομέας της οποίας, κρίσιμος για την οικονομία της, ακρωτηριάσθηκε. Όπως είπε, «η μόνη διέξοδος (για τη χώρα) θα ήταν μια υποτίμηση», η οποία είναι αδύνατη με το ενιαίο νόμισμα. Εκτίμησε, δε, πως μια έξοδος της Κύπρου από την ευρωζώνη δεν θα είχε «απαραιτήτως» επιπτώσεις αλλού στην Ευρώπη.
Αντίθετα, το IIF εξέφρασε την ανησυχία του για τις συνέπειες του σχεδίου για τη διάσωση της Κύπρου σε άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Όπως είπε ο κ. Σατλ, «είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτό θα αυξήσει τα κόστη της χρηματοδότησης (...) των τραπεζών που είναι αδύναμες ή θεωρούνται αδύναμες», ιδιαίτερα στην Ισπανία, την Πορτογαλία ή την Ιταλία και πρόσθεσε πως «αυτό επιδεινώνει κατά κάποιο τρόπο τις προκλήσεις που περιμένουν αυτές τις χώρες».
Πάντως, από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, έχει δηλώσει πως η χώρα δεν έχει καμία πρόθεση να φύγει από το ευρώ, και διαβεβαίωσε τον λαό πως η κατάσταση είναι ελεγχόμενη.
