Ο αδιαπέραστος φράκτης, κατασκευασμένος από μπετόν και ατσάλι, εκτείνεται σε μήκος 1.000 χιλιομέτρων. Έχει ύψος 5,5 μέτρα, με μια ζώνη ανοιχτής γης, πλάτους 18 μέτρων, σε κάθε πλευρά του.
Ο νόμος για την κατασκευή του φράχτη, τον οποίο υπέγραψε το 2006 η κυβέρνηση του τότε προέδρου Τζορτζ Μπους, «παρέκαμψε» την αμερικανική περιβαλλοντική νομοθεσία, και μέχρι σήμερα η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει δώσει μόλις τα 6,8 από τα 50 εκατομμύρια δολάρια που υποσχέθηκε για το μετριασμό των «αναπόφευκτων» περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Σύμφωνα με τη νέα μελέτη του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Όστιν, ο φράκτης απειλεί ιδιαίτερα τα ζώα με μικρούς πληθυσμούς και περιορισμένη γεωγραφική εξάπλωση, τα οποία γενικά κινδυνεύουν περισσότερο με εξαφάνιση.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο φράκτης μπορεί να συρρικνώσει τη γεωγραφική εξάπλωση ειδών έως και 75%, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Diversity and Distributions.
Όπως εξηγεί το Nature.com, τέσσερα από τα είδη που κινδυνεύουν περισσότερο από τον φράχτη περιλαμβάνονται ήδη στην επίσημη Κόκκινη Λίστα των απειλούμενων ειδών: ο φρύνος Anaxyrus californicus, o βάτραχος Rana draytonii, η σαλαμάνδρα Notophthalmus meridionalis και η υδρόβια χελώνα Clemmys marmorata.
Απειλεί επίσης τον ιαγουαρούνδρο (Puma yagouaroundi), ένα μικρόσωμο αιλουροειδές που θεωρείται κινδυνεύον στις ΗΠΑ και απειλούμενο στο Μεξικό.
H γιγάντια κατασκευή απειλή επίσης το καταφύγιο της κοιλάδας του Ρίο Γκράντε του Μεξικού, το οποίο δημιουργήθηκε για να προστατεύσει τα δύο εναπομείναντα δάση ενός ενδημικού φοίνικα. Στην ίδια περιοχή ζει ο οσελότος, ένα άλλο απειλούμενο αιλουροειδές, του οποίου ο πληθυσμός στις ΗΠΑ έχει συρρικνωθεί στα 50 άτομα.
Έπειτα από πιέσεις της αμερικανικής Υπηρεσίας Ιχθύων και Άγριας Ζωής, περίπου 100 μικρά ανοίγματα δημιουργήθηκαν στον φράκτη για να διευκολύνουν τις μετακινήσεις του οσελότου. Σύμφωνα όμως με τους ερευνητές, τα ανοίγματα είναι υπερβολικά μικρά για άλλα ζώα, όπως το κογιότ και ο ερυθρός λύγκας.
Σύμφωνα με τη μελέτη, η μόνη λύση είναι η δημιουργία μεγαλύτερων ανοιγμάτων ή το ξήλωμα του φράκτη σε ορισμένες περιοχές-κλειδιά: τις ακτές της Καλιφόρνια και του Τέξας και τα βουνά της νοτιοανατολικής Αριζόνα.
