και ο βασικός του ρόλος είναι να χρησιμοποιείται στην παραγωγή των θυροειδικών ορμονών, τριδοθυρονίνη (Τ3) και θυροξίνη (Τ4). Πιο συγκεκριμένα, αποθηκεύεται στον θυροειδή αδένα και αποτελεί μέρος των πολύ σημαντικών αυτών ορμονών, οι οποίες ρυθμίζουν το ισοζύγιο ενέργειας του οργανισμού, δηλαδή τον μεταβολισμό.
Παρόλα αυτά, η έλλειψη ιωδίου αποτελεί ακόμη και σήμερα, έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες που προκαλούν προβλήματα υγείας, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Η έλλειψη του πολύτιμου αυτού ιχνοστοιχείου μπορεί να επιφέρει δυσμενείς συνέπειες για την υγεία μας τόσο σε σωματικό όσο και νοητικό επίπεδο. Μετά από πολλούς μήνες ανεπάρκειας, είναι δυνατό να αναπτυχθεί υποθυροειδισμός, βρογχοκήλη και μειωμένη διανοητική λειτουργία. Ακόμα, έχει αναφερθεί πως η έλλειψη ιωδίου στις εγκύους μπορεί να προκαλέσει μαθησιακές δυσκολίες και άλλα προβλήματα στα παιδιά τους. Ας δούμε αναλυτικά τα προβλήματα αυτά.
Υποθυρεοειδισμός
Η έλλειψη ιωδίου αποτελεί παγκοσμίως την πιθανότερη αιτία για την εμφάνιση υποθυροειδισμού, αφού το ιώδιο είναι απαραίτητο για την παραγωγή των θυροειδικών ορμονών.
Βρογχοκήλη
Βρογχοκήλη ονομάζεται η διόγκωση του θυροειδούς αδένα. Η διεύρυνση αυτή προκαλείται από την ανεπάρκεια του ιωδίου, λόγω της μειωμένης πρόσληψής του από τη διατροφή, αφού καταβάλλεται προσπάθεια από τον οργανισμό για την παραγωγή θυροειδικών ορμονών. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωδη του Θυροειδούς (American Thyroid Association) η έλλειψη ιωδίου είναι η πιο συχνή αιτία διόγκωσης του θυροειδούς αδένα και της εμφάνισης βρογχοκήλης παγκοσμίως.
Μειωμένη διανοητική λειτουργία
Το ιώδιο παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για την ομαλή εξέλιξη του εγκεφάλου, σε νοητικό επίπεδο. Γυναίκες με ανεπάρκεια ιωδίου κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης είναι πιθανό να γεννήσουν παιδιά με σοβαρή διανοητική και νευρολογική βλάβη, προβλήματα στην ανάπτυξη, στην ομιλία και την όραση, ενώ σε πιο σοβαρή μορφή η υπολειτουργία του θυροειδούς μπορεί να οδηγήσει σε κρετινισμό (ένα σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από μόνιμη εγκεφαλική βλάβη, σπαστικότητα κ.ά.).
Τέλος αυξάνεται ο κίνδυνος θνησιγένειας και νεογνικής θνησιμότητας.
Πηγές ιωδίου
Το ιώδιο βρίσκεται στο χώμα και στο αλάτι, άρα μπορούμε να καταλάβουμε πως υπάρχει σε όλα τα τρόφιμα. Πολύ καλές πηγές ιωδίου είναι τα φύκη, τα θαλασσινά, τα ψάρια αλλά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Ακόμη, είναι τα λαχανικά που αναπτύσσονται σε χώμα πλούσιο σε ιώδιο. Ακόμη, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως η πρόσληψη ιωδίου διαφέρει ανάλογα με τη γεωγραφική θέση της κάθε περιοχής. Δηλαδή περιοχές που βρίσκονται κοντά σε θάλασσα παράγουν προϊόντα που περιέχουν μεγαλύτερες συγκεντρώσεις σε ιώδιο, σε σχέση με άλλες περιοχές που δεν είναι κοντά σε θαλασσινό νερό.
Ακόμη, ιώδιο μπορούμε να λάβουμε από τα έτοιμα φαγητά, στα οποία έχει γίνει νωρίτερα προσθήκη ιωδιούχου αλατιού, καθώς και η χρήση επιτραπέζιου ιωδιούχου αλατιού στην κουζίνα μας. Η χρήση του στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι αρκετά συχνή, ενώ στην Ευρώπη ποικίλει στις διάφορες περιοχές.
Συμπτώματα και διάγνωση
Αν αναρωτιέστε πώς μπορείτε να καταλάβετε αν πάσχετε από έλλειψη ιωδίου, το ίδιο το σώμα σας θα σας δώσει την απάντηση. Η ανεπάρκεια του ιχνοστοιχείου αυτού, τις περισσότερες φορές οδηγεί σε:
Κόπωση
Αύξηση βάρους
Δυσκοιλιότητα
Σωματικούς πόνους
Αίσθημα κρύου
Πρήξιμο του θυροειδούς
Ο μόνος σίγουρος τρόπος για τη διάγνωση της έλλειψης ιωδίου είναι μία απλή εξέταση ούρων ή αιματολογικές εξετάσεις για τις ορμόνες του θυροειδούς. Σε περίπτωση ανεπάρκειας, τα συμπληρώματα ιωδίου δίνουν τη λύση. Παρόλα αυτά, πρέπει να είστε προσεκτικοί καθώς η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε υπερθυροειδισμό.
Πηγές ιωδίου
Το ιώδιο βρίσκεται στο χώμα και στο αλάτι, άρα μπορούμε να καταλάβουμε πως υπάρχει σε όλα τα τρόφιμα. Πολύ καλές πηγές ιωδίου είναι τα φύκη, τα θαλασσινά, τα ψάρια αλλά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Ακόμη, είναι τα λαχανικά που αναπτύσσονται σε χώμα πλούσιο σε ιώδιο. Ακόμη, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως η πρόσληψη ιωδίου διαφέρει ανάλογα με τη γεωγραφική θέση της κάθε περιοχής. Δηλαδή περιοχές που βρίσκονται κοντά σε θάλασσα παράγουν προϊόντα που περιέχουν μεγαλύτερες συγκεντρώσεις σε ιώδιο, σε σχέση με άλλες περιοχές που δεν είναι κοντά σε θαλασσινό νερό.
Ακόμη, ιώδιο μπορούμε να λάβουμε από τα έτοιμα φαγητά, στα οποία έχει γίνει νωρίτερα προσθήκη ιωδιούχου αλατιού, καθώς και η χρήση επιτραπέζιου ιωδιούχου αλατιού στην κουζίνα μας. Η χρήση του στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι αρκετά συχνή, ενώ στην Ευρώπη ποικίλει στις διάφορες περιοχές.
Συμπτώματα και διάγνωση
Αν αναρωτιέστε πώς μπορείτε να καταλάβετε αν πάσχετε από έλλειψη ιωδίου, το ίδιο το σώμα σας θα σας δώσει την απάντηση. Η ανεπάρκεια του ιχνοστοιχείου αυτού, τις περισσότερες φορές οδηγεί σε:
Κόπωση
Αύξηση βάρους
Δυσκοιλιότητα
Σωματικούς πόνους
Αίσθημα κρύου
Πρήξιμο του θυροειδούς
Ο μόνος σίγουρος τρόπος για τη διάγνωση της έλλειψης ιωδίου είναι μία απλή εξέταση ούρων ή αιματολογικές εξετάσεις για τις ορμόνες του θυροειδούς. Σε περίπτωση ανεπάρκειας, τα συμπληρώματα ιωδίου δίνουν τη λύση. Παρόλα αυτά, πρέπει να είστε προσεκτικοί καθώς η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε υπερθυροειδισμό.
