Συνέντευξη στο Πρακτορείο Εκκλησιαστικών Ειδήσεων...
Romfea.gr παραχώρησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μπορισπόλ κ. Αντώνιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας.
Ο Σεβασμιώτατος στην συνέντευξή του αναφέρθηκε στις αντιδράσεις που προκάλεσε η απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να ορίσει δύο έξαρχους του στο Κίεβο, στις συνέπειες που θα προκύψουν στην Ουκρανία από την ενδεχόμενη εκχώρηση Αυτοκεφαλίας στους σχισματικούς και την δημιουργία μιας παράλληλης Εκκλησίας και επίσης ποιες ενέργειες μπορούν να γίνουν ώστε να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο.
Διαβάστε παρακάτω την συνέντευξη του Σεβασμιωτάτου:
Τι αίσθηση προκάλεσε μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας Σας η πρόσφατη απόφαση Οικοιμενικού Πατριαρχείου να ορίσει δύο εξάρχους του στην Ουκρανία;
Θλίψη και αγανάκτηση ταυτόχρονα. Ελπίζω να έχετε διαβάσει τις επίσημες δηλώσεις της Εκκλησίας μας. Μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας μας ο πιστός λαός και ο κλήρος όλοι ανησυχούν και έχουν βαριές προαισθήσεις στις καρδιές τους. Αναμένουμε τα χειρότερα.
Μια φορά, περίπου ενά-δύο χρόνια πριν, ο Οικουμενικός Πατριάρχης σε μιά προσωπική συζήτηση με κάποιον Ιεράρχη της Ουκρανιής μας κανονικής Εκκλησίας είπε: «μην ανησυχείτε, η Μητέρα – Εκκλησία δεν θα προκαλέσει ποτέ τον πόνο για στην Θυγατέρα της». Και τότε είμασταν πάρα πολύ ευγνώμων στον Οικουμενικό Πατριάρχη να ακούμε απ’ αυτόν αυτά τα λόγια.
Όμως, τώρα απορούμε, για ποιό λόγο άλλαξε την γνώμη του ο Πατριάρχης και με τις ενέργιές του πλήττει το Σώμα της κανονικής Εκκλησίας της Ουκρανίας. Συνήθως πολύ λίγα λέει ο Πατριάρχης, αλλά κάθε ανακοινωθέν του Πατριαρχείου προκαλεί μια θύελλα στα ουκρανικά ΜΜΕ.
Και σε κάθε άρθρο, δήλωση, σχόλιο, κατηγορείται η Εκκλησία μας από τους σχισματικούς, πολιτικούς, και ακραίους. Να καταλάβετε, ότι ασκείται μεγάλη πίεση στην Εκκλησία μας τώρα.
Και η Μητέρα-Εκκλησία, αντί να βοηθήσει, να υπερασπιστεί την θυγατέρα της, ρίχνει λάδι στην φωτιά και με τις δηλώσεις καί ενέργιές της συμβάλλει στους εχθρούς της κανονικής Εκκλησίας.
Φαίνεται, ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποφάσισε να δώσει την αυτοκεφαλία, προφανώς ελπίζοντας, ότι έτσι θα λυθεί το πρόβλημα του σχίσματος. Εσείς, Σεβασμιώτατε, πως το βλέπετε;
Δεν ξέρω, γιατί ο Οικουμενικός αποφάσισε, ότι με την παροχή της αυτοκεφαλίας θα θεραπευθεί το σχίσμα. Ποιός του το είπε; Γνωστό είναι, ότι πρίν να θεραπευθεί κάποια ασθένια, πρέπει ο γιατρός να κάνει την σωστή διάγνωση.
Στην δική μάς περίπτωση ακριβώς το ζήτημα του αυτοκεφάλου καθεστώτος στις αρχές τις 1990 προκάλεσε το σχίσμα. Και δεν νομίζω να είναι σωστό να θεραπεύεται η ασθένια από το μέσο, το οποίο την προκάλεσε.
Μου φαίνεται, ότι ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος στην ουκρανική περίπτωση έκανε λάθος διάγνωση και εξακολουθεί να κάνει λάθος θεραπεία.
Οι επίμονες και πεισματάρικες απόπειρες του Οικουμενικού Πατριαρχείου να θεραπεύσει το σχίσμα στην Ουκρανία με την παροχή του αυτοκεφάλου δεν είναι το φάρμακο, αλλά φαρμάκι τόσο για την κανονική Εκκλησία της Ουκρανίας, όσο και για όλο το το Σώμα της Οικουμενικής Ορθοδοξίας.
Δεν είναι μυστικό, τι θα γίνει σε περίπτωση εάν ο Πατριάχης Βαρθολομαίος θα πάει μέχρι το τέλος και δεν αναθεωρήσει τις αποφάσεις του. Οι συνέπειες αυτού του ενδεχόμενου βήματος θα δηλητηριάσει τις διορθόδοξες σχέσεις, αλλά και όλη την Ορθοδοξία.
Επειδή, όπως καταλαβαίνουμε, το Φανάρι προσπαθεί να δημιουργήσει στην Ουκρανία την καινούρια, παράλληλη «Εκκλησία», που θα καταρτίζεται απο τους νύν σχισματικούς, οι οποίοι οπωσδήποτε πρώτοι θα τρέξουν στον οργανισμό εκείνο, που ανακοινώνεται σαν μια μέλλουσα Αυτοκέφαλη Εκκλησία.
Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να επισημάνω χωρίς υπερβολή, ότι ιδέα αυτή έχει τον σχισματικό χαρακτήρα από την αρχή της.
Γιατί;
Γιατί στην χώρα μας υπάρχει ήδη η κανονική Εκκλησία. Αν δεν υπήρχε, τότε θα ήταν άλλο πράγμα, ή αν βρισκόμασταν σε κάποια αίρεση, τότε εντάξει.
Αλλά όταν στον Κίεβο υπάρχει κανονικός Αρχιεπίσκοπος, δηλαδή ο Μητροπολίτης Ονούφριος, και κάποιος απ’ έξω θέλει να δημιουργήσει την παράλληλη ιεραρχία και να την ανακηρύξη αυτοκέφαλη, τότε εκείνος δημιουργεί σχίσμα.
Η δημιουργία και ύπαρξη της παράλληλης ιεραρχίας αποτελεί το χαρακτηριστικό του σχίσματος.
Το ίδιο ήδη ζούσαμε εμείς στην Ουκρανία και είδαμε πως το έκανε ο Φιλάρετος, όταν έφυγε από εμάς και δημιούργησε την παράλληλη, σε σχέση με την Εκκλησία μας, ιεραρχία.
Σε κάθε πόλη, όπου υπήρχε ήδη ο δικός μας Επίσκοπος, έβαλε τον δικό του, τον σχισματικό. Αν αυτό δεν το ονομάσουμε σχίσμα, τότε τί είναι το σχίσμα;
Θέλω να Σας πώ και ένα άλλο ιστορικό παράδειγμα. Το πραγματικό σχίσμα μεταξύ της Ανατολής και Δύσεως, δηλαδή μεταξύ νύν Ρωμαίο-Καθολικής και Ορθοδόξου Εκκλησίας δεν έγινε το 1054, όταν τσακωθήκανε μεταξύ τους ο τότε Πατριάρχης Μιχαήλ Κερουλλάριος με τον καρδινάλιο Ουμβέρτο.
Το πραγματικό σχίσμα έγινε κατά την Πρώτη Σταυροφορία (1096-1099), όταν οι λατίνοι σταυροφόροι άρχησαν να διώχνουν τους Ορθοδόξους Επισκόπους στον Αντιόχεια και γενικά στην Μέση Ανατολή και στις θέσεις τους να βάζουν τους λατίνους Επισκόπους. Σε αυτό το σημείο ξεκίνησε το πραγματικό σχίσμα.
Και κρίμα και μεγάλη μας πίκρα, πού και ο Οικουμενικός Πατριάρχης με τις προσεχείς ενέργιές του φαίνεται να κάνει το ίδιο.
Έχει ήδη πατήσει στην οδό του σχίσματος, στέλνοντας τους Εξάρχους στο Κίεβο χωρίς την άδεια του οικείου Επισκόπου, δηλαδή του Μητροπολίτου Ονουφρίου, και προφανώς έχοντας την πρόθεση να δημιουργήσει την καινούρια «Εκκλησία» στην Ουκρανία, να βάλει τον καινούριο Αρχιεπίσκοπο ή Μητροπολίτη ή Πατριάρχη και την καινούρια ιεραρχία, και σε αυτό τον καινούριο οργανισμό να δώσει το αυτοκέφαλο.
Αλλά αυτό αυστηρά απαγορεύεται από τους Ιερούς Κανόνες.
Για να καταλάβετε καλύτερα, τι ενδεχομένος θέλει να κάνει το Οικουμενικό Πατριαρχείο με μας τώρα, θα ήθελα να Σας δώσω ένα παράδειγμα, να κάνουμε μία σύγκριση. Οι συγκρίσεις πάντοτε δεν είναι τέλειες, αλλά μας βοηθάνε να καταλάβουμε καλύτερα την πραγματικότητα.
Εσείς στην Ελλάδα εδώ και σχεδόν 100 χρόνια έχετε το σχίσμα των παλαιοημερολογητών. Δεν λύνεται ακόμα.
Για φανταστείτε, να σας έλεγε κάποιο από τα Πατριαρχεία: αφού δεν μπορείτε να το λύσετε μόνοι σας, θα το κάνουμε εμείς.
Λοιπόν, θα αναγνωρίσουμε τους παλαιοημερολογίτες σαν κανονική Εκκλησία, θα την ονομάσουμε Εκκλησία της Ελλάδος, θα υιοθετήσουμε πάλι το παλαιό ημερολόγιο, και εσείς, δηλαδή η πραγματική Εκκλησία της Ελλάδος, να ενωθείτε με αυτούς και να αρνηθείτε το νέο ημερολόγιο.
Αν δεν θέλετε, μείνετε όπως είσαστε, αλλά στην Εκκλησία σας θα δώσουμε κάποιο άλλο όνομα. Τό ίδιο θέλουν να κάνουν και με εμάς εδώ.
Οι πολιτικοί, με την βοήθεια των σχισματικών, θέλουν να μας μετονομάσουν απο Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, όπως είμαστε τώρα, σε «Ρωσική Εκκλησία στην Ουκρανία».
Θέλουν να μας κάνουν ξένους. Θέλουν όλα να γίνουν ανάποδα. Οι σχισματικοί θα γίνουν κανονικοί, και η κανονική Εκκλησία θα γίνει σχισματική ή τουλάχιστον ξένη για την χώρα μας και τον λαό μας. Και το Οικουμενικό Πατριαρχείο παίζει την πλευρά των εχθρών της Εκκλησίας μας. Αυτό μας προκαλεί πόνο.
Όπως κατάλαβα, αν τέτοιο ισχύει, θα προκαλέσει μεγάλο σκάνδαλο στην Ορθοδοξία;
Βεβαίως. Οι συνέπειες αυτού του βήματος του Οικουμενικού θα επηρεάσουν όλη την Ορθοδοξία, επειδή αν μπορεί ένας Πατριάρχης να εισβάλλει στην κανονική επικράτεια μιας άλλης Εκκλησίας, γιατί τότε να μην μπορεί να το κάνει και ο άλλος;
Δεν αποτελεί μυστικό, ότι μεταξύ ορισμένων Τοπικών Εκκλησιών υπάρχουν επαρχίες, οι οποίες ιστορικά άνηκαν σε άλλη, γειτονική Εκκλησία. Και τώρα, έχοντας το προηγούμενο, ο καθένας θα μπορέσει να κάνει ο,τι θέλει. Μέχρι πού θα φτάσουμε με τέτοια λογική; Θα γίνει καταστροφή.
Όταν εσείς πήγατε στο Φανάρι την 23 Ιουνίου μαζί με άλλα μέλη της Ιεράς Σύνοδου, Σας προειδοποίησε ο Οικουμενικός, ότι θα ενεργήσουν με τέτοιο τρόπο;
Καθόλου. Γι’ αυτό απορούμε, γιατί ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος βρήκε χρόνο και τρόπους να μιλήσει με τον Πρόεδρο, διαμέσω του οποίου ζήτησε τις απευθύνσεις και υπογραφές των σχισματικών, αλλά όχι με την κανονική Εκκήσια.
Σαν να μην υπάρχουμε. Σαν οι σχισματικοί να είμαστε εμείς, και η κανονική Εκκλησία είναι οι σχισματικοί. Εκτός από αυτά, ξέρω ότι οι Τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες με απορία παρατηρούν αυτά τα γεγονότα και κοιτάζουν μέχρι πού θα φτάσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Δεν μπορεί να περιφρονήσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο τις θέσεις της κανονικής Εκκλησίας.
Στην Κωνσταντινούπολη πρόσφατα έγινε η Σύναξη τις Ιεραρχίας του Οικουμενικού Θρόνου. Εκεί το ουκρανικό θέμα ήταν ένα από τα σημαντικά. Πως μπορείτε να εκτιμήσετε τις συζητήσεις του θέματος σας στο Φανάρι;
Δεν ξέρω όλες τις λεπτομέριες, τί είπαν εκεί γι' αυτό το θέμα. Μπορούμε μόνο να κρίνουμε από αυτά, που διαβάσαμε στα ΜΜΕ.
Μας ξαφνιάζει όμως το γεγονός, ότι στο Φανάρι για την επίλυση του ουκρανικού ζητήματος μιλάνε οι αρχιερείς, περισσότεροι απο τους οποίους δεν έχουν επισκεφθεί ποτέ την Ουκρανία και δεν έχουν πληρή επίγνωση τί γίνεται στην χώρα μας.
Όπως μάθαμε, την κύρια εισήγηση για ουκρανικό μας θέμα έκανε ο Επίσκοπος από την Κρήτη, που μένει στην Εσθονία. Εννοώ τον άγιο Χριστουπόλεως, ο οποίος, αν θυμάμαι καλά, αν και έχει έρθει στην Ουκρανία, μόνο τότε μια φορά και εδώ και χρόνια.
Αυτή την έλλειψη της καλής γνώσεως της πραγματικής εκκλησιαστικής κατάστασης στην Ουκρανία παρατήρησαν και οι αρχιερείς του Οικουμενικού Πατριαρχείου από την Φινλανδία, οι οποίοι μίλησαν στην συνέντευξη τους, ότι τους έλειπε η άποψη των Ουκρανών Επισκόπων, τρείς από τους οποίους έλαβαν μέρος στην Σύναξη.
Τί θα γίνει στην Ουκρανία με την Εκκλησία Σας σε περίπτωση της παροχής αυτοκεφάλου καθεστώτος στους σχισματικούς, όπως φαίνεται να προχωρά το Φανάρι;
Όλα θα γίνουν ανάποδα. Δηλαδή οι νυν σχισματικοί θα γίνουν Αυτοκέφαλη Εκκλησία, και την κανονική μας Εκκλησία θα την κάνουν ξένη στην χώρα μας. Εδώ εκτίθεται το Οικουμενικό Πατριαρχείο στα μάτια του πιστού λαού μας, των κληρικών και των αρχιερέων μας.
Η δική μας Εκκλησία δεν θα αναγνωρίσει αυτή την πράξη και δεν θα συλλειτουργήσει με την «κανούρια Εκκλησία». Γενικά, η Εκκλησία είναι μια μεγάλη πνευματική οικογένια.
Αυτό σημαίνει, ότι η πλειοψηφία των πιστών και των ενοριών μας θα μείνουνε στους κόλπους της κανονικής Εκκλησίας, δεν θα προδώσουν τους ποιμένες τους, τους οποίους αγαπάνε και τους ακολουθούν.
Κάποιοι θα φύγουν, αλλά λίγοι, κατά το πλείστον οι προβληματικοί. Μέσα στις οικογένειες των Ουκρανών θα γίνουν πάλι έριδες, θα μας πάρουνε πάλι τους Ιερούς Ναούς μας, ο αδελφός θα πάει έναντι του αδελφού, θα τσακώνονται.
Όμοια γεγονότα ζήσαμε στις αρχές της δεκαετίας 1990 του περασμένου αιώνος, όταν έγινε το σχίσμα.
Τι διέξοδο βλέπετε στην κατάσταση αυτή. Τι προτείνετε;
Συνειδητοποιώ, ότι σας είπα πολύ σκληρά πράγματα. Αλλά πέρασε ήδη η ώρα της διπλωματίας και πρέπει να μιλήσουμε ανοιχτά και ειλικρινά, επειδή κινδυνεύει όλη η Ορθοδοξία.
Σε αυτή την κατάσταση καμία από τις Τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες δεν μπορεί να κάθεται στην άκρη, κρίνοντας και ελπίζοντας, ότι δεν την αφορούν τα εν λόγω γεγονότα. Όλες οι Τοπικές Εκκλησίες αποτελούν το Σώμα της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας.
Όπως μας διδάσκει ο Απόστολος Παύλος «εἴτε πάσχει ἓν μέλος, συμπάσχει πάντα τὰ μέλη» (Α Κορ. 12:26), γι’ αυτό πρέπει να ανυψώσουν τις φωνές τους όλες οι Εκκλησίες.
Πρέπει να συναχθούν οι Προκαθήμενοι, πρέπει διαμέσω διαλόγου, όλοι μαζί να βρόυμε την λύση. Όπως είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης στην αρχή της συνάντησης του με τον Πατριάρχη Κύριλλο, αν οι πολιτικοί ηγέτες με τον διάλογο λύνουν να προβλήματα μεταξύ τους, πόσο μάλλον οι εκκλησιαστικοί ηγέτες πρέπει να εκμεταλεύονται τις δυνατότητες του διαλόγου.
Εκτός από αυτά εμείς στην Εκκλησία μας έχουμε το συνοδικό σύστημα της λήψεως των αποφάσεων. Στην ιστορία της Εκκλησίας βλέπουμε, ότι μόλις εμφανίζεται κάποιο προβλήμα, αίρεση ή σχίσμα, συγκαλούσαν τις Συνόδους – Τοπικές, αλλά και Οικουμενικές.
Γι’ αυτό και στην δική μας ουκρανική περίπτωση πρέπει να μας συνάξει η χάρις του Αγίου Πνεύματος, όπως ψέλνουμε την Κυριακή των Βαΐων, άλλα και στις Συνόδους και Συνάξεις μας, και μόνο όλοι μαζί μέσα από προσευχή, βλέποντας το καλό της Εκκλησίας, υπό την καθοδήγηση και φώτιση του Αγίου Πνεύματος όπωσδήποτε θα βρούμε την λύση του προβλήματος και θα αποφύγουμε μεγάλα προβλήματα στην χώρο της αγαπημένης μας Εκκλησίας του Χριστού, όπου ο Κύριος μας έβαλε Επισκόπους να ποιμένουμε την Εκκλησία του Κυρίου του Θεού, την οποίαν αυτός ο Κύριος απέκτησε με το αίμα του (Πραξ. 20:28).
Πηγή
