ΗΆγκυρα θεωρεί ότι το Καστελόριζο έχει μόνο ζώνη χωρικών υδάτων και όχι υφαλοκρηπίδα ή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, η προκλητική αυτή θέση της Τουρκίας, η οποία περιέχεται στην απάντηση που δόθηκε στο αυστηρότατο διάβημα της Αθήνας για την πρόσφατη παρενόχληση του ιταλικού ερευνητικού σκάφους «ΟGSΕxplora» στις 12 Μαρτίου από τουρκική κορβέτα εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας, επιβεβαιώνει ότι η Άγκυρα δεν είναι διατεθειμένη να αλλάξει στο παραμικρό τις διεκδικήσεις της.
Επιπλέον, γεννά σοβαρά ερωτηματικά όχι μόνο για το μέλλον των διερευνητικών επαφών, αλλά και για τη βασιμότητα των ελπίδων της Αθήνας για θετικές κινήσεις της κυβέρνησης Ερντογάν στο μέτωπο των ελληνοτουρκικών σχέσεων μετά τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου στη γειτονική χώρα. Και τούτο παρά την επιθυμία της Αθήνας να βρει συναινετικές λύσεις σε ακανθώδη ζητήματα.
Το ερώτημα είναι πού στηρίζει τη θέση της η Άγκυρα, ότι δηλαδή το Καστελόριζο δικαιούται μόνο χωρικά ύδατα και όχι υφαλοκρηπίδα ή ΑΟΖ. Έγκυροι διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι το «ατού» που θέλει να χρησιμοποιήσει η τουρκική πλευρά, βρίσκεται στην απόφαση που εξέδωσε στις 3 Φεβρουαρίου 2009 το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων μεταξύ Ρουμανίας και Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα.
Το ενδιαφέρον σημείο για την ελληνοτουρκική περίπτωση αφορά ένα νησάκι, το επονομαζόμενο Νησί των Όφεων (SerpentsΙsland) το οποίο ανήκει στην Ουκρανία. Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης υιοθέτησε τη θέση του Βουκουρεστίου ότι το νησί αυτό, που βρίσκεται κοντά στις ρουμανικές ακτές, δεν έχει ούτε υφαλοκρηπίδα ούτε ΑΟΖ, αλλά μόνο χωρικά ύδατα. Η περίπτωση της «Νήσου των Όφεων» «φωτογραφίζει» -σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους- αυτήν του Καστελόριζου, το οποίο είναι επίσης απομονωμένο από τον ηπειρωτικό κορμό της Ελλάδας και βρίσκεται απέναντι από τις μεγάλες τουρκικές ακτές.
Κατ’ άλλους, όμως, οι περιπτώσεις των δύο νησιών δεν είναι ίδιες. Το Καστελόριζο, υποστηρίζουν, είναι κατοικημένο και έχει οικονομική δραστηριότητα, ενώ η «Νήσος των Όφεων» είναι ακατοίκητη και η Ουκρανία έχει απλώς εγκαταστήσει εκεί στρατιωτική φρουρά. Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης υιοθέτησε πάντως στην απόφασή του την αρχή της μέσης γραμμής για την οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων, σημείο που κρίνεται θετικό για την Αθήνα.
Ήδη πάντως, εδώ και περίπου δύο χρόνια κορυφαίοι διπλωμάτες έχουν τονίσει στην πολιτική ηγεσία ότι η Άγκυρα, παρά τη μη κύρωση της Σύμβασης για το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, έχει ξεπεράσει το ταμπού του Διεθνούς Δικαστηρίου και αυτό θα έπρεπε να προβληματίσει την Αθήνα. Σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους, η Τουρκία γεμίζει τη «φαρέτρα» της με όπλα όπως αυτό της «Νήσου των Όφεων» για να αιφνιδιάσει την Ελλάδα.
Στο μεταξύ, θα πρέπει να γίνει κατανοητό στην Αθήνα, πως ανεξάρτητα της μεταβατικής περιόδου στο εσωτερικό της Τουρκίας, η επιθετική πολιτική της Άγκυρας παραμένει σταθερή και αμετάκλητη απέναντι στην Ελλάδα. Δεν έχει καμία απολύτως σημασία εάν οι στρατηγοί ή ο Ερντογάν διοικούν τη χώρα.
Οι επιδιώξεις και οι προσπάθειες υφαρπαγής ελληνικού εδάφους ή θαλάσσης αποτελούν τον κορμό των «τουρκο-ελληνικών» σχέσεων, όπως τις οραματίζεται η Άγκυρα. Και αυτές οι επιδιώξεις θα εντείνονται για όσο διάστημα η ελληνική πολιτική δεν αντιμετωπίζει με σθεναρότητα και με την απαιτούμενη αποφασιστικότητα την τουρκική προκλητικότητα.
Το όλο ζήτημα και η λύση του προβλήματος βρίσκονται στην Αθήνα και στην αντίληψη μερικών «σιγά μη γίνει πόλεμος» ή ότι «τα σύνορα της Ελλάδας βρίσκονται στην Εκάλη». Εάν δεν αποφασίσει η πολιτική ηγεσία να «χτυπήσει γροθιά στο μαχαίρι», η τουρκική προκλητικότητα θα αυξάνει συνεχώς, μέχρις ότου βρεθεί η κατάλληλη στιγμή και η Άγκυρα αποφασίσει να «παραβιάσει» την καλή γειτονία με την Ελλάδα…
Στο στόχαστρο και άλλη βραχονησίδα
ΤΟ ΟΝΟΜΑτης βραχονησίδας δεν είναι τυχαίο. Επίσημα ονομάζεται Ζουράφα, όμως για τους ντόπιους είναι η Λαδοξέρα, λόγω μιας ουσίας που… μυρίζει πετρέλαιο. Επίσης δεν είναι τυχαία και η θέση της. Έξι μίλια βορειοδυτικά της Σαμοθράκης. Καθορίζει τα όρια μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας και κυρίως την ΑΟΖ. Έτσι… φυσικό και επόμενο ήταν να έρθει και η σειρά αυτής της βραχονησίδας να μπει στο μάτι των Τούρκων. Αυτή τη φορά δεν ακολούθησαν την τακτική των κανονιοφόρων, αλλά των ψαράδικων.
Ως συνήθως στην περιοχή εμφανίστηκαν τρια αλιευτικά τα οποία φρόντισαν να μπουν μέσα στα χωρικά ύδατα της Ελλάδας προκαλώντας την αντίδραση του Λιμενικού. Αυτό περίμεναν φαίνεται οι Τούρκοι που αμέσως κινήθηκαν για να … γκριζάρουν και αυτή την περιοχή. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Το Έθνος» η Τουρκία κατήγγειλε… παρενόχληση των τριών τουρκικών αλιευτικών από δύο σκάφη του Λιμενικού. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι η «παρενόχληση» δημοσιοποιήθηκε από το τουρκικό Γενικό Επιτελείο, με την επισήμανση ότι δόθηκαν οδηγίες στο τουρκικό ΥΠΕΞ για να προβεί σε διάβημα διαμαρτυρίας προς την Αθήνα. Με λίγα λόγια απ’ άκρου σ’ άκρο στο Αιγαίο η Τουρκία δημιουργεί αμφισβητήσιμα σημεία ώστε να μπορεί να εγείρει αξιώσεις στο μέλλον και η Αθήνα αντιδρά με πολιτική… κατευνασμού.
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ 10/04/2011
