Η πιο πρόσφατη από αυτές διεξήχθη από επιστήμονες του Πανεπιστημίου Northwestern του Σικάγου σε περισσότερους από 61.000 εθελοντές και έδειξε ότι η συγκεκριμένη πάθηση του δέρματος σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας και εγκεφαλικού.
Η αύξηση αυτή μπορεί να είναι απόρροια της ίδιας της νόσου ή των κακών συνηθειών του τρόπου ζωής που υιοθετούν πολλοί πάσχοντες, έγραψαν στην «Επιθεώρηση Αλλεργίας & Κλινικής Ανοσολογίας» (JACI) ο επίκουρος καθηγητής Δερματολογίας Τζόναθαν Λ. Σίλβερμπεργκ και οι συνεργάτες του.
Οντως, σε σύγκριση με τους υγιείς εθελοντές της μελέτης τους, όσοι έπασχαν από έκζεμα κάπνιζαν και έπιναν περισσότερο, ήταν πιθανότερο να είναι παχύσαρκοι και να μη γυμνάζονται και είχαν κατά 48% περισσότερες πιθανότητες να αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπέρτασης, κατά 35% περισσότερες πιθανότητες να πάσχουν από τύπου 2 διαβήτη και κατά 29% περισσότερες πιθανότητες να έχουν αυξημένη χοληστερόλη. Παρουσίαζαν επίσης συχνότερα διαταραχές ύπνου, κυρίως αϋπνία και κόπωση.
Προγενέστερες μελέτες της ίδιας ερευνητικής ομάδας είχαν δείξει πως οι ενήλικοι ασθενείς έχουν επίσης αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσουν οστεοπόρωση και κατάγματα, ενώ τα παιδιά και οι έφηβοι με ατοπική δερματίτιδα (είναι μια μορφή εκζέματος) έχουν αυξημένες πιθανότητες να πάσχουν από υπέρταση και παχυσαρκία.
Οι αιτίες
Πώς μπορεί να σχετίζεται μια δερματοπάθεια με τόσα δεινά;
«Κατ' αρχήν να ξεκαθαρίσουμε ότι οι μελέτες αυτές είναι μελέτες παρατήρησης, οι οποίες αποτυπώνουν απλώς μια συσχέτιση και όχι μια σχέση αιτίας-αποτελέσματος» απαντά ο κ. Δημήτρης Ρηγόπουλος, καθηγητής Δερματολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και διευθυντής στη Β’ Πανεπιστημιακή Δερματολογική Κλινική του νοσοκομείου Αττικόν.
«Αυτό σημαίνει ότι δεν αποδεικνύουν πως το έκζεμα στους ενηλίκους ή η ατοπική δερματίτιδα στα παιδιά είναι αιτίες άλλων ασθενειών, όπως η καρδιοπάθεια, το εγκεφαλικό, η οστεοπόρωση, η παχυσαρκία και η υπέρταση. Υποδηλώνουν, ωστόσο, ότι υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα σε όλα αυτά.
»Η συσχέτιση αυτή θα μπορούσε να εξηγηθεί καταρχήν με τον ανθυγιεινό τρόπο ζωής που κι εμείς βλέπουμε συχνά στους ασθενείς μας. Οταν το έκζεμα είναι σοβαρό και εκτεταμένο, μπορεί να επηρεαστεί δυσμενώς η ψυχολογία του πάσχοντος και να στραφεί σε ανθυγιεινές συνήθειες, όπως το κάπνισμα και η κακή διατροφή, που από μόνα τους αποτελούν παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου».
Μια άλλη πιθανή απάντηση είναι πως οι ασθενείς με έκζεμα έχουν τόσο έντονη, χρόνια φλεγμονή ώστε οι επιδράσεις της φαίνονται σε όλο το σώμα και όχι μόνο στο δέρμα.
Αν και η οξεία φλεγμονή αποτελεί έναν φυσιολογικό αμυντικό μηχανισμό του οργανισμού, η χρόνια μορφή της μπορεί μακροπρόθεσμα να επηρεάσει αρνητικά ζωτικές λειτουργίες, όπως η πέψη και η κυκλοφορία του αίματος, ενώ είναι καλά τεκμηριωμένο ότι αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά προβλήματα.
Ποιοι κινδυνεύουν
Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει πως όποιος έχει έκζεμα κινδυνεύει να υποστεί έμφραγμα, διευκρινίζει ο κ. Ρηγόπουλος. Οι έως τώρα μελέτες υποδηλώνουν ότι ο κίνδυνος είναι αναλογικός: όσο πιο σοβαρό είναι το έκζεμα ενός ασθενούς, τόσο περισσότερο κινδυνεύει.
Τι πρέπει επομένως να κάνουν οι ασθενείς; «Να τηρούν σχολαστικά την αγωγή για το έκζεμα που έχει συστήσει ο γιατρός τους, διότι μερικά φάρμακα καταπολεμούν τη χρόνια φλεγμονή, και να προσπαθούν να ακολουθούν όσο το δυνατόν πιο υγιεινό τρόπο ζωής αποφεύγοντας τα παχυντικά και τα πρόχειρα φαγητά, το κάπνισμα, το ξενύχτι, την καθιστική ζωή και το στρες» απαντά ο κ. Ρηγόπουλος.
«Καλό είναι επίσης να υποβάλλονται τακτικά σε προληπτικό τσεκάπ, ανάλογα με την ηλικία τους».