φόρου, τον υπερδιπλασιασμό του συντελεστή υπολογισμού της προκαταβολής αλλά και την εκτόξευση των ασφαλιστικών τους εισφορών, ο αγροτικός κόσμος της χώρας καλείται να συνειδητοποιήσει ότι η σχεδιαζόμενη πολιτική θα έχει ως αποτέλεσμα ποσοστό άνω του 45% του καθαρού εισοδήματος να στα ταμεία του κράτους. Το ποιο θα είναι αυτό το εισόδημα δεν παίζει ρόλο. Και ο πλούσιος και ο φτωχός αγρότης θα έχουν ακριβώς την ίδια αντιμετώπιση.
Η Ελλάδα καλείται να επιβάλλει στους αγρότες πολιτικές που δεν είναι πρωτόγνωρες για τα ευρωπαϊκά δεδομένα: Και άλλες χώρες συνδέουν τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών με το εισόδημα. Και άλλες χώρες εφαρμόζουν σύστημα «εσόδων-εξόδων» φορολογώντας το καθαρό κέρδος. Η διαφορά της Ελλάδας είναι ότι θέλει να επιβάλλει ένα «κοκτέιλ» που συνδυάζει τις πιο σκληρές μεθόδους: Φορολογεί από το πρώτο ευρώ και δεν υιοθετεί κανένα αφορολόγητο όπως π.χ. οι Ολλανδοί. Πολλές χώρες συνδέουν εισόδημα με ασφαλιστικές εισφορές αλλά δεν υιοθετούν συντελεστές 26,95% που θέλει να εφαρμόσει η Ελλάδα μόνο για κύρια σύνταξη και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Επίσης, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν θεσπίσει ειδικά καθεστώτα προστασίας της μικρής αγροτικής καλλιέργειας προκειμένου να περιορίσουν τον κίνδυνο εγκατάλειψης της υπαίθρου. Στην Ελλάδα, όπου η συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών έχουν μικρές καλλιέργειες, το μόνο πέπλο προστασίας αφορά στην εξαίρεση από το φορολογητέο εισόδημα των επιδοτήσεων έως 12.000 ευρώ.
Για να περιορίσει τις αντιδράσεις των αγροτών, η κυβέρνηση ψάχνει εναλλακτικές στο ασφαλιστικό και το φορολογικό. Ωστόσο, τόσο ο προϋπολογισμός του 2016 όσο και το μνημόνιο, αποτελούν δεσμευτικά κείμενα ενώ, πληροφορίες αναφέρουν ότι και οι δανειστές δεν δείχνουν καμία κατανόηση: Το μόνο που δέχονται είναι κάποιες υποχωρήσεις στο θέμα του χρόνου εφαρμογής των μέτρων. Άλλωστε, εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι από τους αγρότες ζητείται –έστω και σταδιακά- να απολέσουν το 26% του δηλωθέντος εισοδήματος ανεξάρτητα από το ύψος του. Το πώς αλληλεπιδρούν τα τρία μέτρα που προβλέπει το μνημόνιο εις βάρος των αγροτών, φαίνεται από το ακόλουθο παράδειγμα:
-Αγρότης ασφαλίζεται σήμερα στην 3η ασφαλιστική κλάση του ΟΓΑ και πληρώνει 954 ευρώ ετησίως ως ασφαλιστικές εισφορές. Με κέρδη (έσοδα μείον έξοδα) ύψους 10.000 ευρώ, αφαιρεί τις ασφαλιστικές εισφορές και πληρώνει φόρο 1.176 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 13% του εισοδήματός του. Το 2014, στο ποσό αυτό προστέθηκαν και 323,4 ευρώ ως προκαταβολή. Ήρθε όμως η αναδρομική αύξηση της προκαταβολής από το 27,5% στο 55% και η προκαταβολή εκτοξεύτηκε στα 646 ευρώ. Μέχρι και το 2014, ο αγρότης πλήρωνε σε ΟΓΑ και εφορία το 21% του εισοδήματός του. Το 2015, λόγω προκαταβολής, το ποσοστό ανέβηκε στο 25%. Και από αυτό το σημείο, αρχίζει ο… ανήφορος:
1. Για το 2016, οι ασφαλιστικές εισφορές είναι προγραμματισμένο, πριν καν συνδεθούν με το εισόδημα, να αυξηθούν στα 1.215,6 ευρώ (μάλιστα το νομοσχέδιο προβλέπει αναδρομική αύξηση από τον Ιούλιο του 2015). Με το που θα συνδεθούν οι εισφορές με το εισόδημα, από τα 1.215,6 ευρώ θα εκτοξευτούν –σταδιακά έως το 2019 ή έως το 2020- στα 2.695 ευρώ.
2. Ο φόρος εισοδήματος, από τα 1.176 ευρώ, θα πρέπει και αυτός να αυξηθεί σταδιακά καθώς ο συντελεστής από το 13% θα πρέπει να ανέβει στο 26%. Ακόμη και αν ληφθεί υπόψη η αφαίρεση των εισφορών από το εισόδημα, προκύπτει ότι ο αγρότης των 10.000 ευρώ, από τα 1.176 ευρώ του 2014, θα φτάσει τελικώς στα 2.055 ευρώ είτε το 2017 είτε το 2018. Μαζί με τον φόρο όμως, θα ανεβαίνει και η προκαταβολή η οποία από τα 323,4 ευρώ του 2014, θα φτάσει έως και τα 2.055 ευρώ.
Τι προκύπτει από όλα αυτά; Οι κρατήσεις των 2.130 ευρώ του 2014, έγιναν 2.453 ευρώ το 2015, θα γίνουν 2.626 ευρώ το 2016, 4.726 ευρώ το 2017 ή το 2018 και 4.748,7 ευρώ το 2018 ή το 2019. Τα επόμενα χρόνια που πλέον θα έχει απορροφηθεί η επίπτωση από την αύξηση της προκαταβολής, ο αγρότης θα γνωρίζει ότι χρόνος μπαίνει, χρόνος βγαίνει θα πρέπει να πληρώνει το 45-46% του εισοδήματός του στο κράτος.
«Προστασία» σε όλη την Ευρώπη
Τι κάνουν οι υπόλοιπες χώρες για να προστατέψουν τους αγρότες. Πολλά τα παραδείγματα:
1. Η Γερμανία, έχει υιοθετήσει αφορολόγητο 8.000 ευρώ ενώ εφαρμόζει κλιμακωτό σύστημα φορολόγησης με συντελεστές 14%-45%. Δηλαδή, οι έχοντες πληρώνουν περισσότερα. Στην Ελλάδα, επιβλήθηκε το οριζόντιο σύστημα καθώς κανείς δεν έχει (ή δεν εμφανίζει) υψηλά εισοδήματα (μ.ο. στα 2.500 ευρώ). Επίσης, οι Γερμανοί συνδέουν τις εισφορές υγείας με το μέγεθος της παραγωγής και δεν κόβουν «κουστούμι» 6,95% σε όλους. Για την κύρια ασφάλιση, τα ποσά κυμαίνονται από 200 έως 230 ευρώ τον μήνα σε μια χώρα όμως με διαφορετικά εισοδήματα από την Ελλάδα.
2. Στην Αυστρία οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται με συντελεστή 15%
3. Στο Βέλγιο, ο συντελεστής των εισφορών είναι επίσης χαμηλότερος από την Ελλάδα (22,5%) ενώ στη φορολογία τούς δίνεται η δυνατότητα να επιλέξουν είτε το αντικειμενικό σύστημα είτε το σύστημα των βιβλίων.
4. Στη Βουλγαρία που ο συντελεστής ασφάλισης είναι ψηλά (26%) ελάχιστοι αγρότες καταβάλλουν εισφορές.
5. Στη Φινλανδία, ο συντελεστής διαμορφώνεται στο 23% αλλά το 10% επιδοτείται από το κράτος μέσω φορολογικών εσόδων.
6. Στη Γαλλία ισχύει αντικειμενικό φορολογικό σύστημα για εισόδημα έως 76.000 ευρώ, ενώ προβλέπεται και μηδενικός συντελεστής.
Οι επιβαρύνσεις από φόρους και εισφορές για αγρότες της 3ης κλάσης